فراتاب: هفته‌ی پایانی ژانویه بود که اخباری مربوط به شناسایی چند مسافر چینی آلوده به کرونا در هتل «فور سیزن» که تنها چند ده قدم تا کرملین فاصله دارد در برخی رسانه‌ها منتشر شد؛ اما خیلی زود سازمان پیشگیری از بیماری‌های واگیردار در روسیه این موضوع را تکذیب و اعلام کرد که تا کنون تنها دو تبعه‌ی چینی در سیبری به این ویروس مبتلا شده‌اند.
روسیه و چین در حدود ۴۲۰۰ کیلومتر مرز دارند که ۶۵۰ کیلومتر آن زمینی و مابقی آبی است؛ همین موضوع کافی بود تا جلسه‌ای در روز شنبه یکم فوریه با حضور رئيس‌جمهور، رئيس شورای فدراسیون، رئيس مجلس دوما، دبیر شورای امنیت و وزیر خارجه برگزار شود و پس از آن وزارت خارجه روسیه طی بیانیه‌ای اعلام کند که ورود به خاک روسیه از طریق پاسگاه‌های مرزی در شرق دور، کالینینگراد و همچنین مرز هوایی و دریایی برای اتباع بزرگترین شریک تجاری‌اش با تراز تجاری سالانه ۱۰۸ میلیارد دلار، ممنوع است. سیاستگذاری که نه تنها لغو روادید برای اتباع چین را در برداشت، بلکه از همان روز نخست مسیرهای ترانزیت هواپیماها در مسیر رفت و برگشت به چین را نیز شامل شد و مانع سوخت‌گیری پروازی از مبدا چین به مقصد آلمان در فرودگاه شرمتوا مسکو شد.
حدود یکی دو ماه می‌شد که دیگر در اخبار رسمی، خبری از کرونا در این کشور نبود و حتی در این مدت روسیه نیروها و تجهیزات کمکی نیز به ایتالیا که با بحران جدی در این موضوع روبرو شده بود، اعزام کرد. کرملین اگرچه مرزهای کشور را از سمت اتباع چین بسته بود، اما نهایتا این ویروس ناخوانده با درنگی کوتاه از سمتی دیگر وارد روسیه شد. موضوعی که سبب شد پوتین سفر خود به سنت‌پترزبورگ را کنسل کند و از طریق شبکه‌های تلویزیونی به گفتگو با مردم و تبیین سیاست‌گذاری‌های حمایتی بنشیند (۲۵ مارس) و البته خبر از تعطیلی یک هفته‌ای مسکو بدهد.
در ماه مارس برخی معتقد بودن با توجه به اینکه همه‌پرسی اصلاح قانون اساسی در ماه آوریل در پیش است که یکی از مهمترین قسمت‌های آن صفر شدن کنتور ریاست جمهوری پوتین است، کرملین تا آن زمان سخنی از کرونا به میان نخواهد آورد؛ اما برعکس پوتین در مقدمه‌ی صحبت‌های خود به اهمیت انتخابات اشاره کرد اما تاکید داشت که سلامتی، زندگی و ایمنی افراد در اولویت است و انتخابات را به زمان دیگری موکول کرد و در هفت بند به سیاست‌های حمایتی و اقتصادی دولت از شهروندان در مقابل آثار کرونا پرداخت؛ موضوعاتی نظیر حقوق افرادی که به واسطه‌ی اپیدمی این ویروس و سیاست‌گذاری‌های پیشگیری نظیر قرنطینه خانگی ممکن است شغل خود را از دست بدهند گرفته تا نحوه‌ی حمایت دولت از کسب و کارهای کوچک و متوسط تا کارفرمایان بتوانند کارمندان خود را حفظ کنند و نرخ بیکاری و ورشکستگی تا حد ممکن کنترل شود.
از سوی دیگر ۲۷ مارس آژانس هوایی روسیه از قطع ارتباط هوایی با دیگر کشورها به منظور مقابله‌ی هرچه بیشتر با کرونا خبر داد و چند روز بعد، یعنی دوم آوریل رئيس‌جمهور مجدد در تلویزیون حضور یافت تا اعلام کند که تمام روسیه برای مدت یک ماه قرنطینه خانگی خواهد بود و حقوق افرادی که کارمند دولت هستند، پرداخت خواهد شد و به طور مشخص‌تر از نحوه‌ی سیاست‌های حمایتی دولت از کارفرمایان و کارکنان بخش خصوصی، بیکاران، و مادران صاحب فرزند خبر داد. در این میان همچنین بخشودگی‌های شش ماهه مالیاتی و پرداخت اقساط از سوی افرادی که مبتلا به کرونا شده‌اند و یا به این دلیل کار خود را از دست داده‌اند نیز یکی دیگر از مهمترین بخش‌های صحبت‌های وی بود.
پوتین بار دیگر در ابتدای جلسه‌ی آنلاین خود با مسئولان مناطق در این کشور خطاب به مردم هشدار داد که با وجود آنکه قرنطینه خانگی خسته کننده است و مشکلاتی را به دنبال دارد، عمل به آن را جدی بگیرند؛ چرا که هنوز روسیه به اوج خود نرسیده است. اما به یکباره از روز دهم آوریل شمار مبتلایان به کرونا در مسکو و دیگر شهرهای بزرگ سرعت گرفت به صورتی که اگر چه در این روز ۱۰.۱۳۱ نفر در کل روسیه به این ویروس آلوده شده بودند، عصر ۱۹ آوریل تعداد مبتلایان به ۴۲.۸۵۳ نفر رسید. نکته قابل تامل در آمارهای منتشر شده تعداد بسیار پایین کشته شدگان نسبت به مبتلایان است که این تعداد در همین زمان ۳۶۱ نفر می‌باشد. روزنامه ایزوستیا در مطلبی علت این موضوع را حجم گسترده‌ی تست ویروس کرونا در روسیه عنوان می‌کند و این کشور را از این لحاظ در رتبه دوم دنیا قرار می‌دهد و همین موضوع یعنی شناسایی وسیع افراد ناقل را علت کنترل مرگ و میر ناشی از کرونا می‌داند.
به هر حال مقامات روسیه اگرچه سخن از حمایت‌های حداکثری در بخشودگی مالیات‌ها، حق بیمه و تعویق شش ماهه‌ی بازپرداخت وام‌ها به میان می‌آورند؛ اما از سوی دیگر روزنامه «گازتا رو» در تحلیلی پیش‌بینی می‌کند که روسیه امسال با کاهش رشد اقتصادی ۵.۸ درصدی روبرو خواهد بود که در سناریوی بدبینانه این سقوط را تا ۸ درصد خواهد رسید.
نویسنده: دکتر احمد وخشیته – دانشیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه ملی اوراسیا
متن مذکور در شماره نخست ماهنامه فراتاب کُردی منتشر شده است
شما می‌توانید برای مطالعه دیگر مطالب این ماهنامه، نسخه آنلاین آن را از طریق یکی از دو لینک زیر تهیه کنید:
