فراتاب: در سکوت شب در یکی از اتاق‌های خانه‌ای در تهران یک صفحه نمایش روشن است با یک پیام «اول بیت‌کوین را بده و بعد تماشا کن» متنی وسوسه کننده برای نوجوانی که می‌خواهد شاهد یک جنایت واقعی و تمام عیار باشد او بارها تعریف «رد روم» را در شبکه‌های مجازی شنیده بود جایی که با پول می‌توان جنایت کرد بدون اینکه دستت به خون آلوده شود! او با جست‌وجوهای فراوان در «دارک‌وب» یکی را پیدا کرده بود.
«رد روم» شایعه‌ای است که سالیان سال در شبکه‌های اجتماعی و یا در فروم‌های اینترنتی نقل می‌شد جایی که می‌توانی در ازای پرداخت مقداری بیت‌کوین شاهد شکنجه‌شدن یک انسان باشی و یا حتی نوع شکنجه را تعیین کنی؛ اما در این گزارش می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که این مسئله چقدر صحت دارد؟
بر خلاف باور عامه جامعه و کاربران مبتدی می‌توان گفت که «رد روم» هیچ وقت وجود نداشته و نمی‌تواند وجود داشته باشد زیرا به نقل از تحلیل‌های فنی کارشناسان و نهادهای انتظامی مانند پلیس فتا «رد روم» یک افسانه اینترنتی است برای کلاه‌برداری‌های کلان از کاربران مبتدی و آماتور که آن ها را به سمت لینک‌های آلوده و مخرب جذب کنند تا اطلاعات بانکی و شخصی آنها را به دست آورند و از آنها اخاذی کنند یا اینکه از طریق این کلاهبرداری بیت‌کوین‌های زیادی به جیب بزنند!
چرا وجود «رد روم» از لحاظ فنی ممکن نیست؟
برای درک ملموس‌تر این مسئله با یک مثال شروع می‌کنم شما شبکه‌ای مثل یوتیوب را در نظر بگیرید که در آن می‌توانید به صورت زنده استریم و یا ویدیو در آن بارگذاری کنید برای اینکار شرکت گوگل زیرساخت‌های بسیار عظیمی در جای تا جای دنیا دارد که کاربران بتوانند با سرعت و کیفیت معقول مشغول لایو استریم باشند یا ویدیوهایی با کیفیت بالا آپلود کنند.
حال بر می‌گردیم سراغ دوست قدیمی خودمان «تور» که در گزارش‌های قبلی به آن و نحوه عملکردش اشاره کردم تور که «دارک وب» از این طریق قابل دسترسی است برای ناشناس‌سازی هویت و افزایش امنیت ایجاد شده‌اند و از سرعت بالایی برخوردار نیستند زیرا دارای سرورهای قوی و متمرکز نیستند و این شبکه بر روی سرورهای افراد داوطلب وجود دارد که چندین بار در آن ها چرخیده می‌شود و این خود عامل کند شدن سرعت این شبکه می‌شود پس از لحاظ فنی ممکن نیست زیرا همان‌طور که در ابتدا ذکر شد پخش زنده ویدیو نیازمند پهنای باند بالا و اتصال پایدار است و اجرای یک پخش زنده با سرعت و کیفیت بالا و مخصوصا برای چندکاربر همزمان شدنی نیست و نیاز به زیرساخت‌هایی خارج از شبکه تور دارد که ریسک شناسایی توسط پلیس را به شدت بالا می‌برد.
هدف پشت این شایعه چیست؟
این سوال چندین جواب دارد اول اینکه این راهی برای کلاهبرداری گسترده از کاربران است به طوری که از کاربر می‌خواهند برای ورود ابتدا مقداری بیت‌کوین واریز کند ولی بعد از واریز کاربر تنها با یک صفحه خالی روبه‌رو می‌شود یا یک ویدیو از پیش ضبط شده و جعلی از صحنه‌های خشن برای او ارسال می‌شود.
حالت دوم کلاهبرداری به این شکل است که لینک ارائه شده حاوی بدافزار است و هنگام کلیک اطلاعات حساس کاربر مانند رمزهای عبور یا اطلاعات حساب‌های کاربری و حتی دسترسی به دوربین و میکروفون دستگاه به سرقت می‌رود و این مدل مخصوصا برای کاربران ایرانی که اطلاعات زیادی از اصول امنیتی دارک وب ندارند خطری به مراتب جدی‌تر حساب می‌شود.
یکی دیگر از پاسخ‌ها ترساندن مخاطب از این فضاست که وسوسه ورود به «دارک‌وب» به ذهن‌شان خطور نکند زیرا در این فضای ناامن و ناشناس می‌توان اقدامات زیادی انجام داد و افشاگری‌های زیادی انجام داد پس هرچقدر این محیط خطرناک‌تر نشان داده شود کاربران آن نیز کمتر می‌شود.
پلیس فتا و دیگر نهادهای امنیتی بارها در اطلاعیه‌های خود نسبت به خطرات پنهان «دارک وب» و کلاه‌برداری‌های موجود در آن هشدار داده‌اند البته ممکن است مشخصا به «رد روم»ها اشاره نکرده‌اند ولی همیشه هشدارها بر این محور استوارند که از کنجکاوی بی‌مورد در این فضا پرهیز کنید زیرا می‌تواند منجر به خسارت مالی و همچنین سرقت هویت شود.
خطرناک‌ترین بخش «دارک‌وب» چیزهایی مانند «رد روم» نیستند بلکه شامل مواردی مانند فروش اطلاعات سرقتی مواد مخدر اسلحه و همجنین محتواهای خشن و کودک آزاری می‌باشند.
در نهایت «رد روم» بیش از آنکه یک حقیقت و واقعیت باشد یک آینه‌ای از تاریک‌ترین ترس‌ها و کنجکاوی‌های بشریت است که این کنجکاوی توسط تبهکاران سایبری به بستری برای فریب و کلاهبرداری تبدیل شده است و راه مقابله با آن مطالعات جامعه شناختی و همان‌طور آموزش است.
پیغام‌های وسوسه کننده زیادی روی صفحه نمایش نشان داده می‌شد که در آن از نوع قتل تا ابزار شرح داده می‌شد و بر روی پخش زنده آن احتمالا در یکی از کشورهای اسیای شرقی تاکید می‌شد این وسوسه‌ها بلاخره موجب این شد که بیت‌کوین به آدرسی که داده شده بود پرداخت شود یک زمان معیین برای پخش زنده تعیین شد ولی او و احتملا بقیه افراد هیچ وقت نمی‌دانستند که این اتفاق هیچ‌وقت رخ نمی‌دهد!
گزارش از حامد مبارکی پژوهشگر جرایم سایبری و از اعضای مدرسه روزنامه‌نگاری فراتاب – دوره 16.
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.
