ده شاهکار سینمایی که باید دید! | فراتاب
کد خبر: 2981
تاریخ انتشار: 29 تیر 1395 - 19:10
بابک صفری
شاید بزرگانی که بر روی پرده ی نقره ای آثاری جاودان خلق کردند، همان هایی باشند که به قول برگمان زندگی را برایمان قابل تحمل می کنند

فراتاب ـ گروه فرهنگی/ بابک صفری*: اینگمار برگمان فیلمساز بزرگ سوئدی زمانی گفت: «من به دنیای پس از مرگ اعتقادی ندارم ولی معتقدم در این زندگی آدم هایی یافت می شوند که از بقیه مقدس ترند و این آدم ها باعث می شوند که زندگی برایم قابل تحمل تر شود.» شاید بزرگانی که بر روی پرده ی نقره ای آثاری جاودان خلق کردند، همان هایی باشند که به قول برگمان زندگی را برایمان قابل تحمل می کنند و با خلق این شاهکارهای جاودان برای لحظاتی ما را از جهان الینه شده رهایی می بخشند، جهانی که در آن صنعت فرهنگ و عقلانیت ابزاری روز به روز بیشتر ما را به ورطه پوچ‌گرایی می کشانند و زندگی را به قول نیچه به تراژدی تبدیل می کنند. اما به قول استاد بابک احمدی در جهانی که می توان «ناگهان بالتازار و جیب بر» را دید هنوز نسیمی از بهشت را پذیراست. در ادامه به معرفی ده شاهکار سینمایی که باید دید می پردازیم.

 

 

1. هاراکیری (Harakiri 1962) به کارگردانی ماساکی کوبایاشی اثر 1962 ژاپن: فیلم کوبایاشی از هر جهت یک شاهکار عظیم است. چه به لحاظ عناصر روایی که فیلم با فلش بک ها و فلش فورواردهای دقیق و هنرمندانه مخاطب را محسور می کند و چه به لحاظ عناصر سبکی و حرکات پیچیده و مورب دوربین که گاهی ناظر بر وقایع است و گاهی روایت کننده ی ماجرا. موسیقی نیز قدرت تصاویر را دارد و به خوبی تدوین فیلم را در بر می گیرد.

 

2. زن در ریگ روان (Woman in the Dunes 1964) به کارگردانی هیروشی تیشیگاهارا اثر 1964 ژاپن: شاهکار اگزیستانسیالیستی سینمای ژاپن، فیلمی با عناصر بصری بی نظیر، حرکات پیچیده دوربین، نور پردازی و نماهای زومی که روایتی قدرتمند از حادثه ای در دل طبیعت را بیان می کند. قصه مردی که همراه زنی مرموز در گودال شنی وسیعی به دام افتاده است و عموما به عنوان تمثیلی از این که چگونه می توان با اروتیسم بدوی بر جامعه ای عقیم پیروز شد تفسیر گشته است.

 

3. جمع آوری (The Round-Up 1965) به کارگردانی میکلوش یانچو اثر 1966 مجارستان: یانچو یکی از بزرگترین فیلمسازان صاحب سبک و مولف در سینماست. سینمای اندیشمندی که مقوله ی قدرت و اعمال سادیستی آن در مرکز توجه اش قرار دارد. به لحاظ عناصر سبکی و روایی فیلم عاری از دکور است، دیالوگ هیچ نقشی در پیشبرد فیلم ندارد و شخصیت پردازی روانکاوانه ای در کار نیست، بلکه فقط روایت تاریخ سیاسی است در برهنگی تصاویر. فیلم با فاصله انداختن بین ما و شخصیت ها از تمهیدات ذهنی مانند صحنه های خیال پردازی پرهیز می کند و از استفاده از فلاش بک ها و فلاش فورواردها اجتناب می ورزد.

 

4. پول (Money 1983) به کارگردانی روبر برسون اثر 1983 فرانسه: واپسین اثر برسون نمایش هیچ چیز است. این فیلم موجزترین بیان سینمایی برسون برای نشان دادن روابط بت گونه ی کالاهاست. فیلمی با عناصر فرمال خاص برسون که بر اساس داستان کوپن تقلبی لئو تولستوی ساخته شد و در آن برسون نشان داد که در دنیای خوبی زندگی نمی کنیم و نمی خواهیمش.

 

5. راشومون (Rashomon 1950) به کارگردانی آکیرا کوروساوا اثر 1950 ژاپن: شاهکاری بی بدیل که چون بهمن به یکباره بر سر تماشاچیان فرو ریخت. داستان یک ماجرا و حقیقتی که از مناظر مختلف تفسیر شد. فلاشبک های غیر قابل اعتماد راشومون و نگرش نسبی گرای فیلم در قبال حقیقت، به آن جایگاه ویژه ای در سنت مدرنیستی در حال تکوین سینمای هنری داد.

 

6. اردت (Ordet 1955) به کارگردانی کارل درایر اثر 1955 دانمارک: درایر یکی از مولفان عالم سینماست. روایت وی از مدرنیسم در سینما، ریشه ی فیلم را در یک متن ادبی به رسمیت می شناسد و سینمای مینیمال با زیر و بم های ظریف پدید می آورد. اردت یا کلام شاهکاری است متکی بر تکنیک های تئاتری، رویدادهای فیلم از طریق گفتگوهای طولانی در نماهای بلند پیش می رود. فیلم متکی بر مکان های داخلی می باشد و ترکیب بندی های بصری قدرتمندی در ارتباط با نما خلق می کند. سکانس پایانی فیلم یکی از جاودانه های تاریخ سینما می باشد.

7. اوگتسومونوگاتاری (Ugetsu Monogatari 1953) به کارگردانی کنجی میزوگوچی اثر 1953 ژاپن: زیباترین نماهای واید در سینما به میزوگوچی اختصاص دارد. فیلم با یک نمای پارانوما حول دریاچه آغاز می شود. تکنیک های ناب سینمایی در این فیلم تماشاچی را محصور خود می کند. به لحاظ تماتیک، سانتیمانتالیسم مبتذل هالیوودی در سینمای تجربه گرای بی رحم میزوگوچی به دار آویخته می شود.

 

8. ناگهان بالتازار (Au Hasard Balthazar 1966) به کارگردانی روبر برسون اثر 1966 فرانسه: فیلم های برسون کم نشان می دهند اما زیاد می گویند، معمولا مهم ترین رویدادها بیرون از قاب تصاویر اتفاق می افتند. فیلم شاهکار ایده پردازی است، جهان از منظر یک الاغ. بالتازار به واسطه اینکه آگاهی ما را تشدید می کند، منبع الهام بخش ما می شود. فیلم با طرح های دراماتیک معمول که سرانجام به اوج می رسند بیگانه است.

 

9. بعداز ظهر پاییزی (An Autumn Afternoon 1963) به کارگردانی یاسوجیرو اوزو اثر 1963 ژاپن: آخرین فیلم اوزو سرشار از تسلیم و رضای از سر تامل به تغییرات دردناک زندگی است. صدای اوزو نا امیدترین صدای سینماست، در دل سادگی فیلم مولفه ی وحشتناکی پدید می آید که برای تک تک افراد آدمی ناخوشایند است: یعنی نابودن. به مانند دیگر فیلم های اوزو همان عناصر فرمال مشاهده می شود. فضای فیلمبرداری 360 درجه ای و دوربینی که در موضع پایین تر از سطح چشم قرار دارد.

 

10. فراموش شدگان (The Forgotten Ones 1950) به کارگردانی لوئیس بونوئل اثر 1950 اسپانیا ـ مکزیک: شاهکاری که به توصیف زندگی بزهکاران جوان یکی از محلات فقرنشین مکزیکوسیتی می پردازد و عمدتا در محل های واقعی فیلمبرداری شده است. در فیلم از خوش بینی لیبرال منشانه خبری نیست. بونوئل به جای نشان دادن فقرای شرافتمند تنها دسته های شریر تبهکاران جوان، مادران سنگدل و ولگردهای تلخ نشان مان می دهد. در فیلم حس شاعرانه غالبا از راه نمایش تصویرهای اروتیک تکان دهنده به دست می آید.

*منتقد و تحلیلگر سینما

نظرات
علیرضا
| |
2016-07-20 14:49:10
بسیار عالی ممنون از سایت خوبتون
MF
| |
2016-07-21 21:01:01
به نظر می آد که نویسنده این مطلب تعصب خاصی نسبت به سینمای ژاپن داشته. وجود 5 فیلم ژاپنی و نبودن نماینده ای از ایتالیا، آمریکا، بریتانیا و روسیه.
آخرین اخبار