فراتاب: تهران ساعت 22:00؛ تق‌تق پدر هرچقدر در را می‌کوبید در باز نمی‌شد مجبور شد نهایتا در را بشکند پسر 17 ساله‌اش را دید که بی‌هوش افتاده و بسته‌ای کوچک بی‌نام و نشان روی میز پخش شده، سریع با اورژانس تماس می‌گیرد پسرش را به کمک اورژانس به بیمارستان منتقل می‌کند اما او از دست رفته؛ گزارش پزشک قانونی حاکی از آن است که پسرش اوردوز با متامفتامین کرده است ولی پدر متوجه یک چیز در اتاق پسر نشد لبتاپی روشن با تصویر یک پیاز بنفش بر روی دسکتاپ!
مواد مخدر همیشه از معضل‌ها و آسیب‌های اجتماعی بزرگ در میان جوامع مختلف بوده است چه در جوامع سنتی و چه در جوامع مدرن، ولی ترکیب آن با تکنولوژی مرگ‌بارتر از چیزی بود که تصور می‌شد تکنولوژی‌هایی که برای امنیت و فراهم کردن حریم خصوصی و ناشناس ماندن در اینترنت ایجاد شد ولی خلافکاران و بزهکاران را نیز به خود جذب کرد فروش مواد مخدر در دارک وب از فوریه 2011 در آمریکا شروع شد سایتی مخفی در اعماق اینترنت به نام سیلک‌رود، هیچکس فکر نم‌یکرد این ایده شروعی بر یکی از بزرگترین تجارت‌های مواد مخدر در جهان شود جایی که فروشندگان و خریداران همدیگر را نمی‌شناسند و از رمزنگاری و پول‌های غیرقابل ردگیری استفاده می‌کنند به طوری که حتی اگر پلیس به مکالمات آنان دسترسی پیدا کند مانند دیدن یک فیلم بدون زیرنویس و صداست×
حال سوال این است که این تجارت در ایران نیز وجود دارد و می‌توان در ایران نیز از طریق اینترنت مواد مخدر تهیه کرد؟ جواب نامشخص است با گشت و گذار در دارک‌وب می‌توان به فروشندگانی برخورد کرد که ادعا می‌کنند در ایران نیز ارسال دارند. از سوی دیگر از میزان فعالیت ایرانیان در دارک وب آمار دقیقی در دست نیست درگاه خبری همشری آنلاین در گزارشی در سال 1399 به نقل از فعالین این حوزه اشاره کرده است که بعد از فیلتر تلگرام، ایرانیان زیادی به خاطر مجبور شدن در استفاده از فیلترشکن‌ها و ابزارهای دور زدن سانسور، ناخواسته وارد دارک‌وب شده‌اند. با توجه به بررسی‌های میدانی و تحیقاتی فروم‌های فارسی زبانی هم در آن در حال فعالیت هستند البته نمی‌توان تایید کرد که آنان خرید و فروش دارند و یا صرفا یک کلاه‌بردار هستند.
با عدم‌آموزش کافی و اطلاع‌رسانی و همین‌طور اقدامات جدی در این زمینه چه در جرایم سایبری که در «کلیرنت» رخ می‌دهد یا در دارک‌وب، متاسفانه دور از انتظار نیست که شاهد این باشیم نوجوان 17 ساله‌ای از تهران در عرض 5 دقیقه یک بسته مواد مخدر تهیه کند آن هم بدون‌نگرانی از شناسایی و یا خطر امنیتی که در خرید فیزیکی وجود دارد!
حال سوال این‌ست که چه ابزارهایی برای اینکار استفاده می‌شود که نیروهای امنیتی در سرتاسر جهان را وارد چالش کرده است؟
پیاز بنفش امنیت: «تور»
این مروگر با رمزنگاری چندلایه، ترافیک و آی‌پی کاربران را در فضای مجازی به صورت ناشناس نگه می‌دارد و از این طریق می‌توان به سایت‌هایی در سطح عادی اینترنت دیده نمی‌شوند وارد شد و ممکن است برخی از این سایت‌ها محلی برای فروش مواد مخدر در کشورهای مختلف از جمله در ایران باشند نوع دومین این سایت ها به صورت رندوم است و ابزارهای زیادی وجود ندارد که بتوان با سرچ به آن‌ها دست پیدا کرد بلکه باید آدرس دقیق را بدانید.
رمز نگاری مکاتبات هم برای حریم خصوصی هم برای بزهکاری: PGP
در این بازارها ما نیاز به رمزنگاری پیام‌ها داریم که پلیس یا بقیه افراد نتوانند آن را رصد کنند یکی از معروف‌ترین تکنیک‌های رمزنگاری این است که فرد دو کلید در دست دارد یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی، کلید عمومی خود را منتشر می‌کند و مخاطب می‌تواند با آن پیام خود را رمزنگاری کند و تنها کسی که می‌تواند آن را بخواند کسی است که کلید خصوصی را در اختیار دارد.
رمز ارز: پول نقد در اینترنت
در دارک‌وب شما نمی‌توانید از حساب‌های بانکی خود استفاده کنید و یا درگاه‌های بانکی داشته باشید زیرا موجب افشا شدن هویت واقعی شما می‌شود برای اینکار به رمز ارزهایی نیاز دارید که هویت شما را افشا نکنند و قابل رهگیری نباشند ارزهایی مانند بیت‌کوین و مونرو در اوایل شروع فروش مواد در دارک‌وب در سایت سیلک‌رود، ارز اصلی بیت کوین بود ولی خب تراکنش‌های بیت کوین قابل رهگیری است البته بدون اینکه بدانیم چه کسی پشت کیف پول قرار دارد ولی ما می‌توانیم ببینیم که هر کیف پول چه تراکنش‌هایی داشته است و این مسئله را سخت‌تر می‌کند مخصوصا برای نقد کردن آن در صرافی‌ها ولی مونرو تراکنش‌ها را هم رمزنگاری می‌کند و جدیدا بسیار برای طرفدران حریم خصوصی محبوب شده است!
البته قابل ذکر است که همه این ابزارها برای بزه ایجاد نشده‌اند و هدف اصلی آن‌ها برقراری حقوق دیجیتال افراد و ناشناس‌ماندن آن‌ها در اینترنت و همچنین امنیت بیشتر است ولی خب مانند هر تکنولوژی دیگر انسان است که تصمیم می‌گرد چگونه از آن استفاده کند؟
مسئله فروش اینترنتی موادمخدر در ایران، شاید تا به حال به یک معضل جدی تبدیل نشده باشد و یا زیاد فراگیر نشده باشد ولی صد در صد در آینده نزدیک یکی از مسائل مهم در زمینه آسیب‌های اجتماعی سایبری خواهد شد و بر طرف کردن آن نیازمند آموزش قانون‌گذاری صحیح و همچنین همکاری‌های بین‌المللی در سطوح امنیتی است.
گزارش از حامد مبارکی از اعضای مدرسه روزنامه‌نگاری فراتاب – دوره 16.
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.
