فراتاب: روز ۲۹د ی ماه «مینا.ر» پرستار اهل مهاباد کە در یکی از مراکز بهداشت «اشنویە» مشغول به کار بود، اقدام به خودکشی کرد. گفتە میشود او متاهل، مادر دو فرزند و سرپرست خانواده بوده است، همچنین همسرش مدتی است به دلیل مشکلات جسمی خانهنشین شده بود. به گفته نزدیکانش مینا به دلیل وخامت وضعیت جسمانی، مالی و فشار روانی دست به چنین اقدامی زده است.
به فاصله چهار روز بعد خبر مرگ خود خواسته دانشجوی سال دوم ارتوپدی مرحوم خانم «فاطمه نجاتی» ۲۵ساله در خوابگاه محل اقامت خود در همدان جامعه را در بهت فرو برد، بر اساس اطلاعات اولیه او به دوستان و اساتید گروه ارتوپد درباره وضعیت روحی خود اطلاع داده بود. اطلاعات پرونده فاطمه نشان میداد وی تحت درمان بوده است.
گزارش ویژە بررسی عوامل آموزشی موثر در فوت مرحومە دکتر نجاتی سوم بهمن ماه در رابطه با درگذشت خانم دکتر نجاتی دانشگاه جلسهای ترتیب داد.
این جلسه با محوریت گروه ارتوپدی با حضور دکتر بهروز کارخانەای رئیس دانشگاه، معاونین آموزشی و فرهنگی دانشجویی دانشگاه، رئیس دانشکده پزشکی، جمعی از اساتید با نمایندگان دانشجویان، برگزار گردید. مشخص شد خانم دکتر حدود ۱۵ نامه شکایت مختلف (نامه به ریاست، بازرسی، حراست، مدیر گروه و...) از افراد مختلف داشتند و به صورت مستقیم با اتندها در تماس بودند و خواستههای خود را بازگو میکرده است و گروه و اساتید هم نسبتا شرایط او را در نظر گرفته بودند.
دکتر شیروئی اتند ارتوپدی و معاون آموزشی بیمارستان بعثت در همین رابطه میگوید: «ادعای ۱۸ کشیک ایشان در ماه درست نیست چون با اطمینان بالا میتوانم بگویم که با ۱۲ کشیک بیشتر در ماه برخورد شده و میشود ادعای عدم خروج ۷۲ ساعته خانم دکتر از بیمارستان هم کذب است و گروه تلاش خود را برای کمک به خانم نجاتی انجام داده است.»
دومینوی خودکشی کادر درمان از کجا آغاز شد؟
موج اول خودکشی در دوران کرونا اتفاق افتاد بعد از آن سرعت خودکشی در میان این قشر صعودی شد. وضعیت بغرنجی که اگر فکری عاجل برای آن اندیشیده نشود احتمال دارد که به زودی نرخ آن از سایر کشورها پیشی بگیرد.
تقریبا هر دو ماه یکبار، یک مورد اقدام به خودکشی در میان کادر درمان ثبت میشود. البته اینها آمارهای رسمی نیست، چون هیچ سازمانی به صورت رسمی آن را اعلام نکرده است.
شیوع افکار خودکشی در میان این نیروها نسبت به جمعیت ایران بیشتر است. مقایسه وضعیت ایران با کشورهای دیگر مانند ژاپن، امریکا و برزیل هم این را نشان میدهد.
کارگران فصلی!
به رغم کمبود شدید پرستار در بیمارستانها، قراردادهای کاری کوتاهمدتِ ۸۹ روزه با آنها منعقد میشود. این نوع قرارداد پرستاران را از بسیاری از حقوق خود و ادعاهای بعدی در صورت بیکار شدن محروم میکند و خود آنها از آن با عنوان قرارداد «کارگران فصلی» یاد میکنند.
تابستان سال ۲۰۲۱، رئیس سازمان پرستاری ایران گفت: «با وجود 20 تا 30 هزار نفر پرستار بیکار در کشور، ما با کمبود بیش از یکصدهزار پرستار روبرو هستیم!»
سیر از گرسنه خبر ندارد!
ساعت کاری پرستاران ۴۴ ساعت در هفته یا ۱۷۵ ساعت در ماه است که به دلیل کمبود نیرو در اکثر مراکز، مجبورند بسیار بیشتر از این میزان نیز طی روز، هفته و ماه کار کنند.
فاجعه ملی!
کشور با بحرانهای متعدد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مواجه است که به طور کلی سلامت روان جامعه را تحت تاثیر قرار داده و کادر درمان هم جزئی از همین جامعه است. نکته دیگر اینکه غربالگری سالانه سلامت روان که در خطر بالای خودکشی قرار دارند، انجام نمیشود.
محمد شریفی مقدم ،دبیرکل خانه پرستار، معتقد است که فوت پرستاران به صورت مستقیم و غیرمستقیم از عوامل محیطی کار نشات میگیرد که البته تعداد مرگهای غیرمستقیم هم زیادتر است و هم خیلی از آنها در آمار و ارقام لحاظ نمیشوند. وی تاکید کرد: تشخیص علت مرگ کادر درمان به لحاظ حقوقی کمی سخت است؛ چرا که باید به اثبات برسد که علت مرگ فشار کاری و یا عاملی مستقیم بوده است.
محیط کار اضطرابآلود است. یکی از مهمترین نتایج فشار کاری بالا ابتلا به بیماریهای روحی و روانی و درگیر شدن با عوامل استرسزا است.
افزایش حیرتانگیز انگیزه مهاجرت
مشکلات معیشتی، نیروی درمان را یا خانهنشین کرده یا راهی کشورهای دیگر میکند سالانه حدود 1200 تا 1500 نفر از ایران به کشورهای حاشیه خلیج فارس یا دیگر کشورهای اروپایی مهاجرت میکنند.
آگاهی و آموزش در زمینه سلامت روان برای نیروها، تعیین سقف ساعات کاری و تامین معیشت و امنیت شغلی ایشان نه تنها به کاهش میزان خودکشی کمک میکند، بلکه میتواند به بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی به مردم نیز منجر شود
متخصصان راهکارهایی برای پیشگیری از خودکشی یا کاهش آمارها دادهاند. یکی از این راهکارها همدلی کردن است. فرد را قضاوت نکنید. آرام باشید و با دلسوزی به حرفهای کسی که افکار خودکشی دارد گوش کنید. احساسات آنها را جدی بگیرید.
یکی از باورهای غلط درباره خودکشی این است که افراد اگر بخواهند خودکشی کنند درباره آن حرف نمیزنند و آن را به زبان نمیآورند. در حالیکه بررسی ها نشان میدهد، بسیاری از افرادی که اقدام به خودکشی کردهاند، پیش از آن با فرد یا افرادی صحبت کردهاند.
گزارش از روناک الماسی از اعضای کلاس آموزش روزنامهنگاری، نویسندگی و برندسازی فراتاب – دوره 15.
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.