تقاضا برای شیشه[1] و یابا[2] (قرص هایی که معمولاً حاوی ترکیبی از متآمفتامین و کافئین هستند) با سرعت سرسام آوری بالا می رود. تولید نیز با سرعتی بی سابقه در حال افزایش است و همچنین شمار تلفات ناشی از آن. رهبران کشورهایی نظیر بنگلادش و فیلیپین جنگی مرگبار علیه مواد را آغاز کرده اند که تا کنون به مرگ هزاران تن انجامیده است. اما این وضعیت به این بدی هم نیست و تنها فقرا و حاشیه نشینان متآمفتامین مصرف نمی کنند.
«جرمی داگلاس»، مسئول دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل معتقد است: متآمفتامین دیگر در قاره آسیا کم یاب نیست و تبدیل به ماده غالب در سراسر منطقه آسیا و به ویژه شرق آسیا صرف نظر از طبقه، مذهب، سن و جنس شده است. داگلاس اعلام کرده در طول 16 سال فعالیتش در این حوزه هرگز شاهد چنین حجم تقاضایی نبوده است. او همچنین گفت: «اوضاع پیشین با اکنون قابل مقایسه نیست.»
متخصصان می گویند ترکیب غیرمترقبه ای از عوامل داخلی و جغرافیایی منجر به این افزایش انفجار گونه شده، که تا حدود زیادی نیز با گروه های قاچاق مواد در منطقه همبستگی دارد.
بخش اعظم از متآمفتامین در سراسر منطقه آسیا پاسفیک کشف شده است. مشخصاً منطقه ای در شمال میانمار، جایی که شبه نظامیان و جنگ سالاران بلند مرتبه قدرت را در اختیار دارند. این دو گروه مبارزات طولانی مدتی رابرای خودمختاری و استقلال جمعیت قومی به نام WA داشته اند. Wa جمعیت قومی است که دارای زبان مشترک و همچنین روابط فرهنگی و تاریخی مشترکی با همسایگان شمالی خود در استان جنوبی چین یون نان[3] داشته اند.
از سوی دیگر دولت شان[4] ترکیبی از شرایط مطلوب سرزمینی جهت کشت خشخاش و فقدان قدرت لازم برای اعاده حاکمیت قانون در این منطقه است. همچنین سال هاست مثلث طلایی منبع تولید هرویین و تریاک غیرقانونی دنیا بوده و نیز متآمفتامین در آزمایشگاه های بزرگ در این منطقه تولید می شود. متآمفتامین یک داروی مصنوعی است که در آزمایشگاه ها با استفاده از مواد شیمیایی ساخته می شود و تولید آن مانند کشت خشخاش در تولید هروئین نیازمند مواد ارگانیک نیست. هنگامی که در آزمایشگاه ها متآمفتامین تولید می شود چالش بعدی حمل و نقل آن است.
مثلث طلایی سال هاست که یکی از مناطق فقیرنشین و توسعه نیافته جهان محسوب می شود. اما با ابتکار چین در انجام یک پروژه بزرگ توسعه زیربنایی برای کمک به برقراری ارتباط بین اقتصادهای جهانی و اقتصادهای در حال توسعه، امید به توسعه و تغییر در این ناحیه نیز به وجود آمده است. پکن طرح های بزرگی در میانمار دارد و در آنجا میلیاردها دلار جهت اتصال استان محصور در کوه های بلند و کوهستانی یوننانِ چین به شهر های بندری در جنوب و جوب شرق آسیا سرمایه گذاری شده است. همچنین لائوس و تایلند نیز از مکان هایی هستند که سرمایه گذاری های مشابهی برای آنها در نظر گرفته شده است. به گفته برخی مقامات؛ بعضی گروه ها با هدف حفظ مسیر قاچاق مواد ممکن است اقدام به ایجاد مانع بر سر پیشرفت این پروژه های زیربنایی کنند. مسیرهایی که تولید و حمل متآمفتامین را از مناطق داخلی میانمار (دولت شان) به سایر نقاط آسیای جنوب شرقی آسان تر می کند.
متآمفتامین از شمال دولت شان در هر دو شیشه و قرص به نیوزلند، ژاپن و استرالیا می رسد. رکورد 1.04 میلیارد دلار استرالیا (800 میلیون دلار آمریکا)، ارزش متآمفتامینی است که توسط پلیس استرالیا در ماه دسامبر 2017 کشف شده است. به گونه ای که در سال 2017نیروهای پلیس ده ها مورد درگیری در تایلند، چین، کامبوج، لائوس، مالزی و اندونزی با قاچاق چیان مواد داشته اند.
[1] . Crystal Meth
[2] .Yaba
[3] Yunnan
[4] یکی از دولت های محلی میانمار که از شمال با چین، از شرق با لائوس، از جنوب با تایلند و از غرب با برمه هممرز است.