فاطمه دهقانی در این گزارش به بررسی عوامل و سیاست‌هایی پرداخته است که از ابتدای دهه 1990م شروع و تا به امروز ادامه داشته است، سیاست‌هایی که باعث شده هندوستان بزرگ‌ترین دولت دموکراتیک جهان از یک کشور متوسط با فقط زیاد در مسیر تبدیل شدن به یکی از اقتصادها و قدرت‌های بزرگ جهانی گام برداد.

فراتاب: بنا به گزارش بانک جهانی، کشور هند با بیش از 1.4 میلیارد جمعیت، بزرگترین دموکراسی جهان است. طی دهه گذشته، ادغام این کشور در اقتصاد جهانی با رشد اقتصادی همراه بوده و اکنون به عنوان یک بازیگر جهانی ظاهر شده است. بنابراین این که چرا برنامه اقتصادی این کشور باعث شد توسعه همه جانبه محور اساس رشد اقتصادی قرار گیرد، اعتماد به نفس ملی افزایش یابد و جذب سرمایه گذاری خارجی به بهترین حد خود نسبت به گذشته برسد، اهمیت دارد.

تحلیل اقتصاد هند

رشد اقتصادی در کشور هند از دهه 90 میلادی آغاز شد و پیش بینی می‌شود که تا پایان امسال یعنی 2025 به یکی از قدرت‌های بزرگ اقتصادی تبدیل شود. بنا به گزارش پارلمان هند؛ پس از رشد اقتصادی سریع 7.2 درصدی در سال مالی 2022 تا 2023 در سال مالی بعد میزان رشد تولید ناخالص داخلی هند 6.9 درصد رسیده است. در سه ماهه دوم این سال رشد اقصادی نسبت به مدت مشابه سال قبلی 7.6 درصد افزایش یافته است.

در سال‌های اخیر میزان خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جدید در هند بسیار سریع افزایش یافته است، به طوری که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال مالی ،2021-2022 به رکورد جدید 85 میلیارد دلار رسیده است در حالی که این رقم در سال قبل از آن 82 میلیارد دلار بوده است. مقایسه این ارقام با رقم سرمایه‌گذاری 4 میلیارد دلاری در سال مالی 2003-2004 نشان از رشد قابل ملاحظه جذب سرمای‌گذاری مستقیم خارجی در هند دارد. یکی از عوامل کلیدی در جریانهای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در دهه گذشته، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی مرتبط با حوزه فناوری بوده که به یک منبع مهم سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. بر اساس منبع ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سنگاپور، موریس و امارات متحده عربی سه منبع از چهار منبع اصلی ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به هند در کنار ایاالت متحده آمریکا در سال مالی 2022-2023 بوده‌اند.

سیاست‌های اقتصادی هند

رشد سریع اقتصاد هند در یک دهه اخیر و قرار گرفتن در رتبه پنجم اقتصاد جهان، پیشرفت‌های اقتصادی و علمی این کشور، استمرار ورود سرمایه‌گذار خارجی و افزایش فروش کالاهای هندی در سراسر جهان و... ناشی از اصلاحات و برنامه‌های اقتصادی است. مانموهان سینگ وزیر دارایی و نخست وزیر سابق هند از سال 1991 برنامه‌هایی را برای اصلاحات اقتصادی و پیشرفت کشور پیشنهاد داد که به تصویب پارلمان رسید و پس از آن به تدریج اجرا شده‌اند.

برخی از این تحولات شامل لغو قوانین مالیاتی، تعدیل قوانین صادرات و واردات، فراهم شدن سرمایه‌گذاری خارجی و تامین امنیت سرمایه‌های داخلی بودند. هدف این اصلاحات آزادسازی و نوسازی اقتصاد هند، تشویق مشارکت بخش خصوصی و ادغام هند در اقتصاد جهانی بود.

 در چنین بستری هند در حال کسب نفوذ در مذاکرات تجاری چند جانبه در شکل‌دادن به تعاملات سیاسی و اقتصادی است. از این رو در سال‌های اخیر، هند سیاست تعامل عملی با سازمان‌های اقتصادی چندجانبه را اتخاذ نموده است. این حاکی از آن است که محرک‌های اصلی در پس زمینه هر دو بخش داخلی و بین‌المللی، موجب چنین تغییر موقعیتی شده‌اند.

مانند هر دموکراسی دیگر، بسیاری از مواضع مذاکراتی هند در سازمان تجارت جهانی برانگیزه‌های داخلی متمرکز است. در واقع دهلی‌نو به شکلی فزاینده درگیر رویارویی مبتنی برموضوعی است که بیشتر در فرایند مذاکرات و حل اختلافات تجاری مشاهده می‌شود. عاملی که خود موجب تقویت سیستم خواهد شد؛ لذا هند موافق اصول و افزایش رفاه با کاهش موانع تجاری، هنجارها و قوانین حل و فصل اختلافات، مذاکرات تجاری چندجانبه، نشست‌ها و رویه‌های تصمیم‌گیری، لزوم اجماع در دستیابی به یک توافق تجاری جدید سازمان تجارت جهانی است.

طبق گزارش نیویورک تایمز، رشد اقتصاد هند ناشی از دو عامل بوده است. از جمله وزن بالای وابستگی اقتصاد هند به تقاضای داخلی و دسترسی به انرژی ارزان روسیه. این گزارش این نکته را برجسته می‌کند که رشد بسیار سریع هند عمدتا به واسطه بخش تولید خواهد بود که پیش‌بینی می‌شود 32 درصد از ارزش افزوده ناخالص این کشور را شامل می‌شود.

بر اساس این تحولات ما شاهد رشد سریع اقتصادی هند و نقش آن در اقتصاد جهانی هستیم. این کشور از طریق اصلاحات اقتصادی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه صنعتی، به یکی از قدرت‌های بزرگ اقتصادی تبدیل شده است. با توجه به سیاست‌های اقتصادی باز و تعامل با سازمان‌های بین‌المللی، هند به دنبال افزایش نفوذ خود در مذاکرات تجاری چندجانبه است. چشم‌انداز آینده نشان می‌دهد که رشد اقتصادی هند همچنان تحت تأثیر تقاضای داخلی قوی و دسترسی به انرژی ارزان خواهد بود.

پیش‌بینی می‌شود که بخش تولید سهم قابل‌توجهی در ارزش افزوده ناخالص داشته باشد و هند همچنان به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی اقتصاد جهانی ایفای نقش کند.

نویسنده: فاطمه دهقانی از اعضای کلاس آموزش روزنامه‌نگاری، نویسندگی و برندسازی فراتاب – دوره 15.

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.