فراتاب- مردم انگلیس بعد از 43 سال عضویت در اتحادیه اروپا روز پنج شنبه در یک اقدام تاریخی به پای صندوق های رای رفتند و با 51.9 درصد آرا به خروج از این اتحادیه رای دادند تا دوام و قوام آن در آینده با چالش های جدی مواجه شود. خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بلافاصله سبب بروز تبعات سیاسی اقتصادی متعددی شده است از جمله موجب کاهش بی سابقه ارزش پوند در برابر دلار از سال 1985 بدین سو شد که در واقع افت 13درصدی را نشان می دهد.
کامرون اولین قربانی برگزیت
به گزارش ایرنا، دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا بعد از مشخص شدن نتیجه آرا با یک وقفه نسبتا طولانی در سخنانی کوتاه در جمع خبرنگاران دربرابر داونینگ استریت از استعفای خود در آینده خبر داد و گفت : قبلا با ملکه انگلیس در این خصوص صحبت کرده است. وی گفت که در کنفرانس آینده حزب محافظه کار در اکتبر آینده رهبر جدید این حزب انتخاب خواهد شد.
کامرون که از حامیان جدی ادامه حضور در اتحادیه اروپا بود گفت که به رای مردم انگلیس که خواهان خروج از این اتحادیه شده اند بایستی احترام گذاشته شود. وی اظهار داشت : فکر نمی کنم که درست باشد من ناخدای این این کشتی برای رسیدن به مقصد بعدی باشم. نخست وزیر انگلیس همچنین گفت: که فعلا نیازی به یک جدول زمانی دقیق (برای زمان استعفا) نیست ولی ما باید تا ماه اکتبر سال جاری یک نخست وزیر جدید داشته باشیم.
از نفوذ انگلیس درجهان کاسته شد
'فیلیپ هاموند' وزیر خارجه انگلیس در پی اعلام نتیجه همه پرسی مبنی بر خروج از اتحادیه اروپا در مصاحبه اختصاصی با سی ان ان به صراحت گفت: از نفوذ انگلیس درجهان کاسته شد. وی به عنوان نخستین مقام دولتی انگلیس به نتیجه همه پرسی واکنش نشان داد و گفت : نتیجه این همه پرسی در تاریخ این کشور ابعادی بزرگ خواهد داشت. هاموند درپاسخ به شوک حاصل از این همه پرسی که به خروج انگلیس از اتحادیه اروپا رای داده شد، گفت: در کوتاه مدت دولت به تثبیت بازار تلاش می کند و در میان مدت به مذاکره با طرف های اروپایی برای داشتن بهترین روابط ممکن در راستای منافع مردم انگلیس خواهد پرداخت.
وزیرخارجه انگلیس در پاسخ به این پرسش که چرا دولت کامرون دست به چنین خطری زد گفت: این دمکراسی است و مردم انگلیس این تصمیم را گرفتند و وظیفه کنونی ما (دولت) این است که بهترین نتیجه ممکن را از این همه پرسی در درازمدت برای انگلیس بدست آوریم. هاموند در ادامه افزود: چیزی که اکنون کشور به آن نیاز دارد ثبات است و فکر می کنم که شخص نخست وزیر (دیوید کامرون) بهترین فرد در زمان کنونی باشد و باید وی دراین سمت باقی بماند. وزیرخارجه انگلیس به صراحت گفت: بارها در جریان کارزار این همه پرسی گفتم و به شدت بر این باورم که (باخروج انگلیس از اتحادیه اروپا) از نفوذ انگلیس درجهان کاسته خواهد شد.
هاموند افزود: ما بعنوان یکی از شرکای مهم آمریکا باقی خواهیم ماند، روابط نزدیک امنیتی، اطلاعاتی و دفاعی خواهیم داشت. وی در ادامه گفت: اما در حقیقت ما از فهرست پایین تری در دیدگاه روسای جمهوری آتی آمریکا قرار خواهیم گرفت.
هاموند گفت: ما شرکای دوجانبه مهمی با آمریکا خواهیم بود، اما ما نفوذی بر روی روابط آمریکا با اتحادیه اروپا نخواهیم داشت، چراکه (اتحادیه اروپا) یکی از بازارهای بزرگ و مهم برای روسای جمهوری بعدی آمریکا به شمار خواهند رفت.
سی ان ان از وی پرسید انگلیس همواره درکمک به اعمال تحریم ها علیه روسیه، ایران و صدای بلند درمورد چین و دیگر موارد درکنار اتحادیه اروپا داشته است، آیا اتحادیه اروپا چنین صدای بلندی را از دست خواهد داد.
وزیرخارجه انگلیس گفت: این ترس بزرگ من است و این امر را بارها دراین کارزار بیان کردم، اروپایی ها بدون ما همچون گذشته قوی نخواهند بود و در آینده هم (بدون انگلیس) قوی نخواهند بود.
هاموند گفت: درنتیجه این همه پرسی که از نفوذ انگلیس از جهان کاسته می شود چراکه این نفوذ سودمندی بود، فکر می کنم جهان نیز اندکی نا امن تر و بی ثبات تر شود.
کشورهای دیگر از اتحادیه خارج نمی شوند
مارتین شولتز رییس پارلمان اتحادیه اروپا نیز در این رابطه گفت: خروج انگلیس از اتحادیه اروپا موجب این نخواهد شد که کشورهای دیگر نیز از اتحادیه اروپا خارج شوند. شولتز در مصاحبه با شبکه تلویزیون آلمان ز د ف (ZDF) افزود : برگزیت ( Brexit) یک واکنش زنجیره ای در اتحادیه اروپا نخواهد بود. من فکر نمی کنم که این موجب تشویق دیگر کشورها شود که این راه خطرناک را بروند. وی خواستار آغاز مذاکرات هرچه زودتر اتحادیه اروپا با بریتانیا برای خروج از این بن بست شد. وی افزود: اتحادیه اورپا با انگلیس به طور جدی مذاکره خواهد کرد و در آینده نیز با این کشور به عنوان یک دولت ثالث رفتار خواهد کرد.
بنا به گفته شولتز، انگلیس از برخی مزایای اتحادیه اروپا نفی خواهد شد. رییس پارلمان اتحادیه اروپا تصریح کرد: با وجود آنکه بریتانیا تصمیم به ترک کرده است ما به نتیجه این رفراندوم احترام می گذاریم.
در همین حال خبرگزاری آلمان گزارش داد که پارلمان اتحادیه اروپا روز سه شنبه یک جلسه ویژه خواهد داشت. المار بروک رییس کمیسیون سیاست خارجه پارلمان اروپا نیز در واکنش به خروج انگلیس از اتحادیه اروپا گفت: این یک زنگ خطری است برای دیگر 27 عضو اتحادیه اروپا. ما باید اروپایی بر پایه انتظارات شهروندان اورپا بسازیم. وی همچنین خواستار یک برخورد سرسختانه از طرف اتحادیه اروپا در مذاکرات با بریتانیا شد با این هدف که مانع از تصمیم خروج دیگر کشورهای عضو شود. بروک تاکید کرد : این تصمیم اشتباهی بود و بریتانیا باید تاوان تلخی را پرداخت کند. بروک نخست وزیر انگلیس را مسوول این شکست حامیان اتحادیه اروپا خطاب کرد و گفت که نباید تعجب کنیم از اینکه وقتی دیوید کامرون 10 سال است ابراز نارضایتی از اتحادیه اروپا می کند.
خروج انگلیس زلزله سیاسی برای اتحادیه اروپا است
سباستین کورتز وزیر خارجه اتریش به دنبال خروج انگلیس از اتحادیه اروپا به عنوان نخستین وزیر خارجه یکی از کشورهای عضو این اتحادیه، در اولین واکنش خود به این خبر، آن را یک زلزله سیاسی برای اتحادیه اروپا خواند. وی در صفحه توییتری خود خواستار تغییرات اساسی در اتحادیه اروپا بعد از خروج انگلیس شد.
کورتز در ادامه توییت خود لینک خبر مربوط به سقوط پوند در بازارهای آسیایی که مربوط به بی.بی.سی است را گذاشت.
این درحالی است که نوربرت هوفر رییس حزب راست افراطی اتریش ضمن تبریک خروج انگلیس از اتحادیه اروپا گفت: ما این تصمیم را طی روز های آینده به طور کامل به رسمیت می شناسیم . وی گفت بی.بی.سی شب گذشته من را در اعلام این خبر خوش همراهی کرد.
سیاستمدار هلندی خواستار خروج کشورش از اتحادیه اروپا شد
خبرگزاری فرانسه روز جمعه در خبری فوری از لاهه گزارش داد که سیاستمدار راست افراطی و ضد مسلمانان هلند بعد از اعلام نتیجه همه پرسی در انگلیس خواستار خروج کشورش از اتحادیه اروپا شد. براساس این گزارش، گریت وایلدرز سیاستمدار افراط گرای هلندی امروز از نتیجه همه پرسی در انگلیس استقبال کرد و گفت، از طرح برگزاری همه پرسی مشابه در کشورش برای خروج از این اتحادیه حمایت می کند. وی که به اسلام ستیزی و مهاجر ستیزی در اروپا معروف است با صدور بیانیه ای اعلام کرد: 'ما می خواهیم مسئول کشور، پول و مرزهای خودمان باشیم و سیاست های خودمان را در زمینه مهاجرت داشته باشیم، بنابراین چنانچه روزی نخست وزیر شوم، یک همه پرسی مشابه انگلیسی ها در هلند برگزار خواهم کرد'. وایلدرز مردم کشورش را مستحق برگزاری یک همه پرسی مشابه انگلیس دانست و خواستار تصمیم گیری سریع آنان برای ادامه عضویت کشورشان در اتحادیه اروپا شد. براساس این گزارش، نتیجه یک نظرسنجی تلویزیونی از جامعه هلند حاکی است که 54 درصد از مردم این کشور نیز از برگزاری همه پرسی برای خروج کشورشان از اتحادیه اروپا حمایت می کنند.
استقبال ترامپ از نتیجه همه پرسی در انگلیس
'دونالد ترامپ' نامزد حزب جمهوریخواه آمریکا برای انتخابات ریاست جمهوری این کشور از رای مثبت مردم انگلیس به خروج این کشور از اتحادیه اروپا استقبال کرد و خطاب به شهروندان بریتانیایی گفت: آنان کشورشان را پس گرفتند؛ این چیز خوبی است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ترامپ روز جمعه و یک روز پس از همه پرسی انگلیس، وارد اسکاتلند شد و این سخنان را در یک زمین گلف در اسکاتلند به خبرنگاران گفت. وی تاکید کرد: مردم همه جای دنیا عصبانی هستند. به نظر ترامپ، نگرانی از مرزها، باعث رای مثبت انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا شد.
این نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، نتیجه همه پرسی در انگلیس را 'عالی و معرکه' نامید. وی با اشاره به اینکه کشورهای دیگر هم ممکن است راه انگلیس را بروند، گفت: این آخر کار نخواهد بود. دونالد ترامپ گفت مردم آمریکا هم نگرانی های مشابهی دارند.
فرایند متلاشی شدن اتحادیه اروپا شروع شد
نورالدین جانیکلی معاون نخست وزیر ترکیه در اولین واکنش دولت آنکارا به تحول مهم نتایج همه پرسی در انگلیس گفت: با تصمیم لندن به خروج از اتحادیه اروپا، فرایند متلاشی شدن اتحادیه شروع شد. به گزارش ایرنا، اظهارات جانیکلی روز جمعه به صورت خبر فوری از شبکه های خبری ترکیه منتشر شد. سی.ان.ان ترک در این خصوص گزارش داد، جانیکلی اعلام کرده است که انگلیس اولین کشوری شد که کشتی در حال غرق شدن اتحادیه اروپا را ترک کرد.
کوربین خواستار آغاز هرچه سریع تر روند خروج انگلیس از اتحادیه اروپا شد
از سوی دیگر جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر و از طرفداران ادامه حضور انگلیس در اتحادیه اروپا روز جمعه در واکنش به رای اکثریت مردم به برگزیت اعلام کرد که خواستار آغاز هرچه سریع تر روند خروج انگلیس از اتحادیه اروپا است. کوربین با بیان اینکه « بسیاری از مردم انگلیس از سیاست های ریاضتی خسته و عصبانی هستند » خواستار اجرای هرچه سریع تر اصل 50 اتحادیه اروپا مبنی بر خروج انگلیس از اتحادیه اروپا شد.
با این حال اعضاء حزب کارگر که از مدت ها پیش به دنبال برکناری کوربین از رهبری این حزب بوده اند، فرصت را غنمیت شمرده و به بهانه شکست سیاسی وی در طرفداری از ادامه حضور انگلیس در اتحادیه اروپا خواهان استعفای وی شده اند. یک نماینده پارلمانی حزب کارگر روز جمعه در گفت و گو با دیلی تلگراف گفت: کوربین باید برود. این همه پرسی نشان داد که او حتی از منتقدینش هم ضعیف تر است. وی افزود: حتی آنهایی که طرفدار کوربین بوده اند متوجه شده اند که او برای این شغل مناسب نیست. او حتی نمی تواند در رای دهندگان طرفدار حزب کارگر انگیزه ایجاد کند چه برسد به اینکه در سایرین انگیزه بیافریند. این نماینده حزب کارگر اضافه کرد: او حتی نمی تواند پیامش را در مصاحبه بیان کند؛ ضمن اینکه او هیچ ایده ای به غیر شعارهای تکراری اش ندارد. وی ادامه داد: از زمانی که کوربین رهبر حزب شده یک سیاست منطقی را در پیش نگرفته و صرفا با نظر دولت مخالفت کرده است.
اما کوربین حملات سیاسی علیه خود را رد کرد و گفت باور ندارد که در چنین روزی مورد حمله قرار گیرد. در همین حال منابع انگلیسی می گویند که دفتر حزب کارگر صبح روز جمعه دستورالعملی را برای نمایندگان پارلمانی این حزب صادر کرده و از آنها خواسته تا به رسانه ها بگویند که کوربین «تنها شخصیتی است که می تواند کشور را دوباره متحد کند؛ چون او می تواند با هر دو جناح تعامل کند»
«تیم فارون» رهبر حزب لیبرال دمکرات نیز در واکنش به نتیجه همه پرسی روز گذشته گفت: این زخم ناشی از سیاست های خود خواسته کامرون است. این یک شکست سیاسی برای اوست. وی تصریح کرد که سیاست های منفعت طلبانه احزاب کارگر و محافظه کار سبب شده تا کشور به پرتگاه سقوط پیش رود.
لازم به ذکر است به دنبال اعلام کناره گیری کامرون، رسانه های انگلیسی از احتمال روی کار آمدن بوریس جانسون شهردار سابق لندن و حامی برگزیت خبر می دهند.
سقوط 7 درصدی سهام لندن
در همین راستا، شبکه تلویزونی سی ان ان گزارش داد، روز جمعه در اولین ساعات اعلام رای مثبت مردم انگلستان به خروج از اتحادیه اروپا اکثر بورس های اروپا و جهان کاهش شدید ارزش شاخص های سهام را تجربه کرد. بازار سهام لندن بیش از 7 درصد سقوط کرد ارزش سهام بانک های انگلستان نیز در حدود 30 درصد کاهش یافت.
رویترز نیز گزارش داد: ارزش شاخص سهام «اف تی اس ای» (FTSE) در لندن 6 درصد، سهام «دکس» (DAX) آلمان و «کک» (CAC) فرانسه به ترتیب 7.5 و 9 درصد و ارزش شاخص های سهام در بورس های ایتالیا و اسپانیا نیز بیش از 11 درصد کاهش یافت .
شاخص سهام بورس فوتسی 100 لندن و قیمت نفت خام برنت دریای شمال به دنبال کاهش شدید ارزش پوند، متاثر از رای مردم انگلیس به برگزیت، در اوایل معاملات روز جمعه سقوط کردند. ارزش شاخص سهام بورس فوتسی 100 لندن که در آن در هر روز کاری سهام 100 شرکت مهم و بزرگ انگلیس از نظر ارزش بازاری سهام ثبت شده در بورس، ارزش گذاری و خریدوفروش می شود صبح روز جمعه با کاهش 8 درصدی مواجه شد. شاخص سهام بورس فوتسی 100 لندن، با 500 واحد کاهش ، به 5 هزار 837 واحد رسید.
در دیگر نقاط جهان نیز بازارهای سرمایه با کاهش ارزش سهام رو به رو شدند. بلافاصله پس از رای مردم انگلیس به خروج این کشور از اتحادیه اروپا، صبح روز جمعه ارزش سهام در بازار بورس کراچی به عنوان قلب اقتصادی و تجاری پاکستان، دو درصد سقوط کرد.
بازارهای شرق آسیا نیز از این موضوع به شدت تاثیر پذیرفتند و صبح روزجمعه بازار جنوب شرق و شرق آسیا از جمله مالزی، سنگاپور، نیوزیلند و استرالیا با تکان های جدی رو به رو شدند.
در بازار سهام نیوزیلند ، 50 شاخص برتر «ان.زد.ایکس» با کاهش 2.3 درصدی، 154 امتیاز خود را از دست داد و به شش هزار و 668 واحد رسید که این میزان در سه ماه گذشته بی سابقه است. ارزش هر اونس طلا نیز با افزایش شش درصدی به یک دلار و 330 سنت نیوزیلند رسید. همچنین تا ظهر جمعه به وقت محلی سنگاپور هر پوند انگلیس 9.2 درصد از ارزش خود را مقابل دلار سنگاپور از دست داد. هر یورو نیز در مقابل دلار سنگاپور 1.6 درصد از ارزش خود را دست داد و به 1.499 دلار سنگاپور رسید.
بر اساس گزارش رویترز ، چنین ضربه سهمگینی به اطمینان سرمایه گذارها و بازارهای سرمایه می تواند از اقدام برنامه ریزی شده بانک مرکزی آمریکا برای بالا بردن نرخ سود در سال جاری جلوگیری کند و حتی موج جدیدی از سیاست گذاری های اضطراری از سوی بانک های مرکزی را در پی داشته باشد.
در همین حال نرخ برابری پوند انگلیس در برابر دلار آمریکا به پایین ترین حد آن از سال 1985 تا کنون رسید. ارزش برابری یورو در برابر دلار نیز 3.2 درصد کاهش یافت.
بریگزیت و جایگاه ایران
حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رییس جمهوری، خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را یک فرصت تاریخی برای ایران دانست و گفت: باید از این فرصت تازه نهایت بهره را برد. وی در صفحه شخصی خود در توئیتر درمورد خروج انگلیس از اتحادیه اروپا نوشت: زمین لرزه ای بزرگ اروپا را لرزاند و انگلیس از اتحادیه اروپایی خارج شد.
وی با بیان این که ستاره های پرچم اتحاد در اروپا در حال فرو افتادن است، تاکید کرد: تحولات اقتصادی کشورهای جنوب اروپا، تروریسم، و بحران مهاجرت نشان می داد که این اتحاد درحال فروپاشی است؛ اما دومینوی سقوط با برگزیت آغاز می شود. معاون سیاسی دفتر رییس جمهوری با یادآوری این که اتحادیه اروپا زمان درازی است اعتماد مردم اروپا به خود را از دست داده است، خاطرنشان کرد: این روند جدید سبب قدرت، امنیت، و رفاه بیشتر دیگران خواهد شد.