فراتاب ـ سرویس بین الملل:
مجلس نمایندگان آلمان، بوندستاگ، روز پنجشنبه دوم ژوئن با تصویب قطعنامه ای نسل کشی ارامنه به دست سربازان دولت عثمانی در جریان جنگ جهانی اول را به رسمیت شناخت.
پیش نویس این قطعنامه که با عنوان «یادبود و بزرگداشت نسل کشی ارامنه و دیگر اقلیتهای مسیحی در سال 1915 و 1916» از سوی حزب سبز، عضو ائتلاف حاکم به صحن بوندستاگ آورده شده بود، با تنها یک رای منفی و یک رای ممتنع به تصویب اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان رسید.
اما همچنان که انتظار می رفت این قطعنامه، لحظاتی پس از تصویب با واکنش شدید مقامات دولت ترکیه و حتی مردم ترکیه و ترکهای ساکن آلمان مواجه شد.
در نخستین واکنش ها، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که در سفری به کنیا به سر می برد، با انتقاد از پارلمان آلمان، خاطرنشان کرد: قطعنامه اخیر بر روابط دوجانبه سایه افکند و پس از بازگشت او به آنکارا، درباره اقدامات متقابل ترکیه تصمیم گرفته خواهد شد. حزب حاکم عدالت و توسعه نیز در بیانیهای اعلام کرد؛ این مصوبه به روابط آنکارا و برلین آسیب جدی وارد خواهد کرد.
در عین حال دولت ترکیه سفیرش را از آلمان فراخوانده و کاردار آلمان در آنکارا به وزارت خارجه احضار شد. بینالی ییلدریم، نخست وزیر ترکیه در یک سخنرانی در آنکارا گفت: «لابی نژادپرست ارامنه» مسئول این «تصمیم اشتباه» پارلمان آلمان است. همچنین مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه نیز رای پارلمان آلمان را «غیرمسوولانه و بی پایه و اساس» خوانده است. نعمان کورتولموس، معاون نخست وزیر و سخنگوی دولت ترکیه هم، تصمیم آلمان در به رسمیت شناختن کشتار سال 1915 ارامنه به عنوان نسل کشی را «اشتباه تاریخی» برلین دانست.
وزارت خارجه ترکیه، نیز در بیانیه ای این مصوبه قانونگذاران آلمان را «شرم آور» و نمونهای از «نادانی و بی احترامی به قانون» توصیف کرد. در این بیانیه آمده است این اقدام پارلمان آلمان بخشی از تلاشها برای دور کردن و بیگانهسازی اقوام ترک در آلمان از تاریخشان است.
این در حالی است که آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، که به هنگام رایگیری در مجلس حاضر نبود، گفت: برلین با وجود اختلاف نظر با آنکارا بر سر قتل عام ارمنی ها توسط نیروهای دولت عثمانی، روابطی قوی و گسترده با ترکیه دارد. وی همچنین اضافه کرد: آلمان از گفتگو بین ترکیه و ارمنستان حمایت میکند و به دنبال روابط خوب با آنکارا است.
در این قطعنامه که در عنوان آن عبارت «نسل کشی» به کار رفته، بوندستاگ ضمن محکومیت حکومت عثمانی، این را نیز پذیرفته که دولت آلمان به واسطه ائتلافش با امپراطوری عثمانی در جنگ جهانی اول، و بی عملی برای پیشگیری از کشتار ارمنیها، تا حدی در این زمینه مقصر است.
لازم به ذکر است؛ ارمنیها معتقدند در سال 1915 و 1916، یک میلیون و 500 هزار نفر از ارمنیهای ساکن قلمرو امیراطوری عثمانی بر اثر اقدامات ارتش این دولت در کشتارهایی جمعی جان خود را از دست دادند و کشور ارمنستان خواستار به رسمیت شناختن این نسل کشی در مجامع جهانی است. اما ترکیه رقم عنوان شده را نادرست میداند و وجود حرکتی سازمان یافته برای پاکسازی نژادی ارمنی ها را رد میکند.