فراتاب - آرام حسن زاد: حزب کارگران کردستان به عنوان یک گروه چپ گرا در سال 1970 در واکنش به سرکوب کردها توسط دولت ترکیه، شیوخ و مالکان فئودال، تاسیس شد. هنگامی که احزاب راست گرا در دهه ی 1980 در انتخابات پیروز شدند، دولت شروع به عملیات نظامی در شرق و جنوب شرق ترکیه و نقض حقوق بشر با بهانه مبارزهی با پ.ک.ک نمود. آنچه را که بایستی توجه نمود این است که این سازمان(پ.ک.ک) مدعی مدافع مردم کرد است این در حالیست که سبک و فشار خود را بر مردم کرد اعمال میکند. یکی از اهداف این نوشته نشان دادن این است که استراتژی جبهه گیری مسدود مانع از به هدف رسیدن بامردم و باوجود مردم می شود.
بر این اساس بایستی به 4 نکته اساسی در این بین توجه نمود.
نخست اینکه مردم کرد در ترکیه امیدوراند که در اسرع وقت یک پروسه صلح جدید شروع شود. بسیاری از مردم ترکیه که معتقداندکه استراتژی جبههگیری که پ.ک.ک در پیش گرفته است اشتباه و به کردها آسیب می رساند یا به عبارتی دیگر عملیاتها و مقررات حکومت نظامی نیز بایستی به پایان برسد. عملیات نظامی و اعمال مقرارت نظامی خسارات جانی و روانی بیشماری را بر مردم وارد میکند. درگیریهای مسلحانه خسارات زیادی به میراث تاریخی و فرهنگی شهرها وارد میکند و همچنین باعث بیماریهای روانی جبرانناپذیری خصوصا در میان کودکان میشود. درگیریهای مسلحانه، منع رفت و آمد، تحمیل مقررات نظامی و تحریمهای بر روی سیستم آموزشی زندگی روزانه اجتماعی را به وضعیت فلاکت باری کشانده است. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که مردم این مشکل را تنها از یک منظر و به دو دلیل، در نظر میگیرند. اول اینکه دولت به مدت طولانی است که هویت کردی و زندگی فرهنگی- اجتماعیشان را بهعنوان تهدیدی برای ایدئولوژی دولت-ملت میدانند. بنابراین برخی مردم کرد یک بیاعتمادی هستیشناسانهای علیه دولت دارند.
درگیریهای مسلحانه خسارات زیادی به میراث تاریخی و فرهنگی شهرها وارد میکند و همچنین باعث بیماریهای روانی جبرانناپذیری خصوصا در میان کودکان میشود. درگیریهای مسلحانه، منع رفت و آمد، تحمیل مقررات نظامی و تحریمهای بر روی سیستم آموزشی زندگی روزانه اجتماعی را به وضعیت فلاکت باری کشانده است. دوم اینکه مردم معتقداند که در صورتی که دولت گامهای سیاسی درستی بردارد، پ.ک.ک شهرها را ترک خواهند کرد. اما اینگونه میتوان ارزیابی کرد که خونریزیهایی که هم اکنون در حال انجام است، محیطی برای صلح را ایجاد نخواهد کرد، بلکه شعله های میل به انتقام را بیشتر و فروزانتر میکند. پ.ک.ک بایستی درک کند که جنگ مسلحانهای که در شهر ها شروع شده است به هیچ موفقیتی ختم نمیشود؛ بلکه این وضعیت به مردم کرد و سیاستهای داخلی بیشتر آسیب میرساند و هر دو طرف(پ.ک.ک و دولت) بایستی اظهارات قانعکنندهای در مورد تلفات انسانی در شهرهای کردی ارائه دهند.
مسئله دیگری که وجود دارد این است: در صورتی که عملیاتهای نظامی ادامه پیدا کنند و تلفات شهروندان و غیرنظامیان نیز بیشتر شود، خطر فروپاشی کردستان ترکیه وجود دارد. همچنین مردم ترکیه که در استانبول یا آنکارا زندگی میکنند؛ نمیدانند که در کردستان ترکیه چه در جریان است. زیرا که رسانه های اصلی وقایع را به خوبی پوشش نمیدهند و آسیب به میراث تاریخی و فرهنگی نیز به فراموشی سپرده میشود. وضعیت شکل گرفته همچنین ممکن است علاقه کردها را به همزیستی از بین ببرد. بخصوص که در تابستان 2015 ، کردهایی که در شهرهای غربی ترکیه زندگی میکنند حملات فیزیکی و کلامی سختی را را که به برادری کردها و ترک ها آسیب میزند، انجام دادند. بهمنظور جلوگیری از ایجاد نزاعها و فاصله ی بیشتر بین کردها و ترک ها، سازمانهای غیر انتفاعی، احزاب، اتحادیههای کارگری به منظور شکل دادن به فرایند صلح بایستی از منطقه دیدن نمایند و با ارزیابی وضعیت فعلی نقش سازندهای را در روند صلح ایفا کنند. همچنین تجار، سازمانهای زنان، رهبران مذهبی و رهبران عشایر باستی برای دستیابی به صلح دست به کار شوند و ملاقات منسجمی را با رسانهها به منظور اشتراکگذاری اطلاعات، انجام دهند.
نمایندگان اتحادیه اروپایی به مدت طولانی است که از منطقه از زمان شروع جنگ مسلحانه در شهرها دیدن نکردهاند، این نگرش سازمانهای بینالمللی حس بیاعتمادی را در میان کردها نسبت به این سازمانها خصوصا نسبت به اروپا ایجاد کرده است. مردم کرد معتقداند: اتحادیهی اروپا و سازمان ملل، ترکیه را به عنوان یک میانجی به منظور جلوگیری از ایجاد بحران پناهندگان در نظر میگیرند و بنابراین چشم خود را برروی دیگر اقدامات این دولت میگیرند. اما اینگونه که نمایان است در صورت گسترش یافتن جنگ بین کردها و ترکها، کشورهای غربی ممکن است با سیل جدیدی از مهاجران روبه رو شوند. با در نظر گرفتن این که 8 میلیون کرد در شهرها غربی ترکیه زندگی می کنند با عمیقتر شدن بحران احتمال این که آنها به سمت کشورهای اروپایی سرازیر شوند وجود دارد.
نکته ی مهم دیگر این است: در صورتی که عملیات مسلحانه ادامه پیدا کند ممکن است بنیادگرایی در بین جوانان کرد کردهای ترکیه معتقداندکه به منظور دستیابی به منافع سیاسی بود که پروسه صلح به پایان رسید و جنگ مسلحانه آغاز شد. از دولت انتقادات بیشتری می شود در حالیکه به رهبران ملیگرایی کرد نیز انتقاداتی وارد میکنند. حکومت نظامی و عملیات مسلحانه اعتماد مردم را در دستیابی به یک راهحل سیاسی از بین برده است.افزایش پیدا کند. بنابراین اعضای مسلح سازمانها نمیتوانند به خارج از شهرها بیرون رانده شوند و همچنان در شهرها با قیمی مانند. در طول منازعه در سوریه/کوبانی بسیاری از مردم به پ.ک.ک ملحق شدهاند و حسی از ملیگرایی در میان کردها شکل گرفته است. همچنین پ.ک.ک از رسانه های اجتماعی بمنظور پیوستن به انها برای جنگ در شهرها استفاده می کند.
کردهای ترکیه معتقداندکه به منظور دستیابی به منافع سیاسی بود که پروسه صلح به پایان رسید و جنگ مسلحانه آغاز شد. از دولت انتقادات بیشتری می شود در حالیکه به رهبران ملیگرایی کرد نیز انتقاداتی وارد میکنند. حکومت نظامی و عملیات مسلحانه اعتماد مردم را در دستیابی به یک راهحل سیاسی از بین برده است. بر این اساس شروع و شکلگیری یک فرآیند صلح نیازمند به گفت گو و مطالعات صلح در ترکیه دارد. همانطور که یک محقق ایرلندی نیز اشاره کرد «من تعجب میکنم که چرا در کشوری که مشکلات اجتماعی عدیده ای دارد، دانشگاهها رابطه ی ثقیلی با مطالعات صلح ندارند» به منظور تلاش برای ایجاد صلح سیاسی دانشگاهها بایستی رشتهی مطالعات صلح را ایجاد نمایند. جنگ مسلحانه در ترکیه در ماه ژوئن 2015 پس از سه سال صلح بین کردها و ترکیه دوباره شروع شده است. دستاوردهای حزب PYD و تلاشهای حکومت اقلیم کردستان عراق برای استقلال، انتظارات کردهای ترکیه را از دولت افزایش داده است. این احتمال وجود دارد که کردها در مقایسه با 8 ماه گذشته داعیهی حقوق بیشتری را از ترکیه داشته باشند. چون که مبارزه کردها علیه داعش توسط اتحادیهی اروپا و ایالات متحده و روسیه با قدردانی روبه رو شد. اما این آشکار نیست که آیا حزب عدالت و توسعه شجاعت به خرج خواهد داد تا مسئله را به روش سیاسی-قومی حل نماید، چونکه حزب عدالت و توسعه به مدت 14 سال بر سریر قدرت است که این نشان از خستگی سیاسی است. اما آنچه را که ترکیه را قدرتمند میکند عدم حمایت ایران و عراق و روسیه از خودمختاری کردها در شمال سوریه است. همانطور که اخیرا نیز آمریکا اعلام نمود که کردها (بعد از اعلام خودمختاری در شمال سوریه) در این تحولات (سوریه) تهدید محسوب می شوند. در مجموع به این دلیل که بهار عربی در خاورمیانه به بهار کردی تبدیل شده است تلاش های ترکیه به منظور پایان دادن به جنگ مسلحانه با خشونت بیشتر، ممکن است یک اشتباه در بلند مدتبه حساب آید. تضعیف ایدئولوژی دولت-ملت موجب شده که حزب عدالت و توسعه حالت اصلاح طلبی خود را از دست بدهد. همچنین منازعه ی طولانی مدت ممکن است جوانان کرد را به سمت بنیاد گرایی بیشتر سیر دهد و مانعی برای راه حل عملی گردد.
متن حاضر ترجمه و تلخیص بخشی از کتاب Resurgence of the Kurdish Conflict in Turkey: How Kurds View It نوشته محمد یانمیس میباشد.