فراتاب: آنچه اکنون اهمیت پیدا می‌کند این است که چرا ما همیشه در برهه‌ی حساس کنونی هستیم، جایگاه سیاست در کجاست یا بهتر بگوییم جایگاه آکادمیسین‌های سیاسی در کجای سیاست است. جایی که فقدان نخبگان حوزه دانشگاهی بشدت احساس شده و باعث بحران‌های زیادی شده است. میزان واکنش ما نسبت به اتفاقات است که جهت‌گیری سیاسی ما را تعیین می‌کند و این سوال مطرح می‌شود که آیا از عمل‌گرایان هستیم یا محافظه‌کاران؟
عمل‌گرایی یک سنت فلسفی است که میزان حقیقت را معیار نمی‌داند بلکه میزان تلاش برای به ثمر رساندن حقیقت را معیار می‌داند، حال در مقابل محافظه‌کاری یک ایده فلسفی برای نگه‌داشتن اوضاع موجود و یک مقاومت در برابر تغییر اوضاع و حتی شاید یک نوع واپسگرایی از نوع بیم و ترس از واکنش‌ها به تغییر است. حال که با مفهوم‌ها بیشتر آشنا شدیم بهتر است بدانیم بیشتر نخبگان و اساتید سیاسی کشور ما در کجای جهت‌گیری به اتفاقات سیاسی ایستاده‌اند؟
سیاست تعیین‌کننده‌ترین عنصر در تمام جوامع برای دسترسی به توسعه در تمام زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. تقریبا این مفهوم در بیشتر کشورها توسعه یافته ثابت شده است که جایگاه نخبه سیاسی دانشگاهی فقط در دانشگاه نیست، بلکه جایگاه آن‌ها درست در میدان سیاست است. جایکه علم و عمل در میدان بهم رسیده و باعث توسعه می‌شوند.
حال نسخه مورد نیاز برای آکادمیسین سیاسی شجاع بودن است، شجاع بودن یکی از صفات انسان‌های دارای شهامت اخلاقی است و شهامت اخلاقی اوج اخلاقیات و شجاع بودن است زیرا شجاعت راه را برای تغییر و پیشرفت حاصل می‌کند یا دست کم تلاش برای تغییر را ایجاد می‌کند حتی اگر به نتیجه منتهی نشود. نسخه عمل‌گرایی برای تغییر حرکت است، حرکت انسان را از سکون وا می‌دارد و باعث تغییر و تحویل در وضع موجود می‌شود با این تفاسیر هرکس که دارای میزانی از شجاعت باشد تا حدودی عمل‌گرا نیز هست.
اما آنچه اوضاع را سخت می‌کند میزان زیادی از محافظه‌کاری در برهه کنونی است، این مقاومت در برابر انجام حرکت و حتی در بسیاری از موارد مقاومت در برابر ایجاد یک گفتمان تحول‌ساز و تحلیلی عامل بازدارندگی فضای سیاسی از حرکت به سمت دیپلماسی جهانی است. شاید یکی از مهمترین ادله محافظه‌کاران این باشد که تفاوت قرائت میان حکومت و فضای آکادمیک باعث این میزان از واپسگرایی و سکون آن‌ها شده است، اما این به هیچ عنوان توجیه منطقی برای این میزان از خنثی بودن در تمام موارد نیست زیرا آن‌کس که دغدغه دارد و مهمترین دغدغه آن اوضاع کنونی است و تغییر در اوضاع سیاسی را ارجح بر هر چیزی می‌داند. راه برون رفت را قطعا عمل‌گرایی سیاسی می‌داند و در تلاش برای دست یافتن به آن علم سیاست را به میدان سیاست گره زده و باعث تغییر در اوضاع موجود می‌شود.
بسیار هستند کسانی از فضای دانشگاهی که علم سیاست را در میدان بکار گرفته‌اند تا راه را برای پیشرفت و برون رفت از بحران هموار کنند، جامعه دانشگاهی همواره مدیون زحمات این اندیشمندان هست، اما نمی‌توان آن کسانی را که خنثی بودن را سرلوحه کار قرار دادند قضاوت یا ملامت کرد، اما همواره می‌توان به این جمله توماس هابز فیلسوف پُر آوازه انگلیسی در مورد این افراد استناد کرد که «انسان‌ها کاری را تحت دو عامل انجام می‌دهند اینکه می‌ترسند یا از آن سود می‌برند.»
سید سالار رحیمی، پژوهشگر مسائل خاورمیانه
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
