
فراتاب: محصول پسته، درختچهای که قدمت و خاستگاه آن چه به صورت خودرو و چه به صورت اهلی به درازای تاریخ عصر حجر در فلات ایران بر میگردد. ایرانیانی که در طول تاریخ با کاشت و پرورش این محصول سرشار از آنتیاکسیدان اخت گرفتهاند.
اما حال به گواه آمارهایی که از سوی سازمانهای داخلی و بینالمللی اعلام میگردد در حال سپردن گوی رقابت به کشورهایی همچون ایالات متحده و همسایه شمالغربی یعنی کشور ترکیه میباشد.
به گزارش تجارت نیوز، محمدعلی رضایی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران ابراز داشت که قیمت تمام شده هر کیلو پسته در آمریکا ۵ دلار و در ایران ۷ دلار میباشد. وی از فاجعهبار بودن وضعیت تولید پسته در چند سال اخیر در کشور که منجر به از دست رفتن جایگاه ایران در تولید این محصول میگردد سخن گفت.
به گزارش یورونیوز، ایران در طول سالیان سال قدرت برتر تولید پسته در جهان بوده است تا اینکه کشور آمریکا توانست این جایگاه را در سال ۲۰۱۰ از آن خود کند. به طوری که آمریکا این جایگاه را تا ۴ سال مداوم در اختیار داشت اما بار دیگر ایران توانست در سال ۲۰۱۴ این رتبه را پس بگیرد. در نهایت ایران هم تنها ۴ سال توانست از این رتبه محافظت کند و بار دیگر ورق به سود آمریکا برگشت و از ۲۰۱۸ کماکان رتبه نخست در اختیار این کشور میباشد.
پس از سال ۲۰۱۸ کشور ایالات متحده توانسته است با سرعت زیادی فاصله خود را با رقبایی همچون ایران و ترکیه افزایش دهد به طوری که در سال ۲۰۲۲ این کشور توانست ۶۷ درصد از تولید پسته در جهان را در اختیار بگیرد و سهم تولید ایران به ۱۷ درصد و کشور ترکیه ۱۱ درصد برسد که به ترتیب در رتبههای دوم و سوم جهان قرار بگیرند.
دلایل افت تولید پسته در ایران:
یکی از مهمترین علل پایین بودن بازدهی و بهرهوری باغات پسته در ایران نسبت به تولید پسته در آمریکا عملکرد در واحد سطح میباشد. طوری که عملکرد در هر هکتار در آمریکا ۳ تن میباشد اما در ایران ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار است که تفاوت چشمگیری را شاهد هستیم. از دلایل دیگر افت تولید در سالیان اخیر میتوان به مواردی همچون عدم انسجام تولیدکنندگان در تشکیل شرکتهای تعاونی تولید در زمینه تولید این محصول، نظام خرده مالکی، افت منابع آبی و آبهای زیرسطحی در مناطق حاشیهای فلات مرکزی ایران، عدم بکارگیری نهادههای با کیفیت همچون سم و کود و برخی مسائل مدیریتی دیگر دانست.
راهکارهای پیشنهادی جهت افزایش راندمان و کیفیت محصول:
۱- مکانیزه کردن باغات از مرحله کاشت تا برداشت
۲- تجمیع باغات متعلق به باغداران خردهپا و تشکیل شرکتهای تعاونی تولید
۳- گسترش کاشت درختان پسته به سایر استانها که از منابع آبی و خاکی متناسب با این محصول برخوردارند
۴- فراهم کردن شرایطی جهت سهولت برخورداری کشاورزان از نهادههای با کیفیت داخلی و خارجی
نویسنده: حامد صحرایی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
