فراتاب ـ یحیی زرین نرگس: با دیدن نام ماریو بارگاس یوسا، نویسندهی بزرگ اهل پرو و برنده نوبل ادبیات 2010، بر روی کتابی، اولین صورت ذهنی که در ما شکل میگیرد، یک کتاب رمان یا داستان یا حتا نمایشنامه است. اما میتوان خلف عادت اسم او را به عنوان نویسندهی کتابی و بر جلد آن دید، که نه رمان است و نه داستان و نه نمایشنامه، بلکه یک خاطرات سفر است که او به منطقهای از جهان، کشوری یا جایی انجام داده، که اتفاقا به صورتی آشنا، بر تارک کتابی در مورد عراق بنشیند. اولین بار با این کتاب در سال 1394 و به پیشنهاد دوستی آشنا شدم. کتاب "یادداشتهای عراق" به قلم یوسا و با ترجمهی "فریبا گورگین" از سوی انتشارات مروارید و به سال 1393، به بازار کتاب ایران عرضه شد.
این کتاب با زبانی ساده و روان، حاصل دیدهها، گفتوگوها و برداشتهای یوسا از جامعه عراق در دوران حملهی آمریکا به عراق است. یوسا در سال 2003، مدت کوتاهی پس از حملهی آمریکا به عراق، به همراه دخترش مورگانا، عکاس حرفهای، به این کشور سفر نموده و دیدههایش از این جامعه و وضعیت آن تحت اشغال نیروهای آمریکایی را به قلم آورده و برای درک بصری از آن نیز عکسهای سفر خود را که دخترش گرفته است، به کتاب ضمیمه کرده است.
یوسا میگوید: «این گزارش (کتاب)، در حقیقت روایت سفری 12 روزه به عراق است (بین 25 ژوئن تا 6 ژوئیه 2003) که من آن را همزمان با مشاهدات عینی خود، و بدون نظمی مشخص نوشتم». این کتاب پیش از نشر به صورت یک مجموعه منظم، در قالب مقالاتی در ستون روزنامهی "آل پائیس" به چاپ رسیده بود. اما به صورتی مدون در قالب 8 فصل و 4 پیوست، به صورت کتاب فعلی به چاپ رسید. یوسا که تا پیش از این سفر از مخالفان سرسخت مداخلهی نظامی ائتلاف به رهبری آمریکا در عراق بود، اما پس از این سفر، مخالفت شدید خود را تعدیل میکند و تا حدودی هم با این مداخله موافق میشود.
در مقدمه فصل نخست مینویسد: «عراق آزادترین کشور جهان است؛ ولی از آنجا که آزادی، بدون نظم و قانون، هرج و مرج است، در ضمن خطرناکترین کشور جهان هم هست»
عناوین فصول کتاب:
فصل نخست: آزادی وحشیانه!
فصل دوم: مردم بغداد
فصل سوم: مومنان
فصل چهارم: غارتگران و کتابها
فصل پنجم: لوبیاهای سفید
فصل ششم: برعکس کلمه «اتللو»
فصل هفتم: کردها
فصل هشتم: وزیرمختار