فراتاب – گروه بین الملل: در این نوشتار کوتاه در تلاش هستم تا ضمن یک نگاه اجمالی تاریخی روابط واشنگتن و اقلیم کردستان، چشم انداز آتی در روابط طرفین را مورد بررسی قرار دهم:
نقش و تاثیر دولت آمریکا بر جنبش کُردها در عراق
اگر بخواهم که خیلی خلاصه و با یک کلمه جواب این سوال را بدهم باید بگویم آمریکا نقشی فرصت طلبانه یا ماکیاولی مانند در مقابل جنبش کُردها در عراق از آغاز تا کنون بازی کرده است. متاسفانه برخی در میان رهبری کُردهای عراق فکر میکردند و شاید هنوز هم فکر میکنند که سیاست آمریکا در عراق حفظ و پیشبرد منافع کُردها در عراق است.
نگاه تاکتیکی به کُردها
آمریکا عمدتاً نگاهی تاکتیکی و کوتاه مدت به کُردها داشته و دارد برای همین است که از لغت «ماکیاولی مانند» در مورد سیاست آمریکا در مورد کُردهای عراق استفاده کرده ام. استراتژی آمریکا در عراق تقویت دولت مرکزی آن کشور است که از این طریق بتواند موضع ایران در عراق را تضعیف کند و در درازمدت همکاری عراق با ایران را از بین ببرد یا به حداقل برساند. در قضیه رفراندوم هم مشاهده کردید که گرچه آمریکا به طور قاطع علیه رفراندوم در کردستان عراق موضع اتخاذ نکرد ولی در عمل سیاستی را دنبال نکرد که نشانه پشتیبانی واشنگتن از این رفراندوم باشد. به طور کلی آمریکا خوشحال شد که دولت اقلیم کردستان نتایج این رفراندوم را اجراء نکرد. حتی به باور من اگر کُردها در کرکوک دچار افتراق و اختلاف داخلی نمی شدند آمریکا را حد اقل در دو راهی میگذاشتند ولی من فکر نمیکنم آمریکا به نفع کُردها وارد میدان میشد. من فکر میکینم که در آن صورت آمریکا سیاستی یک بام و دو هوا اتخاذ میکرد نه سیاستی که باعث تثبیت موقعیت کُردها در کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه می شد.
آمریکا و کُردها در دوره نیچیروان بارزانی
در دو سال اخیر تغییر چندانی در سیاست آمریکا در قبال حکومت اقلیم کردستان ایجاد نشده است. با توجه با مسائل مهم دیگری که دولت ترامپ در خاورمیانه با آن مواجه است مسائل مربوط به کردستان در عراق تا اندازه ای از توجه آمریکا بیرون رفته است و آن ارجحیتی را که در سالهای قبل برای آمریکا داشت در زمان حال ندارد. همانگونه که در قبل اظهار کردم تمرکز استراتژی آمریکا در عراق تقویت دولت مرکزی در بغداد است که از این طریق اهرم مبارزه واشنگتن با تهران را تقویت کند. به نظر من مهمترین چالش نیچیروان بارزانی در روابط اربیل با واشنگتن این است که دولت ترامپ مسأله کُردها در عراق را به بوته فراموشی نسپارد و آن را قربانی سیاست عرب محوری آمریکا در عراق و غرب آسیا نکند. و البته باید تاکید کنم که روابط کردها با آمریکایی ها حسنه باقی خواهد ماند ولی واشنگتن همواره کُردها را به عنوان کارتی در پیشبرد منافع استراتژیک خود در منطقه در مد نظر خواهد داشت نه به عنوان بازیگرانی مستقل.
نویسنده: پروفسور نادر انتصار استاد ممتاز علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
این یادداشت بخشی از یک پرونده گسترده تر بنام «رهبر دوم» است که در ماهنامه الکترونیکی فراتاب منتشر شده است
برای دانلود کاملا ماهنامه فراتاب بر روی لینک زیر کلیک کنید:
