خبر اعلام خروج رسمی آمریکا از برجام حالا وارد هفته سوم خود شده است و در این مدت تحریم های مختلفی از سوی آمریکا علیه شرکت ها و مسئولان ایرانی وضع شده است که از جمله آنها می توان به تحریم رئیس بانک مرکزی ایران اشاره کرد. تحریم‌هایی که آمریکا علیه ایران وضع می‌کند باعث شده که بسیاری از شرکت های اروپایی به خصوص شرکت‌های آلمانی و فرانسوی در وضعیت بلاتکلیفی قرار بگیرند. به این شرکت‌ها تا ۶ آگوست مهلت داده شده است که به فعالیت‌های خود در ایران خاتمه دهند. آمریکا قرار است تحریم‌ها مرتبط با برنامه هسته ای را از ۶ آگوست اجرایی کند.
تا به‌حال شرکت‌های بیمه آلیانتس، زیمنس، شرکت نفتی توتال فرانسه و شرکت کشتیرانی مولر-مرسک دانمارک از توقف فعالیت‌هایشان در ایران خبر داده‌اند، زیرا نمی‌خواهند تجارت و معامله با آمریکا را به خطر بیندازند.
با این همه کمیسیون اتحادیه اروپا مجموعه‌ای از پیشنهادها را به کشورهای عضو ارائه کرده است که بر اساس آنها ادامه فعالیت‌های شرکت‌های اروپایی در ایران و انتقال پول به این کشور ممکن شود. این در حالی است که آلمان، فرانسه و بریتانیا و نیز چین و روسیه اعلام کرده‌اند که قصد ندارند از این توافق خارج شوند.
تاکید روسیه و فرانسه بر ادامه برجام
ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه در دیدار با همتای فرانسوی خود نسبت به شکست تلاش‌ها برای نجات برجام هشدار و از تلاش‌های اروپا برای پایدار ماندن توافق اتمی با ایران استقبال کرد. به گزارش رویترز، امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه روز پنجشنبه در سن‌پترزبورگ با ولادیمیر پوتین همتای روسی خود ملاقات کرد و در این دیدار پوتین اعلام کرد که شکست خوردن تلاش‌ها برای نجات برجام «پیامدهای تاسف‌باری» در پی خواهد داشت.
اسپوتنیک هم گزارش داد پوتین در این دیدار با تاکید بر حفظ برجام گفت: «موضع ما، موضع روسیه است و بسیار روشن است. ما معتقدیم که برجام باید حفظ شود”.
رئیس جمهور روسیه گفت که پیش از این نیز، مدیرکل آژانس بین المللی هسته ای اعلام نموده بود که ایران همه تعهدات خود تحت برنامه جامع اقدام مشترک را انجام داده است، اکنون این سوال مطرح می شود که آیا اساسی برای پایان دادن به این توافق نامه وجود دارد.
پوتین افزود: « به نظر من، عواقب این کار (خروج از برجام) می تواند بسیار ناراحت کننده باشد، ما نه تنها فرانسه بلکه کل اتحادیه اروپا را به سمت حفظ برجام پیش می بریم. اما ما می دانیم که این کار راحت نیست”.
رئیس جمهور فرانسه هم درکنفرانس خبری پس از مذاکره خود با پوتین اعلام کرد که وی در هفته های آینده به منظور اجتناب از تنش در منطقه مقامات ایران و اسرائیل تماس برقرار می کند. ماکرون گفت: «من و آقای پوتین در مورد مسائل بسیاری صحبت کردیم، برنامه هسته ای ایران پس از سال 2025، برنامه های بالستیک روسیه و برخی از مسائل منطقه ای از جمله موضوع صحبت های ما بود. ما در حال حاضر با رئیس جمهور ایران آقای حسن روحانی در این خصوص به گفتگو نشسته ایم. البته این گفتگو ها انعطاف پذیرتر است، اگر همه ما به تعهدات خود پس از توافقنامه سال 2015 پایبند باشیم”.
ایران همچنان پایبند به برجام
همان روز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبندی ایران به برجام را تایید کرد.
خبرگزاری آلمان در گزارشی که روز پنجشنبه از وین، پایتخت اتریش منتشر کرد، از پایبندی ایران به برجام خبر داده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه نخستین گزارش سه‌ماهه خود را پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای منتشر کرده و بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی ایران به رغم خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، همچنان به موارد تعیین شده و تعهدات خود در توافق هسته‌ای عمل می‌کند. بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید در دوره های سه ماهه گزارشی درباره برنامه اتمی ایران تهیه و منتشر کنند. گزارش بازرسان آژانس با توجه به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای حائز اهمیت خاصی است.
در گزارش بازرسان آژانس آمده است که هیچ سند و مدرکی حاکی از نقض توافق هسته‌ای از سوی ایران مشاهده نشده است. با این همه یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مقامات ایران خواسته است تا زمینه‌های بازرسی کارشناسان آژانس از تاسیسات اتمی آن کشور را سرعت بخشند
در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین ذکر شده است که جمهوری اسلامی در طول دوره‌ی سه‌ساله پس از توافق هسته‌ای، به نکات پیش بینی شده در برجام عمل کرده است. در بخش دیگری از این گزارش تاکید شده که جمهوری اسلامی ایران موضوع محدود کردن ذخایر غنی‌سازی شده اورانیوم خود تا زیر سقف ۳۰۰ کیلوگرم را رعایت کرده است و اقدام به تولید پلوتونیوم در تاسیسات آب‌سنگین اراک نیز ننموده است.
جمهوری اسلامی ایران در عین حال به بازرسان آژانس اطمینان داده است که هدف از تولید «پیشران‌های هسته‌ای» مصارف غیرنظامی است. دونالد ترامپ پایبندی جمهوری اسلامی ایران به توافق هسته‌ای را دروغ می‌داند و مدعی است که نکات پیش‌بینی شده در توافق هسته‌ای، تضمین لازم برای مانع شدن از تجهیز جمهوری اسلامی به جنگ‌افزارهای هسته‌ای را ایجاد نمی‌کند.
اشاره دولت ترامپ به محدود کردن غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران تا سال ۲۰۲۵ و همچنین محدود بودن بازه‌ی زمانی مربوط به بازرسی تاسیسات اتمی ایران تا سال ۲۰۴۰ است. از سوی دیگر نشست کمیسیون مشترک برجام روز جمعه با حضور نمایندگان کشورهای امضاء کننده برجام و یوکیا آمانو منهای آمریکا در هتل کوبورگ وین آغاز شد. این نشست بر موضوع بررسی پیامدهای ناشی از خروج آمریکا از برجام و رایزنی درباره راهکارهای تداوم اجرای این توافق متمرکز بود.
ایرنا گزارش داد ریاست نشست روز گذشته را که به درخواست ایران و در پی تصمیم رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر خروج از برجام تشکیل شد «هلگا اشمید» دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا به عهده داشت.
از طرف ایران سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه کشورمان ریاست هیات ایرانی را بر عهده دارد. وی صبح پنجشنبه وارد وین شد و با خانم ‹اشمید› و نماینده برخی کشورهای مشارکت کننده در برجام دیدارهای دوجانبه ای برگزار کرد.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیزبه دعوت اعضا کمیسیون نشست مشترک و به منظور ارائه گزارشی درباره پایبندی کامل ایران به برجام در این مذاکرات شرکت کرد.
