فراتاب-گروه اجتماعی: نحوه محاسبه مستمری بازنشستگی موضوعی است که همیشه برای بیمه شدگان و شاغلین سازمان تامین اجتماعی سوال است و نمی دانند که تامین اجتماعی بر چه اساسی نسبت به تعیین حقوق بازنشستگی آنان اقدام می کند و چگونه است که برخی با شرایط کاری یکسان بعد از بازنشستگی حقوق بالاتری می گیرند و برخی کمتر.
تاکنون مستمری بازنشستگی براساس دستمزدهای ۵ و ۲ سال پایان فعالیت بیمه شدگان تعیین می شد و افرادی با دانستن این موضوع سعی می کردند در سالهای پایانی حق بیمه بیشتری بپردازند تا در زمان بازنشستگی حقوق بیشتری دریافت کنند در حالی که این اقدام باعث تضییع حقوق سایر بیمه شدگان می شد.
این امر باعث شد تا سازمان تامین اجتماعی به فکر تغییر نحوه محاسبه مستمری دوران بازنشستگی بیمه شدگان بیفتد به طوری که معاون بیمه ای این سازمان از تدوین طرح و سیستم امتیازی برای تعیین مستمری بازنشستگی خبر می دهد تا با اجرای آن دیگر حقی از فردی ضایع نشود.
دو سال آخر کار مبنای محاسبه حقوق بازنشستگی
محمدحسن زدا معاون بیمه ای سازمان تامین اجتماعی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد محاسبه سنوات بازنشستگی گفت: در گذشته ۵ سال آخر ملاک بازنشستگی بود که این موضوع در برنامه پنجم در نظر گرفته شده بود و به محض اتمام برنامه پنجم ما به همان قانون قبلی خود برگشتیم و در حال حاضر مبنای محاسبه سالهای بازنشستگی دو سال آخر کار است.
وی گفت: چنانچه تغییرات نامتعارفی در حقوق شاغلین در دو سال اخیر صورت گرفته باشد، بازرسان ما ورود می کنند و مانع افزایش حقوق بازنشستگی نامتعارف خواهند شد.
زدا با تأکید بر اینکه بر روی دو گروه کار می کنیم ، گفت: شرکت هایی که حقوقی هستند و پرونده هایی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل هستند این افزایش باید معنادار باشد یعنی طرف یا ارتقاء شغلی پیدا کرده و یا پستی گرفته باشد و باید به تأمین اجتماعی ثابت شود که این افزایش و ارتقاء بابت چه چیزی بوده است.
بررسی و کنترل ارتقاء شغل و افزایش حقوق در سال های آخر
معاون بیمه ای سازمان تأمین اجتماعی خاطرنشان کرد: ماده ۳۹ قانون تأمین اجتماعی به سازمان این اجازه را داده که ۶ ماه لیست های بیمه ای را بررسی کند و چنانچه اتفاقی در لیست افتاده باشد که باید ببیند آیا واقعی است یا خیر و در هر صورت این کنترل را در حال حاضر انجام می دهیم .
وی افزود: در شرکت ها و موسساتی که دارای طرح طبقه بندی مشاغل نیستند و دفاتر رسمی هم ندارند آنجا دیگر باید به ما ثابت شود که دلیل این افزایش حقوق ناگهانی چه بوده است.
زدا از تدوین طرحی در کنار این اقدامات برای محاسبه مستمری بازنشستگی در سازمان تأمین اجتماعی خبر داد و تصریح کرد: این طرح را بعد از تدوین نهایی به وزارت کار ور فاه اجتماعی ارسال می کنیم تا پس از تایید آنها به دولت ارسال شود .
تدوین طرح جدید براساس سیستم امتیازی
وی به طرح جدید اشاره کرد و گفت: ملاک بازنشستگی را از دو سال و ۵ سال خارج و یک سیستم امتیازی را ایجاد کنیم به طوری که فرد از روز اولی که به کار مشغول می شود، بداند که پرداختی در حقوق بازنشستگی وی تاثیر دارد.
معاون بیمه ای سازمان تأمین اجتماعی تأکید کرد: بر اساس سیستم امتیازی حق کسی ضایع نمی شود و همچنین فرار بیمه ای نیز از بین خواهد رفت.
وی گفت: قانونگذار وقتی می گوید ۲۸ سال رها هستید و فقط دو سال آخر مدنظر است بر این اساس در ۲۸ سال حداقل ها را پرداخت می کنند و در دو سال آخر برای اینکه از حقوق بیشتری برخوردار شوند، به یک باره حق بیمه را افزایش می دهند که این موضوع خوب نیست و باعث می شود صندوق های بیمه ای ضعیف شوند و بعد اصل مطلب زیر سوال برود. این مشکل را باید حل کنیم و رسانه ها هم باید کمک کنند.
زدا در خصوص اجرای این طرح در سال جاری خاطرنشان کرد: بعید می دانم طرح جدید برای اجرا امسال عملیاتی شود چون بحث های بیمه ای طولانی و زمان بر است و باید نظرات شرکای اجتماعی را بگیریم و نیز نظر مجلس، کارفرمایان، بیمه شدگان و بازنشستگان برای ما مهم است و در تصمیم گیری های این چنینی دلمان می خواهد نظرات همه را جمع کنیم و پس از تعیین و تأیید آن را اجرایی می کنیم به همین دلیل بعید می دانم برای سال ۹۷ این اتفاق رخ دهد.
امکان پرداخت دوبار حق بیمه تاسقف حقوق وجود دارد
وی در پاسخ به این سوال که آیا می شود فرد دو بار حق بیمه پرداخت کند برای استفاده از مزیت در دوران بازنشستگی گفت: بله می تواند دو بار پرداخت کند. سقف حقوق که برای امسال در نظر گرفته شده ۸ میلیون تومان است براین اساس افرادی می توانند دوبار حق بیمه پرداخت کنند که حقوق آنها بیش از سقف در نظر گرفته شده برای امسال نباشد.
وی گفت: افرادی که در چند شرکت کار می کنند تا سقف ۸ میلیون تومان حقوق دریافت می کنند می توانند از دو جا حق بیمه پرداخت کنند اما این به این معنا نیست که وقتی یکجا ۳۰ سال کار کرده و حقوق بازنشستگی شان دو میلیون تومان می شود و در ۲ سال آخر یک جای دیگر کار میکنند که ۲ میلیون میگیرند؛ حقوق بازنشستگی آنها چهار میلیون تومان شود .
ملاک بازنشستگی را از دو سال و ۵ سال خارج و یک سیستم امتیازی را ایجاد کنیم به طوری که فرد از روز اولی که به کار مشغول می شود، بداند که پرداختی در حقوق بازنشستگی وی تاثیر داردمعاون بیمه ای سازمان تامین اجتماعی تاکید کرد: برای این افراد سی سال با ۲ میلیون تومان ، یک حقوق را برآورد می کنیم و برای دو سال دیگر نیز یک حقوق را برآورد میکنیم و جمع آن دو را پرداخت میکنیم . اشتباه بیمه شدگان این است که فکر میکنند اگر جای دوم شاغل شوند حقوق دریافتی برای سی سالشان حساب می شود در حالی که آنجا فقط ۲ یا ۳ سال سابقه دارند.
رصد تخلفات در لیست های بیمه
زدا در پاسخ به این سوال که افرادی هستند که چندین شرکت دارند و از چند جا اسم شان را در لیست بیمه رد می کنند نیز افزود: با ماتریس همپوشانی که در تامین اجتماعی اجرایی می شود سراغ این افراد می رویم و از آنها می خواهیم این کارها را نکنند.
وی تاکید کرد: ما افرادی را داریم که حتی پا فراتر گذاشته اند از چند شهر مختلف همزمان بیمه رد میکنند مثلاً به طور همزمان از اصفهان تهران و مشهد برای این ماه آنها لیست بیمه رد می شود غافل از اینکه سیستم هشدار ما در حال رصد آنها است و سپس یکی یکی به سراغ آنها میرویم و میخواهیم که این کار را نکنند چون زمان این کارها دیگر گذشته است.
معاون بیمه ای سازمان تامین اجتماعی اظهار داشت: برخی افراد به اشتباه فکر می کنند که رد کردن لیست بیمه همزمان از چند شهر مختلف را تامین اجتماعی متوجه نمی شود و این کار می تواند کمکی برای افزایش حقوق و مستمری بازنشستگی آنها باشد در حالیکه این غیرممکن است.
به گفته وی، بازرسان و سیستم هشدار ما در حال رصد و نظارت لیستهای حقبیمه ارسالی از مناطق وشهرها و استانهای مختلف است.
وی در مورد برخورد با این افراد نیز گفت: از آنها خواهش میکنیم که این کار را نکنند و در صورت ادامه پیداکردن پس از بستن حساب بیمه ای شان باید برای باز شدن حسابهای شان اقدام کنند./مهر