فراتاب: سرانجام روز موعود در تقویم دیپلماسی ایران فرا رسیده است و امروز در وین وزرا و نمایندگان گروه 1+5 با نمایندگان ایران یکبار دیگر به دور میز مذاکره می نشنند اما اینبار نه برای مذاکره بلکه برای اعلام عملیاتی شدن یک مرحله جدی و کلیدی از توافق پیشین. به همین منظور محمد جواد ظریف ،وزیر خارجه کشورمان، در صدر هیات عالیرتبه ای از جمله علی اکبر صالحی ،رئیس سازمان انرژی اتمی و تنی چند از معاونان وزارت خارجه به وین سفر کرده است. از سوی دیگر جان کری ،وزیرخارجه آمریکا، و فدریکا موگرینی ،مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم به سان دو راس مهم دیگر از مثلث اصلی توافق هسته ای در وین حاضر خواهند بود تا همگی با صدور یک بیانیه مشترک، بطور رسمی از لغو تحریم های شورای امنیت، اتحادیه اروپا و آزاد شدن حدود 115 میلیارد دلار از دارایی بلوکه شده ایران خبر دهند. مساله ای که دارای ابعادی فراتر از گشایش اقتصادی است. در نوشتار پیش رو به برخی از نتایج و پیامدهای مثبت سیاسی ناشی از توافق اتمی ایران و گروه 1+5 اشاره می شود:
بی شک مهمترین نتیجه برجام هسته ای، که محصول دست کم 2 سال مذاکره فشرده و اراده جدی طرفین بوده است، به خروج ایران از زیر فصل هفتم از منشور سازمان ملل متحد بر می گردد امری که بدین معنی است که ایران نخستین کشوری است که بدون آنکه مورد تهاجم نظامی واقع شود توانسته است از طریق دیپلماسی و مذاکره خطر را دور کرده و همچنین با نوعی نگاه منطقی و واقعگرایانه «حق فعالیت هسته ای» را برای خود محفوظ کرده و مورد قبول جامعه جهانی کند.
هرچند تهران و واشنگتن هر دو بر گفت و گو تنها در خصوص پرونده هسته ای تاکید کرده بودند اما در عمل طرفین در حوزه های دیگری از جمله مسائل امنیتی خاورمیانه، نحوه مواجهه با داعش و تروریسم در سوریه و عراق، و یا حل مسائل متقابل ،نظیر مساله اخیر ورود اشتباهی ملوانان آمریکایی به داخل مرزهای دریایی ایران، به تعامل و دیالوگ دست زده اند
گشایش روابط دیپلماتیک با غرب و از جمله ایالات متحده آمریکا یکی دیگر از مهمترین نتایج برجام هسته ای است در این زمینه اتحادیه اروپا بسیار جدی تر و پیشروتر طی ماههای اخیر بدنبال افزایش روابط دیپلماتیک و اقتصادی بوده است و البته هرچند که تهران و واشنگتن هر دو بر گفت و گو تنها در خصوص پرونده هسته ای تاکید کرده بودند اما در عمل طرفین در حوزه های دیگری از جمله مسائل امنیتی خاورمیانه، نحوه مواجهه با داعش و تروریسم در سوریه و عراق، و یا حل مسائل متقابل ،نظیر مساله اخیر ورود اشتباهی ملوانان آمریکایی به داخل مرزهای دریایی ایران، به تعامل و دیالوگ دست زده اند به نحوی که دیگر تماس ها و یا دیدارهای وزرای خارجه دو کشور مساله ای تابو و یا بسیار ویژه محسوب نمی شود. امری که می تواند در حرکت به سوی حل بحران سوریه در قالب مذاکرات وین نیز موثر واقع شود.
البته یکی از پیامدهای منفی برجام ایجاد یک صف جدید از رقبا و ناراضیان منطقه ای در برابر ایران است که طی ماههای اخیر عربستان سعودی پرچمدار آن بوده است و برخی دیگر از کشورها نیز از جمله ترکیه با شدت کمتری در این راستا گام برداشته اند، بحران های جاری در سوریه، عراق و یمن باعث تشدید این تقابل و پررنگ شدن این صف بندی شده است و البته حمله برخی عناصر خودسر به اماکن دیپلماتیک عربستان در مشهد و تهران، این کدورت ها را به اوج رسانده است که به نظر می رسد با توجه به این شرایط در سال 2016 و با تثبیت عملیاتی شدن برجام، یکی از اصلی ترین اولویت های دستگاه دیپلماسی کشور تلاش برای عادی سازی روابط دیپلماتیک با کشورهای منطقه و از جمله عربستان سعودی و برخی متحدینش است امری که می تواند در کاستن از سطح تنش منطقه ای موثر واقع شود.
منبع: وبسایت اتاق خبر