گمانه زنی های کارشناسان و تحلیل گران بازار نفت از پیش بینی توافق اوپک برای تمدید کاهش تولید برای 9 ماه دیگر ادامه دارد و این موضوع با ایجاد تنش های روانی در بازار، مبنی بر این که میزان عرضه نفت در ماه های آتی از مقدار موجود نیز کمتر خواهد شد، قیمت نفت را بال کشانده است. به صورتی که قیمت نفت طی روز های گذشته از حدود 48 دلار به 54 دلار رسیده است و این میزان رشد در این مدت کوتاه امری کم سابقه است.
بر این اساس پایگاه خبری و تحلیلی اویل پرایس نوشت: با توجه به صحبت های وزیران و مسئولان نفتی کشور های عضو و غیر عضو اوپک، پیش بینی می شود پنج شنبه آتی توافق کاهش تولید بار دیگر تمدید شود. و این در حالی است که هنوز شش ماهه اول این توافق برای توافق کنندگان سود و ثبات چندانی را به ارمغان نیاورده است.
در همین حال غلامحسین حسن تاش تحلیل گر بازار نفت در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار عصر اقتصاد، در پاسخ به این سوال که زمان تمدید این توافق تا چه حد خواهد بود، گفت: به نظر می رسد اگر در اجلاس روز پنج شنبه اوپک ، توافق قبلی در مورد سقف تولید سازمان و سهمیه های اعضاء تمدید شود، این تمدید حداکثر تا پایان سال جاری میلادی خواهد بود.
این تحلیل گر بازار نفت در پاسخ به این سوال که آیا ایران نیز باید تولید خود را در مرحله دوم توافق اوپک کاهش دهد، بیان داشت: در زمان توافق اوپک به ایران اجازه داده شده بود که در رسیدن به رکورد قبلی خود یعنی قبل از تحریم ها تولید را افزایش دهد بنابراین اگر تولید ایران از آن حد عبور کرده باشد ممکن است از ایران هم بخواهند که تولیدش را کاهش دهد.
وی همچنین تصریح کرد: هم اکنون براساس آخرین گزارشات ماهانه اوپک میزان تولید ایران کمتر از سهمیه اش بوده است. از این رو می توان دریافت که با این حجم تولید، کاهش را در دستور کار ایران قرار نمی دهند.
حسن تاش همچنین در پاسخ به این سوال که آیا سیاست های موجود نفتی ایران می تواد بار دیگر اوپکی ها را متقاعد به افزایش تولید خود کند، گفت: به نظر می رسد در دوره توافق یعنی 9 ماه آینده ایران نتواند چندان بیشتر از سهمیه تعیین شده مذکور تولید کند که نیاز به متقاعد کردن اوپکی ها در این مورد باشد.
وی در ادامه در خصوص چگونگی سیاست های نفتی آمریکا علی الخصوص شیل اویل و نفت آفشور پس از تمدید توافق گفت: به هر حال در قیمت های فعلی نفت که پس از توافق اوپک حاصل شده است روند تولید از نفت های شیلی در امریکا رو به افزایش قرار گرفته است و با تثبیت قیمت ها نیز این روند بدون شک ادامه خواهد یافت.
این تحلیل گر بازار نفت در ادامه در خصوص قیمت های آتی نفت در بازار های جهانی پس از توافق نیز اظهار داشت: این طور به نظر می رسد که قیمت نفت افزایش قابل توجهی پیدا کند. ممکن است چند روز تحت تاثیر تصمیم اوپک افزایش یابد ولی مجددا به دامنه قبلی برخواهد گشت، اگر میزان پایبندی اعضاء بالا باشد شاید در اوخر سال میلادی یعنی در پاییز آینده قیمت ها قدری در مسیر افزایشی قرار گیرد.
وی در ادامه تصریح کرد: با توجه به نیازهای مالی کشورها و نیز توان تولیدشان به نظر می رسد میزیان پایبندی کشور ها به توافق کاهش تولید بین 70 تا 80 درصد باشد.
حسن تاش در خاتمه در پاسخ به این پرسش که قیمت نفت پس از کم شدن تب و تاب بازار و تنش های روانی در چه محدوده ای به ثبات خواهد رسید، گفت: همانطور که پیش تر اشاره شد پس از تب و تاب ناشی از اجلاس و تصمیم اوپک، قیمت نفت به محدوده فعلی خود یعنی حدود 50 تا 55 خواهد رسید و شاید در پائیز به حدود 60 نزدیک شود.
در همن راستا شانا نوشت: یک اقتصاددان برجسته بازار نفت معتقد است اعضای اوپک با تمدید برنامه کاهش عرضه نفت خام در بازار می توانند سبب تداوم رشد قیمت جهانی نفت در بازار شوند.
اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) فردا برای بررسی سیاست های خود در نیمه دوم سال جاری میلادی در وین اتریش گردهم می آیند؛ گفته می‌شود بیشتر اعضا با تمدید توافق اعضای اوپک برای کاهش عرضه نفت خام تا پایان سال جاری میلادی موافقت خواهند کرد، اما این تنها گزینه اوپک نخواهد بود.
انتظار می رود اعضای اوپک مسائل زیادی را در نشست چهارم خردادماه در وین در نظر گیرند مانند عرضه عمومی سهام شرکت دولتی نفت سعودی آرامکو عربستان که قرار است سال آینده رخ دهد.
بودی گنگولی، یکی از اقتصاددانان برجسته در موسسه دان و برادستریت در مصاحبه با مارکت واچ، در این باره گفت: شرکت سعودی آرامکو اصلی ترین بازیگر در بازار کنونی به شمار می‌آید و عربستان به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت در اوپک تمام تلاش خود را به کار می گیرد تا قیمت‌ها در سطحی باقی بماند که عرضه عمومی سهام شرکت سعودی آرامکو مقرون به صرفه باشد.
در نتیجه، گنگولی ادامه داد: سعودی‌ها تلاش خواهند کرد تا کاهش تولید را در کمترین حد ممکن نگه دارند، در حالی که این احتمال وجود دارد که کاهش عرضه بیشتر هم بشود.
اعضای اوپک پارسال توافق کردند که تولید جمعی خود را از ابتدای سال 2017، برای مدت 6 ماه یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز کاهش دهند. تولید کنندگان غیر عضو اوپک از جمله روسیه هم قول دادند که تولید خود را حدود 600 هزار بشکه در روز به موازات اوپک کاهش دهند تا شاید تأثیری در قیمت در حال کاهش نفت در بازار داشته باشد و این تصمیم تا حدودی توانست موثر واقع شود.
گنگولی گفت: کاهش عرضه سبب شد قیمت های جهانی نفت خام در سطوح حداقل 50 دلار برای هر بشکه باقی بماند، اگر این توافق صورت نمی‌گرفت ممکن بود شاهد افت شدیدی در قیمت‌های جهانی نفت خام باشیم.
وی افزود: اینکه نتیجه تصمیم اعضای اوپک همان هدفی بوده که آنها دنبال می کرده اند یا این که کاهش عرضه به اندازه کافی بوده، طی چند ماه آینده مشخص خواهد شد.
گزارش ماهانه آژانس بین المللی انرژی نشان داد که میزان پایبندی اوپک به برنامه کاهش عرضه حدود 96 درصد بوده است که رقمی تاریخی برای سازمانی به حساب می‌آید که معروف است اعضای آن به ندرت به تعهدهای کاهش تولید پایبند بوده اند.
با وجود کاهش عرضه در بازار که از ابتدای امسال آغاز شد، قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال و نفت خام آمریکا هر کدام از ابتدای امسال هشت درصد افت داشته است.
گنگولی گفت: برنامه کاهش عرضه اوپک در ابتدا توانست افزایش قیمت را به بازار تحمیل کند اما اینکه این سطح قیمت پایدار خواهد بود یا خیر به ادامه کاهش عرضه بستگی خواهد داشت. انتظاراتی که از تقاضای جهانی برای نفت خام می‌رود و همچنین عواملی مانند تولید نفت آمریکا که اوپک در آنها تأثیری ندارد نیز از دیگر عواملی هستند که در تعیین سطح قیمت ها تأثیر گذار خواهند بود.
به گفته گنگولی، اوپک به احتمال زیاد (75 درصد) برنامه کاهش عرضه خود را برای یک دوره 6 ماهه دیگر تمدید خواهد کرد.
وی گفت: این احتمال موضوعی است که ما در پیش بینی‌های خود مد نظر قرار داده ایم. موسسه دان و برادستریت پیش بینی کرد که قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال به میانگین 55 دلار برای امسال برسد.
گنگولی تصریح کرد: شمار دکل‌های حفاری آمریکا در حال افزایش است اما تولید به اندازه‌ای که انتظار می‌رود افزایش نیافته است زیرا مدتی طول می‌کشد که فعالیت دکل‌های نفتی به تولید بیشتر نفت و عرضه بشکه‌های بیشتر نفت در بازار منجر شود.
وی یادآور شد: این در حالی است که اقتصاد جهانی به احتمال زیاد در نیمه دوم سال جاری میلادی رشد خواهد داشت و در این صورت در بازار هم شاهد افزایش قیمت‌ها خواهیم بود؛ حتی اگر کاهش عرضه در بازار در سطوح فعلی باقی بماند، می‌تواند به افزایش قیمت‌ها در سطحی که ما پیش بینی کرده ایم یعنی بشکه‌ای 55 دلار کمک خواهد کرد.
با این حال هنوز سه پیامد محتمل برای نشست اوپک و ادامه روند کاهش عرضه نفت اعضای این سازمان متصور است که البته احتمال وقوع آنها بسیار کمتر از پیامد احتمالی اول و در حدود 15درصد از نظر گنگولی است.
وی معتقد است که پایبندی به کاهش تولید اوپک بیش از آن مقداری بوده که بسیاری از کارشناسان پیش بینی آن را داشته‌اند و نشانه‌هایی وجود دارد که این کاهش تأثیری در قیمت جهانی نفت داشته و به نظر می‌رسد که این توافق هم اکنون موفق بوده و به نتایج دلخواه رسیده است.
این احتمال هم وجود دارد که این توافق تمدید شود اما به صورت سختگیرانه تر که البته این احتمال به گفته گنگولی فقط 10 درصد امکانپذیر است.
این موضوع ممکن است قیمت‌ها را از سطح فعلی در کوتاه مدت افزایش دهد اما این سناریو یک مشکل بزرگ دارد: افزایش قیمتی که به‌وسیله کاهش عرضه سختگیرانه حاصل شود می‌تواند از میزان پایبندی اعضا به برنامه کاهش تولید بکاهد. از طرف دیگر هم افزایش قیمت‌ها سرمایه گذاری در صنعت نفت آمریکا را افزایش می‌دهد که این احتمال هم از نظر گنگولی فقط پنج درصد است.
پیامد نشست پیش روی اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) هر چه که باشد، تولید کنندگان نفت خام را بر سر یک دوراهی قرار می دهد.
بعد از این که سعودی آرماکو عرضه عمومی سهام خود را از سال بعد آغاز کند، ریسکی میان مدت در بازار نفت به وجود خواهد آمد. اگر قیمت‌ها خیلی بیشتر از حدی که دان و برداستریت پیش بینی کرده‌اند، برسد، این موضوع سبب می شود که که پایبندی اعضا باز هم به برنامه کاهش تولید کاهش یابد.
در شرایطی سهام آرامکو عرضه شود، سعودی‌ها کاهش میزان پایبندی اعضا را تحمل نخواهند کرد و توافق را زیر پا گذاشته و همه افزایش تولید نفت را در دستور کار خود قرار می دهند.
در نتیجه این موضوع قیمت‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد و در این جا دوباره بحث سهم بازار مطرح خواهد شد و هر که سعی خواهد کرد که سهم بیشتری در بازار برای خود کسب کند.
اوپک باید شرایط بازار نفت را دوباره در نظر گیرد و نگاهی دوباره به ادامه کاهش عرضه نفت در بازار و میزان تقاضا و همچنین رشد جهانی اقتصادی کند.
گنگولی در پایان گفت: بازار‌های نفت هیچ گاه دقیقا متوازن نیستند اما هم اکنون بازار از حالت مازاد عرضه به سمت توازن در حرکت است. تمدید 6 ماهه توافق اوپک به فروکش کردن عرضه کلی نفت در جهان منجر خواهد شد.
در همین حال مدیر عامل شرکت استات اویل اعلام کرد که تمدید توافق اوپک کمک می کند که توازن عرضه و تقاضای در بازار نفت بهبود یابد.
به گزارش رویترز، الدار ساتره، مدیر عامل شرکت نروژی استات اویل، گفت: من خوشبین هستم که آنها (اعضای اوپک) به توافق دست خواهند یافت.
وی افزود: تمدید توافق اوپک بازار نفت را به سوی توازن دوباره هدایت می کند؛ انتظار داریم که وضع توازن در نیمه دوم سال جاری میلادی محقق شود.
مدیر عامل استات اویل گفت: این به آن معناست که در مقیاسی وسیع تر، ذخیره سازی نفت در سطح جهانی کاهش می یابد.
وی همچنین پیش بینی کرد که قیمت نفت تا سال 2020 میلادی به 75 دلار برای هر بشکه می رسد.
این در حالی است که تا کنون مقامات نفتی کشور های عربستان، ایران، عرق، قطر و روسیه از تمدید توافق اوپک حمایت کرده اند و با توجه به این که کشور های مذکور از عمده تولید کننده های نفت جهان هستند، باقی اعضا نیز به پیروی از آنها توافق کاهش تولید را قبول کنند.
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران نیز امروز به وین راهی می شود تا در نشست 172 اوپک که فردا برگذار می شود، حضور به عمل برساند.
وزیر نفت اظهار کرده بود که معتقد است تولیدکنندگان توافق کاهش تولید را احتمالا تمدید خواهند کرد با این همه وی به مدت مشخصی اشاره نکرده بود.
وی چندی پیش نیز بر این مسئله تاکید کرده بود که تماما از توافق آتی اوپک پیروی خواهد کرد. این در حالی است که هنوز تولید نفت ایران از 4 میلیون بشکه در روز بیشتر نشده است و به نظر می رسد ایران برای بار دوم نیز، از کاهش تولید نفت مستثنی شود. در نتیجه می توان دریافت که افزایش قیمت نفت با توجه به میزان تولید ایران کاملا به سود کشور تمام شده و درآمد های نفتی ایران را تا حدودی افزایش دهد.
