فراتاب – گروه ترجمه: کودتای ترکیه، ابعاد، ریشه ها و پیامدهای آن و البته آمرین و عاملین اش همچنان یکی از مباحث داغ و جدی در فضای سیاسی -اجتماعی ترکیه و منطقه به شمار می رود. رجب طیب اردوغان نوک پیکان اتهاماتش را به سوی فتح الله گولن نشان رفته است و به همین بهانه بیش از 60 هزار نفر را برکنار و یا حتی بازداشت کرده است و صدها موسسه رسانه ای، فرهنگی و آموزشی را تعطیل کرده است، اما فتح الله گولن ضمن رد این اتهامات به دفاع از خود پرداخته است که متن یکی از این دفاعیاتش که در نیویورک تایمز منتشر شده است در ادامه خواهد آمد:
طی تلاش برای کودتای نظامی ماه اخیر در ترکیه، من آن را با شدیدترین لحن محکوم نمودم. من اظهار داشتم که دولت باید برآمده از انتخاباتی آزاد و عادلانه، نه اجبار و تحمیل باشد.
من برای کشور ترکیه، شهروندان ترکیه و برای تمام کسانی که اکنون در ترکیه هستند به درگاه خداوند دعا خواهم کرد که این وضعیت سریعا و به شیوه ای مسالمت آمیز بهبود یابد. علی رغم اعتراض صریح من [به کودتا] که مشابه بیانات اظهار شده توسط سه حزب عمده ی اپوزیسیون بود، رئیس جمهور اقتدارگرای ترکیه، رجب طیب اردوغان سریعا من را متهم به سازماندهی توطئه ای جهت براندازی حکومت نمود. او خواهان استرداد من از ایالات متحده، از خانه ام در پنسیلوانیا، جایی که از 1999 در تبعیدی خودخواسته در آن به سر می برم شد. اظهارات آقای اردوغان نه تنها مخالف هر آنچه به آن معتقدم می باشد، بلکه غیر مسئولانه و اشتباه نیز هست.
فلسفه ی من- اسلام فراگیر و تکثرگرا که به خدمت انسانها با هر دین و مذهبی اختصاص دارد- مخالف با شورش مسلحانه است. بیش از 40 سال است که همراهان در جنبش مرتبط با من- که هیزمت خوانده می شود و در زبان ترکی به معنی خدمت می باشد- تعهد و حمایتشان را به شکلی از حکومت که مشروعیتش را از اراده ی مردم گرفته و به حقوق همه ی شهروندان بدون توجه به اعتقادات مذهبی، وابستگی های سیاسی و ریشه های قومیشان احترام می گذارد، نشان داده اند. کارآفرینان و داوطلبان الهام گرفته از ارزشهای هیزمت در حوزه ی آموزش مدرن و خدمات اجتماعی در بیش از 150 کشور سرمایه گذاری کرده اند.
زمانی که دموکراسی های غربی به دنبال صداهای اسلامی میانه رو می باشند، من و دوستانم در جنبش هیزمت موضع روشنی علیه خشونت افراط گرایان از زمان حملات 11 سپتامبر توسط القاعده، تا اعدام های بی رحمانه ی دولت اسلامی ( داعش) و آدم ربایی های بوکوحرام گرفته ایم. علاوه بر محکوم کردن خشونتهای کورکورانه، از جمله طی تلاش برای کودتا، ما بر تعهدات خود برای جلوگیری از سربازگیری تروریستها از میان مسلمانان جوان و پرورش ذهنهای صلح طلب و تکثرگرا تاکید کرده ایم. در سراسر زندگیم در ملا عام و یا به طور خصوصی مداخلات نظامی در سیاستهای داخلی را محکوم نموده ام. در واقع من دهه ها از دموکراسی حمایت کرده ام. به واسطه ی چهار کودتا در چهار دهه ی گذشته در ترکیه رنج برده_ و در معرض آزار و اذیت و گذراندن حبس غیر قانونی به وسیله ی آن رژیم های نظامی بوده ام.
هرگز نمی خواهم هم وطنانم مجددا متحمل چنین مصیبتی شوند. اگر به نظر می رسد کسی از هواداران هیزمت نقشی در کودتا داشته است، به آرمانهای من خیانت می کند. با این حال اتهام آقای اردوغان به دلیل آنچه درباره ی من گفته موجب شگفتی نیست بلکه بیش تر به دلیل نشان دادن سیر سیستماتیک و خطرناکش به سوی حاکمیت فردی است. طرفداران جنبش هیزمت مانند بسیاری از شهروندان ترکیه از تلاشهای اخیر آقای اردوغان برای دموکراتیک کردن ترکیه و کسب شرایط عضویت در اتحادیه ی اروپا حمایت کردند. اما ما هنگامی که وی از دموکراسی رو گرداندو به سمت استبداد متمایل شد ساکت نماندیم. حتی پیش از تصفیه های اخیر، آقای اردوغان در چند سال گذشته مستبدانه اقدام به بستن روزنامه ها، برکنار کردن هزاران قاضی، دادستان، مأمور پلیس و پیشکار دولتی از سمتهایشان نموده و اقدامات خشنی علیه اجتماعات کرد انجام داده است. وی مخالفان خود را دشمنان کشور نامیده است.
هیزمت به طور ویژه مورد غضب رئیس جمهور بوده است. در سال 2013 آقای اردوغان طرفداران هیزمت را در سیستم اداری ترکیه به دلیل تحقیق و بررسی درباره ی ایجاد فساد که تعدادی از اعضای کابینه ی وی و وابستگانش را درگیر کرد مورد عتاب قرار داد. در نتیجه ده ها تن از قضات و یا نیروهای پلیس صرفا به دلیل انجام وظیفشان تصفیه و یا دستگیر شدند. از 2014 زمانی که اقای اردوغان مجددا انتخاب شد، بعد از 11 سال نخست وزیری رئیس جمهور شد. وی به دنبال تبدیل دموکراسی پارلمانی ترکیه به سیستم ریاستی به ویژه بدون هیچ کنترلی بر قدرتش بود. در این زمینه اظهارات اخیر آقای اردوغان که کودتای شکست خورده « هدیه ی خداوند بود » بدیمن می باشد، زیرا که وی هنوز به دنبال پاکسازی مخالفان بیشتری در نهادهای دولتی – حدود 7000 نفر تاکنون اخراج شده اند- و سرکوب بیشتر در هیزمت و سایر نهادهای جامعه ی مدنی است. عفو بین الملل گزارشهای معتبری از شکنجه، از جمله تجاوز در بازداشتگاه ها را منتشر کرده است. جای تعجب نیست که دولت اردوغان اجرای کنوانسیون حقوق بشر اروپا را متوقف و اعلام وضعیت اضطراری نموده است.
رئیس جمهور ترکیه ایالات متحده را تهدید به محدود کردن حمایت کشورش از اتحاد بین المللی علیه دولت اسلامی ( داعش ) می نماید. هدف وی تضمین استرداد من، علی رغم عدم وجود شواهد معتبر و تقریبا نبود چشم انداز محاکمه ای عادلانه می باشد. وسوسه ی دادن هر آنچه آقای اردوغان می خواهد به وی قابل درک می باشد اما ایالات متحده باید در مقابل آن ایستادگی نماید.
ریشه ی افراط گرایی خشن در ناامیدی کسانی که مجبور به زندگی زیر سایه ی دیکتاتورهایی که امکان به چالش کشیدن آنها به وسیله ی معترضان صلح طلب و سیاستمداران دموکرات وجود ندارد، می باشد. در ترکیه دولت اردوغان به سمت دیکتاتوری متمایل شده و با تحریم افراد متعصب جمعیت را در امتداد خطوط مذهبی، فرقه ای، سیاسی و قومی چند قطبی می نماید.
به خاطر تلاشهای جهانی برای بازگرداندن صلح در دوره ی آشوبها و نابسامانی ها و نیز جهت تامین آینده ی دموکراسی در خاورمیانه، ایالات متحده نباید با سلطانی مستبد سازش نماید که در حال تبدیل توطئه ای شکست خورده برای تغییر حکومت به کودتای آهسته خویش علیه حکومت قانون است.
منبع: نیویورک تایمز / برگردان به فارسی: سحر کارکن
