به گزارش فراتاب،محمد حسنین هیکل، شخصیت روشنفکر و روزنامه‌نگار نامدار مصری متولد ۲۳ سپتامبر ۱۹۲۳ میلادی در روستای باسوس واقع در استان قلیوبیه مصردر چهارشنبه۱۷فوریه در سن ۹۳ سالگی به علت بیماری کلیوی درگذشت. او به مدت ۱۷ سال سردبیر روزنامه الاهرام مصر بود. هیکل رابطه دوستانه و نزدیکی با جمال عبدالناصر قهرمان ملی مردم مصر و کشورهای عرب داشت و به همین دلیل سال 1970 از سوی ناصر به عنوان وزیر ارشاد ملی تعیین شد و از آنجا که هیکل دوست داشت همچنان به کار روزنامه‌نگاری خود ادامه دهد در پشت حکم وزارتش قید شده بود که او همچنان سردبیر الاهرام خواهد ماند. این ماموریت هیکل همزمان شد با جنگ اکتبر که سال 1973 درگرفت و به دلیل اختلافی که با انورسادات، رئیس‌جمهور وقت مصر پیدا کرد از مقام وزارت عذرخواست و فقط به کار رسانه‌ای خود ادامه داد. نوشته‌های او سادات را برآشفت و سرانجام سال 1981 او بازداشت و به زندان افتاد و از سردبیری الاهرام نیز کناره گرفت.
وی نویسنده ای توانا و خطیبی قدرتمند و روشنفکری انقلابی و از دوستان و یاران جمال عبدالناصر بوده است. این پیر سیاست کلامی نافذ و قلمی توانا در تحلیل سیاسی داشت. از ایشان کتابهای زیادی منتشر شده است و صدها یادداشت و مقاله و پاورقی در طول سالهای متمادی فعالیت روزنامه نگاری از سوی او منتشر شده است. هیکل میراث خوار دوران ایدئولوژی ناصری است؛ یعنی طرز فکری که از سوی جمال عبدالناصر تبلیغ می شد؛ چه در ارتباط با ناسیونالیسم عربی و چه از نقطه نظرات چپ و سوسیالیستی (اشتراکی) عربی. اما طبعا تحت تأثیر تحولات بعدی در دنیای عرب و اسلام قرار گرفته و تحولات فکری متناسب با تحول سیاسی و اجتماعی داشته است. یک شخصیت صاحب نظر و آگاه سیاسی در میان اهل فکر و مطبوعات جهان عرب به حساب می آید. با ذهنی قدرتمند چنان جسورانه نسبت به تحولات سیاسی موضع گیری می کند به طوری که مخاطب را ناخودآگاه به تحسین وا می دارد؛ تحسینی توأم با احترام و ادب. در مصر همه نحله های فکری برای حسنین هیکل احترام ویژه ای قایل هستند. رد پای حسنین هیکل را در جریان سازی برای ملی شدن کانال سوئز می‌توان مشاهده کرد. او همچنین جزو حامیان جدی وحدت اعراب بود و به شدت از گفت‌وگوهای وحدت عرب‌ها حمایت می‌کرد؛ اما از آنچه در جنگ شش‌روزه تا پیمان کمپ دیوید رخ داد، به تلخی یاد می‌کرد و با نگاه ملی‌گرا به نقد وقایع تاریخی رخ داده در این مقاطع تاریخی می‌پرداخت.
دوران جمال عبدالناصر تا صعود و نزول سادات که از آن با نام اختصاری «پاییز خشم» یاد کرد، تا زمان عبدالفتاح السیسی در انقلاب 25 ژانویه و 30 ژوئن همه را پشت سر گذاشت.
دوستان زیادی از سیاستمداران، روزنامه نگاران و شخصیت های فرهنگی غربی مانند ژاک شیراک، دویلپن، بیل کلینتون، کوزیرومی تا نلسون ماندلا و دیگران در حلقه آشنایان او قرار داشتند.
هیکل برای سالهای متمادی در ایران حضور داشت و گزارش‌های وی ازنهضت ملی شدن صنعت نفت در ایران، مصر را تکان داد و منجر به دستور جمال عبدالناصر برای ملی شدن کانال سویز شد.
این نویسنده مصری تا حدودی ایران شناس نیز هست در آستانه انقلاب اسلامی ایران به مدت یک ماه در ایران بود و به همین مناسبت کتاب «ایران بر فراز آتشفشان» را نوشت. هیکل آثار بسیاری نوشته که معروف‌ترین آنها مجموعه چهار جلدی جنگ سی ساله و گفت‌وگوهای سری بین اعراب و اسرائیل در سه جلد است. برخی کتابهای هیکل به زبان انگلیسی نوشته و بعد از سوی نویسندگان مصری به عربی ترجمه شده است.از دیگر آثاراو«دیداری دوباره با تاریخ» به فارسی منتشر شده است (ترجمه ی احسان موسوی خلخالی، میترا، ۱۳۹۳).این کتاب شرح دیدارهای هیکل با هفت تن از شخصیت‌های مشهور قرن بیستم است که عبارتند از: خوان کارلوس (پادشاه اسپانیا)، آلبرت انیشتین (دانشمند برجسته)، جواهر لعل نهرو (اولین نخست وزیر هند)، یوری آندروپوف (دبیر کل حزب کمونیست شوروی در دهه 1980)، محمدرضا پهلوی (آخرین پادشاه حکومت سلطنتی ایران)، ژنرال مونتگمری (فرمانده ارتش انگلیس در شمال آفریقا) و جان دیویس راکفلر (سرمایه دار نفتی امریکا).
هم چنین کتابی را با عنوان «حسنی مبارک و زمانه اش..از تریبون تا میدان»به رشته تحریر در آورده که در آن به زندگی سیاسی مبارک و چگونگی رسیدنش به قدرت، تداوم ریاست جمهوری اش تا تظاهرات میدان التحریر و سرنگونی او می پردازد. هم چنین کتابی با عنوان «درباره برخورد تمدن‌ها... نگاهی مطبوعاتی»، که این کتاب در سه قسمت نوشته شده که هر سه قسمت درباره فرهنگ و تمدن است. هیکل در این کتاب به طور مفصل به نظریات «ساموئل هانتینگتون» نظریه‌پرداز مشهور امریکایی و صاحب فکر برخورد تمدن‌ها می‌پردازد. از دیگر آثار او می توان به «امپراطوری امریکا و حمله به عراق»، «بحران اعراب و آینده»،«اکتبر73 اسلحه و سیاست »اشاره کرد.
