فراتاب: طی ماه‌های گذشته اقلیم کردستان عراق گستره‌ای وسیع از بحران‌ها را تجربه نمود. بحران ریاست، بحران دارایی و عدم توان حکومت برای پرداخت بودجه، منازعه شدید میان احزاب سیاسی به طور خاص حزب دموکرات کردستان عراق (PDK) به رهبری مسعود بارزانی و جنبش گوران به رهبری انوشیروان مصطفی، تشدید تنش‌ها با حکومت مرکزی عراق، اعرتاضات مردمی در شهرهای مختلف، تعطیلی پارلمان و انفعال نسبی امور حکمرانی در اقلیم از جمله بحران‌هایی بوده‌اند که در ماه‌های بعد از سپتامبر 2015 کردستان عراق با آن‌ها مواجه شده است.
در این مدت، در نتیجه اختلاف مواضع شدید میان جناح‌های سیاسی از جمله گوران و حزب دموکرات کردستان عراق، در کنار کاهش شدید قیمت نفت که ضرر مالی بزرگی را بر اقلیم کردستان وارد نمود شرایط به سمتی پیش رفت که امیدی به حل بحران و گره‌گشایی از مسائل نبود. اما با این وجود، طی یک ماه اخیر مسعود بارزانی رئیس حکومت اقلیم کردستان با برگزاری چندین نشست با سران احزاب و جریانات سیاسی اقلیم کردستان، نیت خود را برای برگزاری رفراندوم استقلال اعلان نمود. بارزانی در اولین گفته‌های خود بر این نکته تاکید گذاشت که اگر مساله بحران ریاست و حضور او در این منصب است بدون هیچ خواسته‌ای حاضر به کناره‌گیری از این پست می‌باشد و حتا برای اینکه شائبه نزد افراد سیاسی و افکار عمومی پیش نیاید حاضر است که از اقلیم کردستان خارج شود و در کشور خارج از اقلیم به حیات خود ادامه دهد.
ایراد این مواضع از سوی بارزانی در نشستی که سران اکثر احزاب سیاسی، سوای از جنبش گوران و حزب جماعت اسلامی حضور داشتند؛ اولین سیگنال‌های تغییر جریان تحولات سیاسی اقلیم کردستان را نمایان نمود. بدین شرح که بارزانی قاطعانه در پی برگزاری رفراندوم استقلال است و در این مسیر حتی حاضر است که جایگاه و منصب خود را به هر شخص دیگری که این آرزوی او را تحقق بخشد، واگذار کند. در اولین گام‌های عملی بارزانی بیانیه‌ای را مینی بر برگزاری رفراندوم استقلال قبل از پایان سال، منتشر نمود. بارزانی در این بیانیه گفته‌های تعدادی از اشخاص داخلی و مقامات کشورهای منطقه را که با اعلان رفراندوم استقلال اقلیم کردستان مخالفت کرده بودند، نادرست خطاب می‌نماید. بارزانی تعجب خود را نسبت به این واکنش‌ها ابراز می‌دارد و بر این نکته تاکید می‌گذارد که این موضوع حق طبیعی آنان است. او بر این نکته تاکید می‌کند که برگزاری رفراندوم استقلال به‌معنای استقلال کامل اقلیم کردستان از عراق نیست؛ این گونه نیست که فردای اعلام نتایج دولت مستقل کرد متولد شود.
در راستای همین بیانیه بارزانی دستور تشکیل هیاتی را برای تنش‌زدایی میان جناح‌های سیاسی و فعال کردن مجدد پارلمان را صادر نمود. متعاقب این اقدام، هیات فعال کردن مجدد پارلمان و حکومت با حضور نمایندگان سه حزب اصلی اتحادیه میهنی کردستان، حزب دموکرات کردستان عراق و اتحاد اسلامی کردستان تشکیل شد. در اولین اقدام نمایندگان این هیات در 2 فوریه 2016 (دیروز) با سران دو جریان سیاسی جنبش گوران و حزب جماعت اسلامی کردستان که رهبری آن بر عهده علی باپیر است دیدار نمودند. بر اساس گزارشات منتشر شده، حزب دموکرات کردستان نسبت به بازگشت یوسف محمد عضو جنبش گوران به ریاست پارلمان ابراز رضایت نموده است. همچنین، بازگشت وزرای عزل شده جنبش گوران به کابینه حکومت را خواستار شده است. برگزاری این نشست‌ها و نرمش حزب دموکرات کردستان عراق در برابر مواضع مخالف خود، در کنار اعلان وزارت دارایی اقلیم کردستان مبنی بر اینکه از هر طریقی که باشد حقوق ماهانه کارکنان دولتی را در موعد مقرر پرداخت می‌نماید؛ نشان از گام‌های عملی و جدی دارد که بارزانی و حکومت اقلیم کردستان در مسیر استقلال برداشته‌اند.
هر چند با توجه به سخنان بارزانی برگزاری رفراندوم استقلال به معنای اعلام استقلال نباشد و شاید فرآیند استقلال کردستان در آینده متحقق نشود؛ اما واقعیت این است که کردهای عراق پس از سال‌ها به این اقناع رسیده‌اند که شرایط بحرانی حال حاضر خاورمیانه بهترین زمان برای پی‌گیری اعلام استقلال است. در واقع کردها این مقطع را فرصتی تاریخی می‌دانند که باید نهایت استفاده را از آن داشته باشند. بدون شک در ایجاد این زمینه داعش مهمترین نقش را داشته است؛ داعش زمینه‌های استقلال‌خواهی کردهای عراق را فراهم نموده است. از این رو، کردهای عراق باید خود را مدیون این گروه تروریستی بدانند. با این وجود، نباید از این نکته غافل شد که بارزانی و حکومت اقلیم کردستان در راه استقلال خواهی باید هزینه‌های زیادی از جمله مخالفت قدرت‌های منطقه‌ای و به احتمال زیاد نبرد نظامی با ارتش عراق را به جان بخرند.
منبع: سایت الوقت
