فراتاب – سجاد حشمتی: «باور نمیکردم روزی پسر عمویم خنجر مسموم به سمتم بگیرد؛ اتحادیه میهنی از مسیر اصلی خود منحرف شده است» جملاتی که لاهور شیخ جنگی بعد از برکناری و اخراج خود از یکیتی به زبان آورد. لاهور در پیامی گفته بود که در صورت عدم رفع مشکلات، اقدام به تشکیل حزب جدید در انتخابات آینده پارلمان کُردستان خواهد کرد که بافل طالبانی هم گفت برود حزب خودش را تاسیس کند. حالا شیخ جنگی با تاسیس حزب جبهه خلق در فکر به چالش کشیدن اتحادیه میهنی به رهبری پسرعمویش است.
کنگره چهارم با تعیین ریاست مشترک
در کنگره چهارم حزب اتحادیه میهنی کُردستان، شورای رهبری ریاست مشترک را جایگرین دبیرکل با دو معاون کردند. در بهمن 1398 در نشست شورای رهبری با اکثریت آرا، بافل طالبانی و لاهور شیخ جنگی به عنوان روسای مشترک انتخاب شدند که در آن بافل مسئولیت روابط خارجی و لاهور مسئولیت پرونده‌های امنیتی و داخلی را برعهده گرفتند.
سیستم ریاست مشترک از همان ابتدا هم بنظر میرسید که با شکست مواجه شود چون در انتخابات درون حزبی، بافل 128 رای و لاهور 85 رای گرفته بود به همین دلیل پسر ارشد جلال طالبانی، خود را رهبر حزب می‌دانست ولی به دلیل وساطت مادر بافل و اعضای ارشد اتحادیه میهنی، سیستم ریاست مشترک را انتخاب کردند. اما می‌شد حدس زد که این آتش در زیر خاکستر است و فقط نیاز به زمان و جرقه‌هایی برای شکست این سیستم داشت.
اخراج و برکناری لاهور با شکست سیستم ریاست مشترک
در تیر 1400، سلیمانیه وارد یک بحران گسترده دیگر سیاسی بعد از مرگ جلال طالبانی شد که از آن به عنوان کودتای سیاسی درون حزبی ناشی از اختلافات داخلی خاندان طالبانی یاد می‌شود و طی آن نیروهای مسلح روسای مشترک اتحادیه میهنی علیه همدیگر گارد گرفتند. برخی از روایات مدعی بودند محاصره منزل بافل طالبانی توسط سازمان مبارزه با اقلیم کُردستان دلیل اصلی بود که ریاست آن را پولاد شیخ جنگی برادر لاهور برعهده داشت اما روایت دیگر که به نظر بیشتر به واقعیات موجود می‌خورد، تغییر برخی سمت‌های امنیتی توسط بافل طالبانی بدون مشورت با لاهور شیخ جنگی را دلیل اصلی بحران معرفی کردند.
بافل طالبانی قبل از محاصره منزلش، بدون مشورت با لاهور شیخ جنگی دستور داده بود که«اژی امین» به عنوان رئیس دستگاه اطلاعات زانیاری و «وهاب حلبچی » به عنوان رئیس سازمان مبارزه با تروریسم انتخاب شوند که هر دو از افراد نزدیک خودش بودند. پسر ارشد رئیس جمهور سابق عراق، دلیل اینکار را در راستای اصلاحات و ممانعت از عملیات قاچاق و به نفع استان سلیمانیه دانست.
بافل چندین نفر دیگر از جمله ژینو محمد، شادمان ملا حسن، آراس جنگی، آلا طالبانی را به مرور زمان از حزب کنار زد تا اینکه در آبان 1400، لاهور شیخ جنگی همراه با این افراد به طور رسمی از حزب اخراج شدند. در بهمن 1401 شورای کمیسیون عراق، شکایت لاهور جنگی مبنی بر اخراج غیرقانونی از ریاست و خود حزب را رد کرد و اخراج وی را مطابق با اصلاح قوانین یکیتی دانست همچنین در اسفند همان سال، شورای عالی قضایی عراق، بافل طالبانی را رهبر قانونی اتحادیه میهنی کُردستان دانست.
تاسیس حزب جدید
لاهور شیخ جنگی در زمان اوج اختلافات با بافل و حتی بعد از اخراج، تلاش زیادی برای بازگشت به قدرت و اتحادیه میهنی انجام داد همچنین اعلام کرد که قصدی برای تاسیس حزب جدید ندارد. در اردبیهشت 1401 بر مزار نوشیروان مصطفی به خبرنگاران اعلام کرد تعدد احزاب و لیست‌های انتخاباتی برای رفتن به اربیل، ویرانی به بار می‌آورد و باوری به مبارزه پارلمانی و حزبی ندارد مواضعی که می‌توان آن را به معنای امیدهایی برای بازگشت به اتحادیه میهنی دانست.
اما بافل طالبانی در مصاحبه‌های مختلف خود گفته بود که امکان بازگشت لاهور به حزب وجود ندارد به همین دلیل و همچنین بازگشت دوباره به عرصه قدرت با انتخابات پیش روی پارلمان کُردستان، نیاز به تاسیس یک حزب جدید داشت.
سخنرانی در بین مردمان کرکوک، حمایت از مشارکت مردم در انتخابات شورای استانی کرکوک و پارلمان اقلیم کُردستان، شرکت در مراسم درگذشت خواهر مسعود بارزانی و... نشان از تمایل او برای بازگشت به قدرت داشت. در مهر 1402 شیخ جنگی قبل از برگزاری کنگره پنجم اتحادیه میهنی، در پیامی جدایی خود را از این حزب تائید کرد و افزود در انتخابات آینده شرکت خواهم کرد و لیستی ملت پسند را ارائه خواهم کرد.
پسرعموی بافل طالبانی بالاخره در کنگره خود در اربیل حزب «جبهه مردمی» را با حضور 160 نفر برگزار کرد و حتی لیست خود را برای انتخابات در کمیسیون ثبت کرد. در این کنگره فرهاد عمر، همسر ژینو محمد به ریاست حزب منصوب شد و همچنین پست‌های دیگر نیز تعیین شدند. با وجود اینکه انتظار می‌رفت لاهور شیخ رئیس حزب شود اما طبق گفته منابع رئیس مشترک سابق یکیتی تمایلی برای ریاست و حتی درست کردن حزب نداشته است بلکه بعد از تشریفات کمیسیون مجبور به تشکیل حزب شد.
چشم انداز پیش رو
حزب جبهه خلق بعد از جنبش تغییر، مهمترین حزبی است که در سال‌های اخیر از دل اتحادیه میهنی کُردستان تاسیس شده است. جنبش تغییر با قدرت شروع کرد و رقیبی برای دو حزب اصلی کُردستان شد اما پس از مرگ نوشیروان مصطفی ضعیف شد و در آخرین دوره مجلس عراق، هیچ کرسی کسب نکرد. سرنوشت لاهور شیخ جنگی چگونه خواهد شد؟ آیا به سرنوشت جنبش تغییر دچار خواهد شد یا نوید یک حزب قدرتمند را خواهد داد؟
برای پاسخ به این سوالات باید به نحوه تعامل لاهور جنگی با خود اعضای اتحادیه میهنی، احزاب دیگر اقلیم کُردستان از جمله حزب دمکرات، گروه‌های عراقی و حامیان خارجی این کشور نگاه کرد تا بتوان به درکی از این موضع رسید. در صورت تثبیت و گسترش محبوبیت حزب لاهور، یک رقیب جدی برای یکیتی خواهد بود چون حوزه فعالیت شیخ جنگی، مناطق تحت نفوذ بافل طالبانی است که در این صورت پسر ارشد جلال طالبانی ممکن است با کاهش مشروعیت و حمایت مردمی مواجه شود.
گزارشی از سجاد حشمتی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
