فراتاب - گروه بین الملل: آیا اگر استراتژی ما شکست خورده و مانور سیاسی ما به بن بست رسیده، وقت آن نیست که مسیرمان را تغییر دهیم؟
یک ماه پیش بود که دولت ایالات متحده از تحول سیاست خود در قبال وضع قدس خبر داد، امری که فی نفسه به معنای پایان یافتن میانجیگری آمریکا نیز بود، از این رو اکنون بسیاری از فلسطینیان از خود می پرسند پرا تشکیلات خودگردان هنوز تغییر کلانی را در رابطه با استراتژی تبدیل شدن به یک دولت حکمران و تحقق عدالت برای مردمش ایجاد نکرده است؟
یکی از دلایل پافشاری بر مسیر قبلی، این است که رهبران فلسطین اصولاً استراتژی بدیلی در ذهن ندارند. اما به نظر می رسد مهم تر از آن میل شدید قدرتمندان به حفظ وضع موجود است. زیرا وضع موجود نه تنها اسرائیل را در مقام قدرت اشغالگر حفظ می کند، بلکه از سوی دیگر منافع طبقه فرادست فلسطین نیز که از نظام فعلی انحصار قدرت و ثروت متنفع می شوند را نیز در سرزمین های اشغالی حفظ می کند.
تشکیلات خودگردان با قرار دادن منابع بقای اقتصادی در دسترس گروه های خاصی از فلسطینیان به جای حمایت از برنامه هایی که در راستای منافع ملی باشد، حمایت سیاسی آن گروه ها از خود را همیشگی کرده است. این طبقه فرا دست مستقیماً از توزیع منابع عمومی توسط تشکیلات خودگردان برخوردار می شود. در مقابل به هیئت حاکمه فعلی کمک می کند تا وضع موجود را حفظ کنند و از تسلط خود بر سپهرهای سیاسی و اقتصادی حراست نماید.
بنابر این، هم تشکیلات خودگردان و هم سازمان آزادیبخش فلسطین، به شدت و حدت هرچه تمام تلاش می کنند مذاکرات راهکار دو کشوری را بدون هیچ نتیجه و هدفی ادامه دهند.
تشکیلات خودگردان این واقعیت را نمی پذیرد که راهکار دو کشوری حتی پیش از آنکه «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل را اعلام کند نیز مرده بود. اسرائیلی ها هیچ تمایلی به هرگونه «فرایند صلح» نشان نمی دهند. عموم جامعه اسرائیل نیز حتی حاضر نیستند از شهرک های ساخته شده در دره اردن و یا معاله آدومیم و آریل نیز به عنوان بخش های سرزمینی که باید برای تأسیس دولت مستقل فلسطینی دست بکشند.
شهرک سازان به طور مصممی به ساخت شهرک ها ادامه می دهند؛ اخراج فلسطینیان از زمین ها و غصب زمین ها ادامه می یابد. بنا بر این واقعیاتی که بر روی زمین می بینیم نشان از آن دارد که تشکیل یک دولت همسایه فلسطینی به پایتختی قدس شرقی اشغالی غیرممکن شده است.
اما تشکیلات خودگردان مانند فردی در حال غرق شدن که به ساقه یک نِی چنگ زده، هنوز می کوشد با صحبت کردن از تعلیق شناسایی اسرائیل، نشان دهد راهکار دو کشوری امکان پذیر است. حکام فلسطین امیدوارند اتحادیه اروپا را به کمک و شناسایی دولت مستقل فلسطینی وادار کنند. اما به نظر نمی رسد بروکسل مایل به امضای این چک سفید امضا در قبال راهکار بی جان دو کشوری باشند.
از سوی دیگر از آنجا که سرزمین های تحت اختیار تشکیلات خودگردان ممکن است به زودی از طریق ابتکار حزب حاکم اسرائیل در کنست به صورت قانونی به دولت یهود منظم شود، هیچ مبنا و دلیلی برای تداوم استراتژی حمایت از فرایند موجود صلح توسط این ساختار باقی نمی ماند.
اگر حمایت آشکار بین المللی از فلسطین انجام نشود، ادامه دادن مذاکرات بیهوده است و تشکیلات خودگردان باید به شکست استراتژیک خود اعتراف کند.
در واقع نیاز مبرمی به این وجود دارد که رهبران فلسطین در برابرمردم به روشنی اعتراف کنند: «بله، ما شکست خورده ایم»، بسیاری از فلسطینیان می خواهند چنین جمله ای را بشنوند.
برای این امر، رهبری منسوخ باید کنار رود؛ در این لحظات خطیر استبداد و خودرأیی قابل قبول نیست. در حالی که سال های سال است، اسرائیل واقعیات روی زمین را رقم می زند، کاربردی ترین ابزار خود در مذاکرات را بی اثر کرده اند. آن ها با «مصالحه» پیش از موعد در این مخمصه گرفتار شده اند.
در این مرحله خطیر تاریخی، صداقت کامل رهبران فلسطین می تواند بارقه هایی از امید را به رویمان بگشاید و مردم را برای یافتن راهکارهایی دیگر و استراتژی جامعی متحد سازد.
به عنوان مردم فلسطین، ما امروز نیازمند آن هستیم تا مطالبه گر تغییری دراماتیک در استراتژی جمعیمان باشیم. ما باید مردمان را در فرایند تصمیم گیری برای آینده مشارکت دهیم، مثلاً از طریق شورایی که نماینده همه فلسطینیان باشد، چه گروه هایی که امروز درون وطن ساکنند و چه مهاجرانی که بیرون از مرزها هستند.
همانطور که «ادوارد سعید» در سال 1998 در مقاله ای نوشت: «تا هنگامی که به سلاح انتقاد و آگاهی مجهز نشویم نمی توانیم برای حقوق، تاریخ و آینده مان بجنگیم.»
زندگی تحت اشغال برای بسیاری از فلسطینیان دیگر وضعیت غیر قابل تحملی شده است. اما تا وقتی که به نقادی از خود و صداقت با خود مجهز نشویم، نخواهیم توانست با ظرفیت تمام مقابل اشغال بایستیم. تنها در این صورت می توانیم استراتژی جدیدی را برای مقاومت و پایان دادن به اشغال تدوین کنیم.
جلال ابوخاطر
برگردان به فارسی: منصور براتی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
