فراتاب - گروه بین‌الملل: دوشنبه شب گذشته در حالی انفجار یک بمب دست ساز در جریان یک کنسرت در شهر منچستر 22 نفر را به کام مرگ فرستاد که کمتر از 15 روز به برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی بریتانیا باقی است. این حادثه، نخستین حمله تروریستی قابل توجه در انگلستان به شمار می‌آید از این رو عرصه سیاسی این کشور را در آستانه انتخابات پارلمانی به شدت تحت تأثیر قرار داده با این حال به نظر می‌رسد انتخابات روز 18 خرداد بریتانیا تحکیم بخش وضع موجود و سلطه حزب کارگر بر بریتانیا باشد.
12 روز تا برگزاری انتخابات سراسری بریتانیا باقی است و این انتخابات نسبت به انتخابات سال 2015 از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است. از یک‌سو نوبت قانونی انتخابات بعدی در واقع سال 2019 است و کابینه «ترزا می»، نخست وزیر محافظه‌کار این کشور به منظور افزایش تسلط این حزب بر کرسی‌های پارلمان و به دست آوردن موقعیتی مستحکم‌تر در مذاکرات برگزیت اقدام به برگزاری انتخابات زودهنگام کرده است. از سوی دیگر این انتخابات می‌تواند جایگاه احزاب طرفدار تداوم اتحاد با اسکاتلند با بریتانیا را در این منطقه تقویت کند و همچنین آینده موضوع برگزیت نیز در گرو این انتخابات قرار گرفته است. حزب محافظه‌کار می‌خواهد از مذاکرات برگزیت به عنوان یک جدال ملی بهره‌برداری سیاسی کند و در مقابل حزب کارگر اعلام کرده که فرایند خروج انگلستان از اتحادیه اروپا باید به کلی متحول شود. در چنین شرایطی چهار روز پیش انفجار تروریستی یک بمب دست‌ساز در پایان کنسرت یک خواننده آمریکایی در شهر منچستر انگلستان اوضاع سیاسی را در این کشور ملتهب کرده است.
نخست وزیر بریتانیا پس از این حادثه به سرعت درخواست تشکیل جلسه اضطراری کابینه را صادر کرد و از لغو برنامه‌های انتخاباتی این حزب تا اطلاع بعدی خبر داد. «جرمی کوربین»، رهبر حزب کارگر نیز با ارسال پیام تسلیتی اعلام کرد که برنامه‌های این حزب نیز تا پس از بازگشت آرامش به کشور لغو شده است. اهمیت این انفجار تروریستی این است برخلاف دیگر کشورهای قاره سبز، بریتانیا تا پیش از آن از حملات تروریستی مصون مانده بود و از طرف دیگر میزان شوکی که این حمله به افکار عمومی در این کشور وارد کرده در آستانه انتخابات بر اهمیت آن می‌افزاید.
بحران داخلی حزب کارگر
از زمانی که جرمی کوربین در سال 2015 به عنوان رهبری حزب کارگر انتخاب شد، مشی رادیکال وی باعث شده طرفداران این حزب تا حدودی ناامید شوند. در واقع بسیاری از ناظران معتقدند که این حزب پس از شکست حزب کارگر در سال 2015 این حزب به جای آنکه به آسیب‌شناسی شکست خود بپردازد لحن خود را رادیکال‌تر کرده است و این امر در واقع یک فرار رو به جلو است. تنها موفقیت این حزب از زمان روی‌کار آمدن کوربین پیروزی نسبی در انتخابات شهرداری‌های برخی مناطق بود که از آن جمله انتخاب «صادق‌خان» در لندن بود. در همین دوره کوربین حزب کارگر برخی شهرداری‌های اسکاتلند را نیز از دست داد. همچنین شکست فاحش حزب کارگر در انتخابات میان دوره ای کوپ لند نیز ضربه دیگری به حیثیت کوربین بود. نظرسنجی‌ها نیز ظرف 6 ماه گذشته عمدتاً از رقم خوردن شکستی سخت برای حزب کارگر با رهبری کوربین خبر می‌دادند. تا جایی که برخی اعضای این حزب از لزوم بازگشت افرادی همچون «تونی بلر» و «جیمز گردون براون» برای نجات سخن به میان آورده اند.
کوربین در آغاز کمپین انتخاباتی خود وعده داد که حزب متبوع او در صورت پیروزی سازمان پست و سازمان حمل و نقل عمومی را بار دیگر ملی خواهد کرد و سقف هزینه‌های درمانی و بیمه‌های اجتماعی را به ۹ میلیارد یورو افزایش خواهد داد. او که برنامه حزب را معرفی می‌کرد خطاب به حضار گفت: «تنها حزب کارگر است که برنامه‌ای مشخص برای اجرای درست برگزیت و برای همه شهروندان دارد. یک انتخاب مشخص پیش‌رو شما است؛ برنامه حزب کارگر که اولویت آن اشتغالزایی است، یا برنامه محافظه‌کاران که بر اساس دستور العمل منطقه تجاری لندن نوشته شده و این خطر را دارد که بریتانیا را به یک گریزگاه مالیاتی با حقوق‌های پایین تبدیل کند.» باوجود این، به نظر می‌رسد که برنامه جرمی کوربین که مشخصا متاثر از ایده‌های جریان چپ حزب است نتوانسته نظر اکثر بریتانیایی‌ها را جلب کند. کوربین که با انتقادات شدیدی از داخل حزب روبه رو است پیش از این اعلام کرده بود که در صورت شکست خوردن در انتخابات هم از ریاست حزب کناره‌گیری نخواهد کرد.
تحلیل روند‌ها تا پیش از انفجار منچستر
برگزاری انتخابات زودهنگام در نظام‌های پارلمانی از جمله مکانیزم‌هایی است که به احزاب حاکم امکان می‌دهد در زمان‌های اوج محبوبیت خود، تسلط زمانی خود بر قوای مقننه و مجریه را تمدید کنند و یا تعداد کرسی‌های خود را افزایش دهد. حزب محافظه‌کار نیز پس از چند ماه درگیری با مذاکرات برگزیت احساس کرد که هم در بین افکار عمومی نسبت به سال 2015 وضعیت بهتری دارد و از سوی دیگر نیز در صورت به دست آوردن پیروزی مقتدرانه‌تری می‌تواند در برابر طرف‌های اروپایی نیز نمایش بهتری داشته باشد. از این رو ترزا می که پس از انتخاب به عنوان نخست وزیر خود را از برگزاری انتخابات زودهنگام بی‌نیاز می‌دید از تصمیم جدید خود برای برگزاری انتخابات خبر داد.
وقتی این تصمیم اعلام شد، نظرسنجی‌های معتبر از فاصله زیاد و اختلاف فاحشی میان حزب حاکم و حزب محافظه‌کار خبر می‌دادند و به نظر می‌رسید در صورت برگزاری انتخابات در آن برهه، محافظه‌کاران به همه اهداف خود خواهند رسید. اما از هنگام آغاز کمپین‌های انتخاباتی احزاب، حزب چپ نیز با برگزاری تورهای مختلف در شهرهای برزگ انگلستان توانست جایگاه بهتری را در نظرسنجی‌ها کسب کند. در حالی که یک ماه پیش نظرسنجی‌ها رأی 48 درصدی حزب محافظه‌کار در برابر اقبال کمتر از 30 درصدی حزب کارگر را نشان می‌دادند، در هفته‌های اخیر اختلاف دو حزب عمده انگلستان به حدود10 درصد رسیده است. در صورتی که این نظرسنجی‌ها با آرایش آرا در روز برگزاری انتخابات نیز همخوانی داشته باشد. طبق انتظار حزب حاکم بیشترین میزان نفع را به دست خواهد آورد و تعداد کرسی‌های این حزب از 330 بین 30 تا 50 کرسی افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر حزب نیز اگرچه نسبت به سال 2015 نزدیک به یک میلیون رأی بیشتری خواهد آورد اما دست بالا 15 تا 20 کرسی جدید را در اسکاتلند و ولز به دست خواهد آورد.
تأثیر حادثه تروریستی منچستر روی افکار عمومی
با وجود اینکه معمولاً حوادث و حملات تروریستی در بزنگاه‌های انتخاباتی باعث گردش افکار عمومی به سمت راست می‌شود اما شوک حادثه منچستر همچنان تداوم رشد آرای حزب کارگر را نشان می‌دهد و برخلاف انتظار هنوز باعث افزایش اقبال به محافظه‌کاران نشده است. به طوری که نظرسنجی موسسه «یوگو» که 5 روز قبل از این انفجار رأی محافظه‌کاران را 44 درصد در برابر رأی 35 درصدی حزب کارگر نشان می‌داد، روز پنج‌شنبه رأی حزب حاکم را یک درصد کمتر از قبل و رأی حزب کارگر را 38 درصد اعلام کرده است. یعنی برای اولین بار اختلاف دو حزب به حدود 5 درصد کاهش یافته. همچنین نظرسنجی روزنامه فایننشیال تایمز امروز آرای مردمی حزب محافظه‌کار را 45 درصد و آرای مردمی حزب کارگر را 34 درصد نشان می‌دهد.
به این ترتیب به نظر‌می‌رسد حمله تروریستی منچستر یا هنوز افکار عمومی را چندان متأثر نکرده و یا از سوی دیگر به افکار عمومی نشان داده که حزب حاکم توانایی حفظ امنیت را ندارد. تبلیغات جرمی کوربین رهبر حزب کارگر نیز البته در همین راستا است. کوربین با طرح انتقاداتی حزب حاکم را ناتوان از برقراری امنیت خوانده است وی همچنین اعلام کرده که مردم به شدت از حادثه منچستر ترسیده‌اند و باید برای بازگرداندن امنیت سیاست جدیدی در دستور کار دولت قرار گیرد.
اما برخی ناظران نیز معتقدند این انفجار با گذشت چند روز بیش از پیش در راستای منافع حزب حاکم حرکت خواهد کرد و تعداد کرسی‌های محافظه‌کاران را به حدود 400 کرسی بالغ خواهد کرد که در این صورت رکورد بی‌نظیری برای این حزب ثبت خواهد شد. در سال 1983 «مارگارت تاچر»، نخست وزیر وقت انگلستان از حزب محافظه‌کار توانست با 398 کرسی از 650 کرسی مجلس عوام، رکورد بیشترین تعداد کرسی حزب کارگر را به خود اختصاص داد. با این حال به نظر می‌رسد در صورت اوج گیری زیاد محافظه‌کاران، حزب اپوزیسیون کمتر از 209 کرسی این حزب در سال 1983 را به دست بیاورد. گذشته از تمایلات هر یک از کارشناسان و رسانه‌ها به این دو حزب، به نظر می‌رسد انتخابات زودهنگام انگلستان در راستای منافع حزب محافظه‌کار رقم خواهد خورد و تعداد کرسی‌های این حزب را افزایش خواهد داد.
منصور براتی، خبرنگار بین الملل
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
