فراتاب-گروه بین‌الملل: با توجه به اهمیتی که منطقه خاورمیانه برای قدرتهای جهانی ( غرب و شرق) دارد هر تحولی برای آنها در این منطقه مهم بوده و سعی می‌نمایند به طرق گوناگون (مستقیم و یا غیر مستقیم) حضور یافته و به دنبال اهداف و منافع خود باشند. لبنان یکی از کشورهای خاورمیانه محسوب می‌شود که به دلیل همسایگی با رژیم غاصب اسراییل و همچنین خاستگاه جریان حزب الله که در این کشور از وزن سیاسی قابل توجهی دارد، از اهمیت خاصی برخوردار است.
انتخابات ریاست جمهوری لبنان از چند جهت می‌تواند مهم باشد و واکنش قدرتهای منطقه و جهان را در پی داشته باشد:
1- لبنان می‌تواند به دو سال و نیم از بحران سیاسی خارج شده و می‌تواند با انتخاب رییس جمهور بار دیگر به ثبات برسد.
2- رییس جمهور هر چند یک مقام تشریفاتی محسوب می‌شود، اما از نفوذ قابل توجهی در اتخاذ سیاست خارجی برخوردار است.
3- در این انتخابات میشل عون نامزد مورد حمایت حزب الله از شانس بالایی برای رسیدن به کاخ بعبدا برخوردار است.
لبنان بعد از دو سال و نیم خلاء در پست ریاست جمهوری و همچنین بحران در صحنه سیاسی سرانجام در 31 اکتبر 2016 (دهم آبان 1395) میشل عون رئیس فراکسیون تغییر و اصلاح در پارلمان، توانست با کسب اکثریت آراء (83 رای از 127 رای ) برای دومین بار و به عنوان چهارمین نظامی بر صندلی ریاست جمهوری لبنان تکیه بزند.
پس از اینکه در 25 مه 2014 میشل سلیمان کاخ ریاست جمهوری را ترک کرد درهای این کاخ به مدت 29 ماه بسته ماند تا طولانیترین خلاء ریاست جمهوری در لبنان رقم بخورد. در این مدت پارلمان 46 بار برای انتخاب ریس‌جمهور تشکیل جلسه داده که هر بار به دلایل مختلف از جمله اختلاف میان گروه‌های سنی و شیعه و اختلافات قومی و طائفه‌ای و همچنین دخالت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، هر بار با شکست مواجه شد. جزء انتخابات 31 اکتبر که میشل عون توانست تحت حمایت جریان حزب الله و حصول توافق میان جریان‌های مختلف سیاسی از جمله سعد حریری رهبر حزب المستقبل با قاطعیت بر مسند ریاست جمهوری تکیه بزند.
برگزاری این انتخابات و پیروزی قاطع میشل عون در این روزهای بحرانی در منطقه باعث گردیده تا این بازی سیاسی و انتخاباتی در لبنان هم در صحنه داخلی و هم در صحنه منطقه‌ای برندگان و بازندگانی را در پی داشت.
در صحنه داخلی اولین و مهمترینبرنده این انتخابات جریان شیعی حزب الله به رهبری سید حسن نصرالله میباشد که موفقیت بزرگی برای این جریان محسوب میگردد. چرا که حزب الله مواضع خود را از 2 سال پیش مشخص نموده و از نامزدی میشل عون حمایت کرده بود و نصرالله به صراحت اعلام کرده بود که عون بهترین گزینه برای ریاست جمهوری لبنان میباشد و علی‌رغم همه مخالفت‌ها و فشارهای داخلی و منطقه‌ای با مقاومت و پایداری حزب الله سرانجام گزینه مورد نظر آنها به کاخ بعبدا راه پیدا کرد. مدیریت و تدبیر سید حسن نصرالله در عرصه سیاسی باعث غلبه جریان فکری و سیاسی مقاومت بر جریان سلفی و تکفیری عربستان سعودی گردید و انتخاب عون به عنوان رئیس جمهور به تقویت جریان مقاومت در سطح منطقه گردیده و از این پس حزب الله تاثیر زیادی بر ساختارهای قدرت لبنان خواهد داشت. این در حالیست که جریان حزب الله با جدیت از ورود به مناقشه‌های داخلی معطوف به قدرت پرهیز کرده ولی در انتخابات اخیر نشان داد که تاثیرگذارترین گروه در حل بزرگترین بحران سیاسی لبنان است. اهمیت این موضوع زمانی دو چندان می‌شود که بدانیم بزرگترین پروژه تاریخ معاصر لبنان محو جریان حزب الله از صحنه سیاسی- اجتماعی و امنیتی- نظامی لبنان و منطقه بوده که برای تحقق آن قدرتهای بین‌المللی و منطقه‌ای به همپیوسته بودند. حزب الله در روزهای آتی تاثیرگذاری خود را در تحولات لبنان بیشتر نشان خواهد داد.
در طرف دیگر بازی صحنه سیاسی لبنان جریان سنی به رهبری سعد الحریری که مورد حمایت عربستان سعودی میباشد حضور دارند. سعد حریری رئیس حزب المستقبل مهمترین رقیب جریان حزب الله در محافل سیاسی لبنان به شمار می‌آید. وی در ابتدا سلیمان فرنجیه رئیس حزب المرده را به عنوان نامزد مورد حمایت خود مطرح ساخت و سعی نمود تا از طریق حمایت از فرنجیه اجماع در مورد نامزدی وی را ایجاد کند. حریری که مورد حمایت سیاسی و مالی عربستان سعودی قرار دارد از مخالفان جدی دولت دمشق و همچنین حضور حزب الله در سوریه است. حریری با آگاهی به این موضوع که تجمیع در مورد نامزدی فرنجیه غیر ممکن است و امکان این وجود دارد که از صحنه سیاسی لبنان دور شود در تغییر رویکردی عجیب موضع خود را عوض کرده و اعلام می‌کند از میشل عون حمایت خواهد کرد. به این ترتیب حریری از شکست خود جلوگیری نموده و پس از انتخاب عون مسئول تشکیل کابینه دولت اعلام می‌شود که باید دید آیا حریری می‌تواند با این تغییر رویکرد به خواسته‌های خود برسد.
انتخاب میشل عون به عنوان رئیس جمهور لبنان هم در بعد منطقه‌ای برندگان و بازندگانی را در پی داشت. عربستان سعودی مهمترین بازنده تحولات اخیر لبنان بود. در طی بحران انتخاب رئیس جمهور سعودی‌ها بارها با کمک آمریکا و عناصری داخلی همچون سعد حریری سعی نمودند تا از انتخاب نامزد مورد حمایت حزب الله جلوگیری کنند. عربستان سعودی به شدت مخالف نامزد شدن عون بود به همین دلیل مقامات ارشد سعودی سعی نمودند از حریری به عنوان یک پایگاه داخلی رقیب در برابر حزب الله استفاده کرده و از طریق کمک‌های هنگفت مالی سعی داشتند جریان حزب الله را مورد فشار قرار دهند. اما با انتخاب میشل عون به عنوان رئیس جمهور لبنان سعودی‌ها بار دیگر در سیاست‌های خود متحمل شکست در منطقه شدند.
در کنار عربستان می‌توان از اسراییل هم نام برد که طی روزهای گذشته سران و مطبوعات آن نگرانی خود را از پیامدهای به قدرت رسیدن میشل عون نشان داده‌اند. رسانه‌ها و مطبوعات اسرایل عون را خبری بد برای اسراییل توصیف می‌کنند زیرا با قدرت گرفتن حزب الله در لبنان این امر ممکن است که لبنان هم به جریان مقاومت در منطقه پیوسته و یکی دیگر از همسایگان مرزی اسراییل همپیمان ایران گردد. روزنامه " اسراییل هایوم" نیز انتخاب عون را به معنای پیروزی بیچون و چرای حزب الله و ایران در لبنان میداند مسئلهای که تهدیدی بزرگ برای اسراییل قلمداد میگردد.
ایران مهمترینبرنده منطقه‌ای انتخابات ریاست جمهوری در لبنان است که موفق شد بار دیگر تاثیر خود را در تحولات منطقه نشان دهد. انتخاب میشل عون به عنوان رئیس جمهور، برای ایران چند پیامد مثبت به همراه داشت. یک، فردی به کاخ بعبدا راه پیدا کرد که مورد تایید ایران بود. دوم. تاثیر گذاری حزب الله در تحولات سیاسی داخلی لبنان که همپیمان ایران است و سوم، تحکیم بیش از پیش جای پای ایران در لبنان. جمیع این دلایل سبب گردید تا کفه توازن قدرت در منطقه هر چه بیشتر به نفع ایران و متحدانش از جمله عراق و سوریه گردد. پیروزی میشل عون در انتخابات موفقیت حزب الله در داخل لبنان و پیروزی محور مقاومت در سطح منطقه به رهبری ایران محسوب می‌شود.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که انتخابات ریاست جمهوری در لبنان و انتخاب میشل عون به عنوان رئیس جمهور نشان داد که در بعد داخلی جریان حزب الله موثرترین گروه سیاسی حال حاضر در تحولات لبنان است و در سطح منطقه هم ایران بار دیگر نشان داد که توان مدیریت تحولات در سطح منطقه را داراست و می‌تواند این تحولات را در راستای منافع و اهداف خود برنامهریزی کرده و مدیریت کند.
علی همه‌خانی (کارشناس ارشد علوم سیاسی و عضو گروه ترکیه شناسی مرکز مطالعات خاورمیانه)
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.
