فراتاب-گروه فراسفر/ریحانه تهامی: سارایوو شهری است که به بازارهای میوه به نام پیاتزا (pijaca) معروف است. بازارهایی که در خود نبض زندگی را در دست دارند که با دیدن میوه های متنوع، رنگارنگ و براق، روح و طراوت را به زندگی می بخشند. میوه هایی که تا ساعت ها هر کسی را به خودش مجذوب می کند یا حتی گاهی انتخاب اینکه از کدام فروشنده خرید کنی سخت می شود. فروشنده هایی که از ساعت 8 صبح بساط خود را پهن می کنند و با چیدن آرایش زیبای میوه ها مشتری ها رو به سمت خودشان ترغیب می کنند. میوه و سبزیجات بسیار تازه ای که یا از تولیدات خود کشور است یا از مناطق دیگر اروپا وارد می شود.
وقتی در نهایت تصمیم میگیری که برای خرید یکی از اقلام مایحتاج به سمت فروشنده ای بروی با روی گشاده ی آنها مواجه می شوید. فروشندگان این قبیل بازارها زنان و مردان سالخورده و یا گاهی جوانی هستند که از ساعت 8 صبح تا 5 بعداظهر با روی گشاده و مهربانی به مشتریان سرویس می دهند.
در کنار میوه های تازه و مرتب و رنگارنگ دسته گل های بسیار زیبا و تازه و سبدهای گل طبیعی چشم نوازی می کنند که تنوع آنها به مناسبت های مختلف از جمله اعیاد، همچون عید فطر و عید قربان روز مادر بیشتر می شود.
اما در این بازارها تنها میوه به فروش نمی رسد بلکه در قسمت های جداگانه ای لباس های خانگی، کفش، کیف، لباس های مردانه و بچگانه و تونیک های متناسب خانم های محجه که از واردات کشور ترکیه هستند هم به فروش می رسد که مورد استقبال مردم و حتی گردشگران از کشورهای مختلف است.
در همین قسمت از پیاتزا زنان، دست بافت های خود مانند پاپوش هایی از جنس پشم که برای زمستان های سخت این کشور بسیار لازم و مفید است را به معرض فروش می گذارند.
اما یکی از پیاتزاهای سارایوو از همه بیشتر معروف است آن هم نه بخاطر میوه های تازه بلکه بخاطر حاثه ی تلخی که در زمان جنگ بوسنی در سال 1994 اتفاق افتاد. در یکی از روزهای سرد زمستانی که مردم سارایوو با جنگ دسته و پنجه نرم می کردند، زنان همراه کودکان خود برای خرید مایحتاج زندگی به پیاتزا رفته بودند و در همین حین یکی از خمپارها از چندین خمپاره ای که به دستور ملادیچ و کارجیچ صرب هر روز به اطراف شهر شلیک می شد، مستقیم وسط پیاتزای (مرکاله) اصابت کرد و ده ها نفر کشته و زخمی شدند. کودکان و زنانی که تنها گناهشان خرید کردن بود. صحنه های های تراژدی و دهشتناکی که یاد و خاطره ی آن دل هر بازمانده ای را به درد می آورد. بعدها برای گرامیداشت قربانیان مظلوم آن واقعه یادبود و نمادی در آن پیاتزا بنا شد و به یکی از مکان های غمگین گردشگران تبدیل شد که هر ساله در زمان سالگرد آن واقعه ی تراژدیک مراسم یادبودی را با حضور شخصیت های مختلف بوسنی و کشورهای مختلف برگزار می کنند.
پیاتزا یا همان بازارهای میوه با وجود طراوت گل های معطرش و میوه های تازه و زیبا که نشان از روح و سرزندگیست،آثار به جا مانده از جنگ را هم در خود جای داده است. به همین دلیل به معنای واقعی می توان گفت نبض زندگی در این مکان می تپد و زندگی همچنان در جریان است و روزگار مردم بوسنی با تمام حوادث تلخ و شیرین می گذرد.
