فراتاب: تمام حواسم به او بود. «سارا» دختر کوچولویی با موهای بلند طلایی و چشمان سبز زمردی اشک آلود و پف کرده که نشان از گریه‌های فراوان او چه در نهان و آشکار داشت اما انگار چون فهمیده بود که این گریه‌ها دیگر تأثیری نخواهد داشت به آرامی روی یکی از صندلی‌های اداره بهزیستی نشسته و در حالی که عروسکش را محکم در بغل می‌فشرد و موهای آن را می‌کند غرق در تنهایی خود، به موزاییک‌های کف اتاق خیره شده بود ...
پدر و مادرش، بعد از هشت سال زندگی مشترک به دلیل «عدم تفاهم» اصرار بر جدایی و تأیید و ارجاع آن به دادگاه از سوی مشاور بهزیستی را داشتند. «سارا» یکی از هزاران کودکی است که قربانی این جدایی و در معرض انواع آسیب‌های روانی و اجتماعی قرار گرفته و با آینده‌ای مبهم و چه بسا تاریک مواجه خواهد شد.
طلاق منشأ بسیاری از آسیب‌های روانی و اجتماعی است. این پدیده نه تنها تعادل روانی دو انسان، بلکه تعادل روانی فرزندان، بستگان، دوستان و نزدیکان را نیز بهم می‌زند.
در همین زمینه کاظم فروتن رئیس ستاد ملی جمعیت در افتتاحیه ستاد رویداد ملی صبا می‌گوید: از هر ۳ ازدواج یکی به طلاق می انجامد و ۴۰ درصد طلاق ها خانواده‌هایی هستند که حداقل یک فرزند دارند که بسیار ناراحت کننده است.
این آمار نگران کننده تبعات مختلفی پیش رو دارد. یافته‌های به دست آمده حاکی از آنست که در خانواده‌های طلاق، کودکان بیشترین آسیب را خواهند دید.
تأثیر طلاق در سنین کودکی نسبت به دوران نوجوانی بیشتر است و تأثیرات منفی بیشتری بر روابط خانوادگی و اجتماعی آنها دارد. یافته‌های پژوهشی در زمینه اختلالات سلوک و عدم مقبولیت اجتماعی و دشواری در تنظیم هیجان نشان داده است که موارد فوق در کودکان طلاق، نسبت به کودکان با مرگ والدین و کودکان عادی بیشتر است. علاوه بر این پذیرش اجتماعی در کودکان طلاق کمتر از کودکان عادی ارزیابی شده است.
آسیب‌های روانشناختی ناشی از طلاق بر کودکان شامل ابعاد درون فردی (روانشناختی) و بین فردی (اجتماعی) است. که آن هم به طور خلاصه به شرح زیر می‌باشد.
ابعاد درون فردی: افسردگی، اضطراب، کاهش سلامت روان، استرس مزمن، کاهش اعتماد و عزت نفس، غم و اندوه، ناامنی، دغدغه آینده، ترس و تنهایی، بی‌پناهی، احساس گناه، احساس خجالت، کاهش تمرکز، احساس حقارت، انزوا و تنهایی، انکار و تکذیب، افزایش باورهای غیرمنطقی، مشکلاتی در متغیر خوش بینی، آشفتگی و زودرنجی، سردرگمی و درماندگی، نا امیدی، پریشانی و آشفتگی، خودتنظیمی و خود گردانی.
ابعاد بین فردی: ناکارآمدی مهارت مقابله هیجانی، مشکل در سازگاری، احساس تنفر، اضطراب جدایی، کمبود توجه، بدبینی، بیش فعالی، خشم و پرخاشگری، دلبستگی کم و ناایمن، دلتنگی، عصبانیت، بهانه جویی و نافرمانی.
متأسفانه در ایران آمارها نشان دهنده افزایش خطرناک پدیده طلاق در سال‌های اخیر بوده است. به نظر می‌رسد ادامه رویه و روند نگران کننده این امر می‌تواند جامعه ایرانی را با صدمات جبران ناپذیری همراه سازد.
... با اصرار و پافشاری والدین «سارا» بخصوص مادر او، مشاور بهزیستی به این نتیجه رسید که تنها «راه حل»، طلاق و جدایی آنها از همدیگر بوده و درنهایت نامۀ موافقت با طلاق را امضاء و تحویل آنها داد. مادر سارا در پایان رو به مشاور کرده و گفت: بچه را هم نمی خواهد و سپس به سرعت از اتاق خارج شد.
جمال محمدی فعال حوزه آسیب‌های اجتماعی و عضو کلاس روزنامه‌نگاری و برندسازی فراتاب – دوره 15.
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.
