فراتاب: مهاجرت همواره بخشی لاینفک از حیات اجتماعی بشر در طول تاریخ بوده است و ورود مهاجران به کشورهای میزبان غالبا با سوگیریهای مختلفی همراه بوده است. جوامع میزبان گاهی رویکردها و رفتارهای سختگیرانهای علیه مهاجران اتخاذ کردهاند؛ امری که غالبا از آن تحت عنوان "مهاجرستیزی یا مهاجرهراسی" یاد میشود.
فرهنگ واژگان مهاجرت سازمان بینالمللی مهاجرت مهاجرهراسی را بهعنوان «نگرشها، پیشداوریها و رفتارهایی توصیف میکند که افراد را براساس این تصور که آنها نسبت به آن اجتماع، جامعه یا هویت ملی غریبه یا بیگانه هستند، نمیپذیرد، طرد میکند و غالباً نسبت به آنها بدگویی میکند» تعریف میکند.
شکلگیری حکومتهای فاشیستی در آلمان، ایتالیا و اسپانیا که منجر به جنگ جهانی دوم شد ریشههای تاریخی احزاب راستگرای کنونی را تشکیل میدهند. در دهه 1980 با آغاز تحولات جدیدی مانند جهانی شدن و افزایش ورود مهاجران به کشورهای اروپایی، احزاب راست با رویکردی پوپولیستی نسبت به مسئله مهاجرت وارد عرصههای انتخاباتی شدند.
احزاب راست افراطی نقش بسیار پررنگی در تبدیل مهاجرت به یک معضل و تهدید برای جوامع میزبان دارند و محور اصلی و بنیادین سیاستهای انتخاباتی این احزاب در تمام کشورها، مهاجرت و مهاجران بودهاند. در واقع گسترش جهانی شدن اقتصادی، مهاجرت و بیکاری فزاینده، گسترش چند فرهنگی شدن و تهدید هویت فرهنگی، کاهش اقدامات رفاهی، گسترش تروریسم و جرمها در غرب (عمدتا از ناحیه ی مهاجران و پناهندگان)، مهمترین ریشههای پیدایش این احزاب بودهاند.
این احزاب با تأکید بر موضوعات هویتی و ایجاد دوگانه سازی "ما" و "آنها"، تفاوت میان افراد، ملتها و فرهنگها را مطلق جلوه میدهند. همچنین احزاب راست به نوعی دوران طلایی تاریخی اعتقاد دارند که با وجود مهاجران یا همان "دیگران" این دوران دچار خدشه و آسیب شده است و با تأکید بر هویت ملی خود به عنوان هویت برتر، اندیشه بازگشت به این دوران طلایی را در سر دارند. احزاب راست با ایجاد هراس هویتی ناشی از ورود مهاجران توانستهاند گروههای مختلف اجتماعی به خصوص طیفهای محروم جامعه را با اندیشههای خود همراه کرده و به موفقیتهای انتخاباتی دست یابند. با توجه به وضعیت کنونی جهان که میتوان از آن به عنوان عصر مهاجرت یاد کرد، اندیشههای راست افرطی علاوه بر گسترش در میان کشورهای اروپایی، به سایر کشورها نیز گسترش یافته است و امروزه شاهد رویکردهای مهاجرستیزانه در کشورهای مختلف جهان هستیم.
نویسنده: سمیرا بهروز، کارشناسی ارشد علوم سیاسی
بازنشر این مطلب با ذکر منب «فراتاب» بلامانع است