فراتاب: در سالهای پس از جنگ، اسکندر مومنی با جدیت و سختگیری، از میدانهای نبرد به مدیریت امنیتی در خیابانهای ایران رسید. مردی که تجربه نبردهای جنگلهای شمال را در کارنامه خود دارد، اکنون در آستانه تصدی یکی از مهمترین وزارتخانههای کشور قرار گرفته است: وزارت کشور. این انتخاب، همانگونه که بسیاری را به تواناییهای او در مدیریت بحرانهای داخلی امیدوار کرده، در عین حال نگرانیهایی را نیز با توجه به سابقه او در میان بخشی از جامعه و عمدتا احزاب و جریانهای اصلاحطلب ایجاد کرده است.
اسکندر مومنی کیست؟
اسکندر مومنی، متولد ۱۳۴۱ در قائمشهر، با دکترای امنیت ملی و عضویت در هیأت علمی دانشگاه علوم انتظامی، یکی از چهرههای شناخته شدهی نظامی و انتظامی ایران است. او در طول سالهای خدمت خود در سپاه پاسداران و نیروی انتظامی، نقشهای کلیدی در مدیریت امنیت داخلی ایفا کرده است. از جمله به مدت شش سال ریاست پلیس راهور را بر عهده داشت و پس از آن به عنوان دبیر ستاد مبارزه با مواد مخدر و مشاور رئیسجمهور فعالیت میکرد. او در دوران جنگ ایران و عراق نیز در سپاه پاسداران حضور داشت و بهعنوان فرمانده یکی از نبردهای جنگلهای شمال کشور شناخته میشود. همچنین، مومنی فرماندهی انتظامی استان خراسان و معاون عملیات ناجا را بر عهده داشته و از بنیانگذاران پلیس ۱۱۰ کشور بوده است.
اهمیت بالای وزارت کشور
اما حال انتخاب مومنی بهعنوان وزیر کشور پیشنهادی، همزمان با بازگشت یک نظامی دیگر به این وزارتخانه پس از سردار احمد وحیدی، بار دیگر سوالاتی جدی درباره تأثیر این انتخاب بر آینده سیاسی و اجتماعی ایران برانگیخته است.
وزارت کشور، با مسئولیتهای گستردهای همچون حفظ امنیت داخلی، مدیریت انتخابات و انتخاب و تعامل با استانداران، از اهمیت ویژهای در ساختار سیاسی ایران برخوردار است. این وزارتخانه نه تنها به تأمین امنیت داخلی کشور مربوط میشود، بلکه بهطور مستقیم با آزادیهای مدنی و تعامل دولت با جامعه مدنی در ارتباط است. در این بین مساله حساس و پر بحث گشت ارشاد و طرح نور از جمله موضوعات کلیدی مرتبط با این وزارتخانه است که در کشور با دو رویکرد حمایت جدی و مخالفت جدی روبرو است. از طرفی مسعود پزشکیان رئیس جمهور دولت چهاردهم در حین انتخابات به صراحت مخالفت خود را با گشت ارشاد و بخصوص نحوه برخورد با بانوان چندن بار اعلام کرد اما از طرف دیگر مومنی از کسانی است که ظاهرا حامی گشت ارشاد است، حال باید دید خروجی آنها در این رابطه چه خواهد بود؟
تداوم حضور نظامیان در وزارت کشور
حضور نظامیان در مناصب دولتی ایران، به ویژه در پستهای کلیدی مانند وزارت کشور، به یکی از ویژگیهای معمول در سیاست داخلی کشور تبدیل شده است. پیش از این، سردار احمد وحیدی در دولت سیزدهم بهعنوان وزیر کشور خدمت کرده بود و نقش مهمی در مدیریت بحرانها و نظارت بر امنیت داخلی ایفا کرد. انتخاب وحیدی و اکنون مومنی، نشاندهنده تمایل دولتها به استفاده از تجربیات نظامی در مدیریت مسائل داخلی است.
مومنی، که در دوران جنگ ایران و عراق در سپاه پاسداران خدمت کرده و در نبردهای جنگلهای شمال کشور در ابتدای انقلاب نقش داشته، در سالهای پس از جنگ نیز در نیروی انتظامی مسئولیتهای متعددی بر عهده داشته است. او فرماندهی انتظامی استان خراسان را عهدهدار بود و بهعنوان معاون عملیات ناجا نیز فعالیت کرد. علاوه بر این، او از بنیانگذاران پلیس ۱۱۰ کشور است که نقشی کلیدی در مدیریت امنیت شهری داشته است.
با این حال، منتقدین انتخاب او بهعنوان وزیر کشور نگرانیهایی را در رابطه با آزادیهای مدنی، مساله گشت ارشاد و ... دارند، اما حامیان مومنی اما بر این باورند که او با توجه به شناخت دقیق از مسائل امنیتی و تجربههای مدیریتیاش، میتواند در مدیریت بهتر بحرانها و تقویت امنیت داخلی موثر باشد. آنها معتقدند که حضور مومنی در وزارت کشور به تثبیت نظم و امنیت داخلی کمک خواهد کرد.
همانطور که اسکندر مومنی از میدانهای نبرد به دنیای پیچیده مدیریت امنیتی وارد شد، اکنون در آستانه تصدی یکی از مهمترین پستهای کشور با چالشهایی جدید روبروست. انتخاب او بهعنوان وزیر کشور، سوالاتی کلیدی درباره نقش نظامیان در سیاست داخلی، تعامل دولت با جامعه مدنی، و آینده سیاستهای امنیتی کشور به وجود آورده است. با تصمیم نهایی مجلس در مورد صلاحیت مومنی، مسیر آینده سیاست داخلی ایران و نحوه مواجهه دولت با چالشهای امنیتی و اجتماعی به وضوح در افق سیاسی کشور نمایان خواهد شد.
گزارش از امیرحسین شعبانی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
