فراتاب: بحران سوریه و معادلات قدرت در عرصه نظام بین‌الملل نه تنها مولد فاجعه‌ای انسانی برای مردم سوریه است، بلکه زخمی عمیق بر پیکره خاورمیانه و جامعه جهانی نیز به شمار می‌رود. این بحران، آزمونی است بزرگ برای بشریت که بار دیگر سوالات مهمی را در مورد صلح، عدالت و حقوق بشر مطرح می‌کند.
سال 2011 نقطه آغاز بحرانی بود که به سرعت خاورمیانه را در خود بلعید. بعلاوه این بحران نقطه عطفی در تاریخ سوریه نیز بود. سالی که زمستان سخت عربی تبدیل به بهاری شد کوتاه و اما پرماجرا و با پایانی باز برای قدرت‌هایی که از سوریه یک آزمایشگاه نبرد و منازعه ساختند. آزمایشگاهی که بهای آن یک سوریه ویران بی‌پناه بود که زیتون‌های صلحش در خون غلتیده و مردمانش آن سوی مرزها برای یافتن یک خویشتن جدید در صفهای دلهره‌آور پناهندگی بودند. بحرانی که به سرعت به طوفانی از خون و ویرانی بدل گشت. جنگی داخلی که از خیابان‌های درعا آغاز شد، به سرعت به سراسر کشور سرایت کرد و میلیون‌ها نفر را آواره کرد.
آغاز بحران
بحران سوریه در 15مارس 2011 آغاز و این کشور را وارد یک جنگ داخلی غیرقابل بازگشت ساخت. در ماه مارس ،2011اعتراضات مسالمت آمیز در سوریه که خواهان اصلاحات سیاسی و اقتصادی بودند، به خشونت کشیده شد. حال که بیش از دوازده سال از شروع این جنگ می‌گذرد، صدها هزار سوری کشته و نزدیک به سیزده میلیون نفر آواره شده اند. این بحران یکی از مهمترین و بحث برانگیزترین مسائلی است که در حال حاضر جریان دارد. طی سال‌های 2011 تا 2021 میلیون‌ها سوری از کشور گریخته و به سایر کشورها پناه برده‌اند. به طوری که این موضوع طی دو دهه اخیر به یکی از بزرگ‌ترین بحران آوارگان در جهان تبدیل شده است.
اولین جابجایی انبوه جمعیت از سوریه در 29 آوریل 2011 آغاز شد و در سه ماهه اول سال 2020 به بیش از 3.5 میلیون نفر رسید. بر اساس آمار کمیساریای عالی پناهندگان، سهم کشورهای پذیرنده آوارگان سوری طی این مدت به این صورت است:
- ترکیه 55 درصد
- لبنان 15 درصد
- ردن 10 درصد
- آلمان 8 درصد
- سوئد 5 درصد
- عراق 4 درصد
- مصر 2 درصد
- سایر کشورها مجموعا 1 درصد.
تشدید بحران با توجه به چند وجهی و پیچیده‌شدن بحران سوریه و تبدیل آن به جنگی چندجانبه، شاهد پیچیدگی بحران آوارگان سوری نیز بوده‌ایم. نقش ترکیه به عنوان مهمترین بازیگر دخیل در جنگ سوریه و در عین حال به عنوان مهمترین دولت میزبان آوارگان سوری قابل توجه‌تر است.
آمارها از وضعیت بحران چه می‌گویند؟
- ۶.۷میلیون نفر به شدت به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند، که این رقم نسبت به 15.3میلیون نفر در سال 2023 (تا مارس) 2024 افزایش یافته است.
- بر اساس آمار مارس 2024 بیش از 90 درصد از جمعیت سوریه زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
- 12.9میلیون سوریایی با ناامنی غذایی مواجه هستند و ۷.2 میلیون نفر نیز آواره داخلی هستند (آمار مربوط به مارس 2024)
پیامدهای بحران
بحران سوریه پیامدهای فاجعه‌باری برای این کشور و منطقه داشته است. صدها هزار نفر در این جنگ کشته و میلیون‌ها نفر دیگر زخمی شده‌اند. بیش از 13 میلیون نفر از مردم سوریه آواره شدند و به کشورهای همسایه یا اروپا پناه برده‌اند. این بحران همچنین منجر به تخریب گسترده زیرساخت‌ها و بحران انسانی عمیقی در سوریه شده است.
گزارش از راحله چتر سفید
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
