کد خبر: 11940
تاریخ انتشار: 4 دی 1400 - 14:48
سامان پویان‌مهر
سامان پویان‌مهر - فعال اقتصادی و پژوهشگر مسائل چین

فراتاب: روابط ایران و چین طی سالهای اخیر در حوزه های مختلفی رو به پیشرفت بوده است در این بین روابط اقتصادی طرفین دارای اهمیت بسزایی بوده است، در نوشتار پیش رو به بررسی آسیب شناسانه این روابط پرداخته می‌شود:

 

خلاصه ای از آسیب شناسی روابط کلان اقتصادی ایران و چین

تاریخ معاصر روابط اقتصادی میان دو کشور ایران و چین همواره تحت تاثیر عوامل مختلف ژئوپلیتیکی بوده است. سیاست های خارجی همسو در قبال جهان غرب و تامین منافع اقتصادی ملی طرفین دو شاخص مهم برای حفظ روابط خوب میان این دو کشور می باشد که علیرغم فراز و نشیب های بسیار همچنان پا برجاست. اما روابط این دو کشور دچار چالش های جدی نیز شده است که در اینجا به برخی از شاخص ترین آنها اشاره و سعی بر تحلیل منطقی آنها می باشد.

موضع چین در مقابل پرونده هسته ای ایران و قطع نامه های شورای امنیت

اگر نقطه شروع چالش ها را از زمان دولت نهم و قبل از امضای برجام بدانیم که چین به شش قطعنامه تحریمی (1696، 1737، 1747 ، 1803، 1835، 1887 و 1929)شورای امنیت که همگی آنها تحت فصل هفتم منشور ملل متحد صادر و مرتبط با فعالیت های هسته ای علیه ایران بود، با وجود روابط گسترده ی اقتصادی رای مثبت داد. در ژانویه ۲۰۰۸ میلادی اعلام شد که بانک های دولتی چین از گشایش اسناد اعتباری برای بازرگانان ایرانی خودداری می ورزند.این در حالی است که مبادلات تجاری دو کشور از حدود یک میلیارد دلار در سال ۲۰۰۳ میلادی به حدود ۲۰ میلیارد دلار در آن سال رسیده بود.

عدم همراهی کافی چین در اجرای تعهدات برجام

در موافقت نامه برجام قرار بر افزایش سطح همکاری و اجرای تعهدات از سمت اروپایی ها، روسیه وچین با ایران بود که در آخر ناموفق ماند، هرچند چینی ها از دیگران بهتر بودند اما عملکردشان رضایت بخش نبود. به طور مثال ادامه روند بلوکه حساب های بانکی ایران در کونلون بانک چین، عدم تخصیص خط اعتباری جدید جهت تامین مالی پروژه ها در ایران از سمت چین و یا تخصیص اعتبار با شرایط نامناسب از خط اعتباری قدیمی، کاهش چشمگیر حجم سرمایه گذاری مستقیم و مقدار تبادلات رسمی تجاری.

خطر تحریم و تنبیه مالی شرکت های چینی از سوی آمریکا

این خطر همواره شرکت های دنیا را از سوی آمریکا برای همکاری با ایران در معرض تهدید قرار می دهد و شرکت های چینی از این شرایط مستثنا نیستند مگر آن که با بازار آمریکا تعامل اقتصادی نداشته باشند و از سیستم های مالی بانکی تحت کنترل آمریکا استفاده ای نکنند. شاخص ترین مثال را می توان پیامدهای سنگین مالی در مورد شرکت های هوآوی و ZTE به واسطه حضور در بازار ایران از سوی آمریکا عنوان کرد.

موضع دولت یازدهم و دوازدهم در تعامل با چین

با روی کار آمدن دولت یازدهم و با امضای برجام این بار دولتمردان وقت ایران با بی توجهی به روابط راهبردی ایران و چین رویکرد نامتوازن کاملا غربی اتخاذ کردند و این خود عاملی مضاعف بر سردی روابط دو کشور گردید و با ترک شرکت های چینی از ایران که جهت اجرای پروژه های مختلف آمده بودندن همراه شد.

 

سامان پویان‌مهر - فعال اقتصادی و پژوهشگر مسائل چین

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

نظرات
آخرین اخبار