فراتاب: مصطفی الکاظمی در سفر خود به واشنگتن سرانجام به توافقی دو جانبه و نهایی با جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا جهت اعلام زمان خروج نیروهای رزمی آمریکایی از عراق دست یافت، البته به گفته رسانه های عراق، دامنه توافق و همکاریهای واشنگتن-بغداد ابعاد گسترده تر و بعضا پنهانی نیز دارد.
در پایان چهارمین دور مذاکرات استراتژیک میان عراق و ایالات متحده، دو طرف توافق کردند همه نیروهای جنگی آمریکا تا پایان سال ۲۰۲۱ از عراق خارج شوند.
جزئیات توافق نهایی آمریکا و عراق
این توافق در بیانیه نهایی که شامگاه دوشنبه در پایان چهارمین و آخرین دور گفتگوهای استراتژیک بین دو کشور صادر گشت، اعلام شد.
فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا ریاست هیاتهای بغداد و واشنگتن را در چهارمین و آخرین نشست گفتگوی استراتژیک برعهده داشتند که از یازدهم ژوئن سال ۲۰۲۰ به عنوان بخشی از توافقنامه چارچوب استراتژیک ۲۰۰۸ برای رابطه دوستی و همکاری بین ایالات متحده و عراق آغاز شد. همچنین نمایندگانی از دولت عراق شامل نمایندگان دولت اقلیم کردستان نیز در این مذاکرات بودند.
- طبق بیانیه مشترک، دو طرف مجدداً بر اهمیت این مباحث که بر تقویت مشارکت استراتژیک بلند مدت تعریف شده در توافق نامه چارچوب استراتژیک تاکید کرده و بر موضوعات کلیدی شامل ثبات منطقه، بهداشت، تغییرات آب و هوایی، بهرهوری و استقلال انرژی، مسائل مربوط به کمکهای بشردوستانه و حقوق بشر، همکاری اقتصادی، تبادل فرهنگی و آموزشی و سایر موضوعات تمرکز داشتند.
- همچنین عراق بیانیهای مفصل درباره تلاشهای مستمر خود در جهت بازگشت ایمن و داوطلبانه آوارگان ارائه داد و ایالات متحده متعهد شد که به حمایت خود از این تلاشها ادامه دهد.
- ایالات متحده نیز بار دیگر "بر احترام به حاکمیت عراق و قوانین آن تاکید کرده و متعهد شد که همچنان به تامین منابع مورد نیاز عراق برای حفظ تمامیت ارضی خود ادامه دهد."
- طبق بیانیه مذکور دولت عراق بار دیگر تعهد خود را برای محافظت از اعضای ائتلاف بین المللی که به نیروهای امنیتی عراق مشاوره و آموزش میدهند، یادآور شد و تأکید کرد که همه نیروهای ائتلاف ضد داعش به دعوت دولت، در عراق کار میکنند.
- دو هیئت همچنین تأکید کردند که پایگاههای میزبان نیروهای ایالات متحده و دیگر اعضای ائتلاف بین المللی پایگاههای عراقی هستند که براساس قوانین موجود عراق اداره میشوند نه پایگاههای آمریکایی یا قوانین ائتلاف بین المللی و همچنین حضور بین المللی پرسنل در عراق فقط برای حمایت از دولت عراق در جنگ با گروه تروریستی داعش است.
- علاوه بر این دو هیئت توافق کردند پس از پایان بحث و گفتگوهای تیمهای فنی، روابط امنیتی کاملاً به ارائه مشاوره، آموزش و همکاری اطلاعاتی محدود شود و تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱ نیروهای جنگی آمریکا از عراق خارج شوند.
- مطابق بیانیه نهایی، ایالات متحده قصد دارد به پشتیبانی خود از نیروهای امنیتی عراق از جمله نیروهای پیشمرگه ادامه دهد تا توانایی آنها در مقابله با تهدیدها را افزایش دهد.
- دو هیئت بر تعهد خود در حمایت از حقوق بشر و آزادیهای اساسی، از جمله آزادی مطبوعات تأکید کردند.
- دو طرف همچنین تأکید کردند که انتخابات آزاد و منصفانه از حاکمیت عراق، دموکراسی و روند رشد و شکوفایی عراق حمایت خواهد کرد.
- طرف عراقی نیز شرح مفصلی از برنامههای خود را ارائه داد که هدف آن اطمینان از امنیت رای دهندگان، نامزدها، مسئولان صندوقها، ناظران محلی، گروههای جامعه مدنی و ناظران بین المللی و تقویت مشارکت رای دهندگان است.
- دو هیئت از حمایت جامعه جهانی از عراق که در قطعنامه ۲۵۷۶ شورای امنیت سازمان ملل بیان شده ، قدردانی و همچنین تاکید کردند که حضور تیم نظارتی سازمان ملل در عراق و ناظر اتحادیه اروپا نشان دهنده تلاش صادقانه جامعه جهانی برای حمایت از خواستههای دولت و مردم عراق برای برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه در اکتبر آینده است.
- طرف عراقی نیز از ادامه حمایت ایالات متحده از هیات سازمان ملل در عراق (UNAMI) و کمکهای مالی اخیر ایالات متحده به این هیات به عنوان کمک مرتبط با انتخابات، از جمله کمک به تیم ناظر بر انتخابات، استقبال کرد.
- علاوه بر این دو طرف توافق کردند که با سازمانهای بین المللی از طریق نهادهای دولتی مربوطه در هر دو کشور، به ویژه در سایه تدارکات برای بیست و ششمین کنفرانس تغییرات آب و هوایی که در گلاسگو برگزار میشود، همکاری کنند.
- دو هیئت بر عزم خود برای حفظ و تقویت روابط استراتژیک در همه مسائل دوجانبه تأکید کردند؛ به نحوی که علاوه بر منافع مشترک آنها در تامین ثبات منطقهای سهیم باشد.
- دو کشور تأکید کردند که گفتگوهای خود را از طریق کمیتههای هماهنگی توافق نامه چارچوب استراتژیک از سر میگیرند.
بیانیه مصطفی الکاظمی
مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق روز دوشنبه در کاخ سفید با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در جریان چهارمین و آخرین دور از مذاکرات استراتژیک دو کشور دیدار و گفتگو کرد.
در بیانیه صادر شده درباره این دیدار از سوی دفتر الکاظمی آمده است: "دو طرف در این گفتگوها به تقویت روابط در همه زمینههای امنیتی، اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی پرداختند".
براساس این بیانیه، طی دیدار بایدن و الکاظمی بر"منحصر کردن روابط امنیتی بین دو کشور به ارائه مشاوره، آموزش و پشتیبانی از تواناییهای نظامی عراق، پشتیبانی فنی از نیروهای مسلح عراق و پایان حضور نیروهای رزمی آمریکا در عراق تا ۳۱ دسامبر سال جاری توافق شد. "
بایدن طبق این بیانیه ، "الکاظمی و نقش دولت عراق در سوق دادن این کشور به سمت ثبات و سهم موثر آن در ایجاد بنیانهای صلح و آرامش در خاورمیانه" را ستود.
در این نشست همچنین بر حمایت ایالات متحده آمریکا از عراق در برگزاری انتخابات پارلمانی برنامه ریزی شده برای دهم اکتبر آینده تاکید شد."
الکاظمی تأکید کرد، "عراق خواهان روابط مستحکم و مشارکت قوی با آمریکا بر اساس احترام به حاکمیت عراق و حفظ منافع آن و در چارچوب توافق نامه استراتژیک بین دو کشور " است.
وی همچنین از حمایت آمریکا بابت تلاش برای برگزاری انتخابات پارلمانی عراق طبق برنامه تشکر کرد.
طرفین در مورد گسترش سرمایه گذاری شرکتهای آمریکایی در عراق و اقدامات دولت عراق در زمینه ایجاد فضایی جذاب برای سرمایه گذاران، به روشی که ثبات اقتصادی و فرصتهای اشتغال را افزایش دهد، گفتگو کردند.
در این جلسه همچنین در مورد تلاشهای دو جانبه و همکاری مشترک در مبارزه با بیماری همه گیر کرونا بحث شد و بایدن بر آمادگی کشورش برای تهیه واکسنهای بیشتر به منظور حمایت از تلاشهای دولت عراق در پیشگیری و حفاظت از سلامت مردم تاکید کرد.
بایدن همچنین تأکید کرد که همکاری واشنگتن با عراق در مبارزه با تروریسم ادامه خواهد داشت.
واکنش رئیس جمهور عراق
برهم صالح، رئیس جمهوری عراق با انتشار پیامی در توییتر نوشت: نتایج گفتوگوی استراتژیک میان بغداد و واشنگتن برای تحقق ثبات و تقویت حاکمیت عراق مهم است و ثمره تلاش مداوم دولت به ریاست مصطفی الکاظمی و حمایت نیروهای ملی است.
وی افزود: منافع و مصلحت عراق، تقویت نهادهای دولت، صیانت از حاکمیت و تصمیمات مستقل ملی را ایجاب میکند.