فراتاب: سرانجام هفت ماه پس از اعلان انصراف عادل عبدالمهدی از مقام نخست وزیری و مطرح شدن گزینه‌های مختلف به نظر می‌رسد «مصطفی عبداللطیف مشتت» که به «مصطفی الکاظمی» مشهور است، سکان دولت موقت عراق را در دست خواهد گرفت
اما پیش از هرچیزی نکته‌ای که مهم است این است که آیا او موفق به عبور از سد پیچیده، مشتت و پراختلاف پارلمان و احزاب و ائتلاف‌های مختلف سیاسی جهت در دست گرفتن سکان نخست وزیری این کشور خواهد شد یا خیر؟ در این خصوص باید گفت به نظر می‌رسد وضعیت مصطفی الکاظمی نسبت به دیگر کاندیداهای پیشین این پست به مراب بهتر است.
داشتن حامیان موثر
در وهله نخست باید گفت الکاظمی هرچند از سوی عمار حکیم معرفی شده است، اما بنا به توافقات صورت گرفته او از حمایت دیگر ائتلاف‌ها و احزاب شیعی برخوردار است و به نظر می‌رسد در گام اول، او مشکلی با اختلافات درونی شیعیان نداشته و مورد حمایت نسبی و کافی قرار دارد.
از سوی دیگر رابطه نزدیکی او با کُردها دارد. الکاظمی چندین سال در شهر سلیمانیه زندگی کرده است. و روابط بسیار نزدیک و حسنه‌ای چه با شخص برهم صالح رئیس جمهوری کنونی و چه رهبران دو حزب عمده کُردی و بخصوص مسعود بارزانی دارد. در همین خصوص «ایاد علاوی» سیاستمدار سکولار عراقی که به رغم شیعه بودن رابطه نزدیک‌تری با اعراب سنی این کشور دارد، در توئیتی نوشته است از حدود دو ماه پیش وی با شخص مسعود بارزانی دبیرکل حزب دموکرات جهت مطرح کردن نام مصطفی الکاظمی به عنوان یکی از کاندیداهای نخست وزیری توافقاتی کرده بود. این موضوع در کنار واکنش مثبت گروههای مختلف کُرد نسبت به انتخاب وی، حاکی از آن است که الکاظمی در پارلمان رای کُردها را نیز در کنار اکثریت شیعیان دارا خواهد بود.
همچنین واکنش مثبت ایاد علاوی و برخی از رهبران عرب سنی عراق، نیز این واقعیت را گوشزد می‌کند که به زودی با رای اعتماد پارلمان، ردای ریاست قوه مجریه را بر تن این روزنامه‌نگار و پژوهشگر سابق علوم اجتماعی بایست دید.
اما الکاظمی کیست؟
این مورد موقر و 53 ساله که متولد بغداد و دارای تجربه زندگی در اروپا است، در دهه 90 عمدتاً به عنوان یک خبرنگار منتقد رژیم صدام حسین در خارج از کشور به فعالیت مشغول بود، از وی دهها گزارش و مقاله و چند جلد کتاب مختلف نیز در این خصوص منتشر شده است. همچنین پس از سقوط رژیم بعث وی در بازگشت به عراق در شهر کردنشین سلیمانیه مستقر شد و در اینجا نیز چندین مرکز مختلف پژوهشی و رسانه‌ای با محوریت همزیستی اقوام و مذاهب مختلف و عراق ملی را راه انداز کرد. علاقه به رسانه‌ها و بخصوص رسانه‌های آنلاین یکی از ویژگی‌های طبیعی و بدیهی این چهره سیاسی در عراق است الکاظمی همچنین از سال 2014 به عنوان وزیر اطلاعات و امنیت عراق برگزیده شده است لذا با زیر و بم‌های مختلف امنیتی و مسائل و بحران‌های جاری با منشا داخلی و خارجی این کشور به خوبی آشنا است.
نکته مثبت دیگر، داشتن رابطه مناسب و مثبت هم با تهران و هم با واشنگتن است، این موضوع طی 15 سال اخیر در انتخاب نخست وزیران مختلف در عراق بسیار حیاتی بوده است، چرا که این دو کشور مهمترین و با نفوذترین بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در بغداد بوده‌اند و بودن یک نخست وزیر که گرایش بیشتری نسبت به یکی از این دو بازیگر داشته باشد تقریبا ناممکن بوده است! با این حال به نظر می‌رسد الکاظمی تلاش خواهد با حفظ رابطه دوستانه، نوعی فاصله گذاری از بازیگران مختلف در جهت نشان دادن استقلال عمل و سیاسی در پیش بگیرد.
ماموریت اصلی
همانطور که اشاره شد الکاظمی قرار است نخست وزیر دولت موقت در عراق باشد چرا که پیش از این پارلمان عراق رای بر برگزاری زودهنگام انتخابات مجلس در بهار سال 2021 داده بود، لذا بر این اساس چنانچه الکاظمی موفق به دریافت رای اعتماد مجلس شود، عمر دولت او محتملا بیش از یکسال نخواهد بود. در نتیجه باید گفت مهمترین ماموریت‌های الکاظمی به عنوان رئیس دولت طی ماههای پیش رو در وهله اول مبارزه با کرونا، کاستن از نارضایتی‌های مردم و نهایتا آماده سازی کشور برای برگزاری انتخابات زود هنگام است. اگر او بتواند بطور نسبی در این مسائل موفق شود، می‌توان انتظار داشت یکسال پیش رو تبدیل به یک سکوی پرتاب جهت پیروزی در انتخابات و تبدیل شدن به شخص نخست در فردای بین النهرین باشد.
نویسنده: اردشیر پشنگ
منبع: روزنامه سازندگی
