کد خبر: 6334
تاریخ انتشار: 28 خرداد 1396 - 01:55
پیتر فن وارون
آیا شکست دولت اسلامی در عراق را می توان یک دستاورد سیاست خارجی برای ترامپ بر شمرد؟ پس از سقوط قریب الوقوع موصل چه پیش خواهد آمد؟

 

فراتاب - گروه ترجمه: یقیناً این شکست برندگانی چون کردها و بازندگانی چون اقلیت سنی در عراق را در پی خواهد داشت . این اتفاق می تواند برای ایران حامی شبه نظامیان شیعه ای است که به صف مبارزه علیه دولت اسلامی تحت سلطه سنی ها پیوستند، خوشایند باشد. همچنین برای دولت ترامپ بارقه امیدی دراین اتفاق هست که به شکل استقلال کردها و ایجاد  پایگاههای دائمی آمریکا در عراقی که شیعیان برآن حکومت می کنند خواهد بود.  با اینحال هر گونه اعلام پیروزی از سوی آمریکا بستگی به چگونگی تعبیراز برآورد این نتایج دارد.

با نگاه به کردها آغاز می کنیم. نیروی نظامی آنها هم اکنون نوارشمالی سرزمین عراق را کنترل می کند که دربرگیرنده ایالت غنی از نفت کرکوک است. شکل گیری یک اتحاد فعال در این منطقه  با وجود مخالفت از سوی بغداد بلافاصله بعد از حمله سال 2003 آمریکا به عراق، ظهور یک دولت ملی کاملا شناخته شده کردی را اجتناب نا پذیر کرده است. بدون شک این همان چیزی است که کردها تصورش را می کنند و نتیجه آن  برگزاری همه پرسی برای استقلال در تاریخ 25 سپتامبر است.

دولت های قبلی آمریکا با مهار کردن جاه طلبی کردها سعی بر این داشتند تا مرزهای عراق را کم و بیش مانند آنچه درسال 2003 بود حفظ کنند. جورج بوش و تا حدی کمتر از او باراک اوباما آرزوی یک عراق یکپارچه را به عنوان نمادی از ثمره حمله  که منجر به حذف صدام حسین و برپایی یک متحد شبه سکولار در قلب خاورمیانه شد را داشتند. یک عراق یکپارچه که کرد ها را در برگیرد، همچنین آرزوی ترکیه متحد ناتو که از استقلال کردها در مرز شرقی مورد مناقشه هراس داشت بود.

نگرانی دولت ترامپ در رابطه با استقلال کردها کمتراست : به طور مثال ترامپ برای نخستین بار به طرز آشکار به تجهیز شبه نظامیان طرفدار استقلال کردها به منظور نبرد با داعش پرداخته است، همان شبه نظامیانی که از نظر ترک ها تروریست به حساب می آیند. به نظر نمی رسد که واشنگتن برنامه ای برای خلع سلاح این شبه نظامیان به منظور جلوگیری از آغاز یک مبا رزه  برای به کنترل گرفتن زمین های اجدادی کردها که محل مناقشه با ترک هاست داشته باشد.

بنابراین سوال اصلی این نیست که آیا کردها اعلام دولت مستقل خواهند کرد یا نه، بلکه پرسش این است که آیا کردها با ترک ها برای به سرانجام رساندن ادعاهای سرزمینی خود در این مرحله وارد جنگ خواهند شد یا نه؟ ایالات متحده با روابط تضعیف شده اش پس از سرکوب های مستبدانه اردوغان آمادگی این را دارد که کنار بایستد و  فضای لازم برای جاه طلبی  کردها را فراهم کند.کردها، مورد احترام حلقه محافظه کاران مورد توجه ترامپ هستند. این در حالیست که ترک ها دوستان کمتری در این حلقه دارند. نفت کردها در آمریکا مورد استقبال قرار خواهد گرفت . علاوه بر این کردها همیشه  طرفدارحفظ  روابط امنیتی نزدیک با ایالات متحده  بوده اند. از سوی دیگر یک اتحاد قوی میان کردها و ایالات متحده  ترامپ را برای تحت کنترل داشتن ایران یاری می کند.

در عین حال ، پیوند مصلحتی ای که در دوران اوباما با شبه نظامیان شیعه برای جنگ علیه دولت اسلامی برقرار شد در دوران ترامپ به همان شکل باقی نخواهد ماند.

 از جانب ایالات متحده هر نوع بی میلی در قدرت بخشی به شبیه نظامیان شیعه  توسط دولت مرکزی عراق و مهار آنها  در سال 2104 از میان رفت. هنگامی که ارتش ملی عراق در برابر دولت اسلامی شکست خورد این فاجعه حضور نیروهای آماده مبارزه را طلبید و شبه نظامیان تنها گزینه در دسترس ، خارج از مناطق تحت کنترل کردها بودند.

مشکل آمریکا این است که بسیاری از آن شبه نظامیان شیعه، وفاداری عمیقی نسبت به ایران دارند. کشوری که به  آنها کمک تسلیحاتی می کند و تلاشهای آنها را توسط  نیروهای مخصوص و راهنمایی لازم به  ثمر می رساند. بر خلاف سالهای ابتدایی پس از حمله به عراق که ایران و آمریکا مشغول جنگ نیابتی برسر کنترل عراق بودند؛ از سال 2006 به بعد آمریکا به این نتیجه رسید که برای شکست دولت اسلامی به شبه نظامیان احتیاج دارد.

زمان به ما خواهد گفت که ایران با نفوذش درعراق چه خواهد کرد. آنچه مسلم است این است که کاخ سفید دیدن پیاده نظام های ایرانی در همان جایی که آمریکاییها برای نگه داشتن قلمرو جان دادند را با دیده تحسین نگاه نمی کند. این نگاه در مورد لزوم معامله با دولت بغداد که مدیون تهران و شبه نظامیان شیعه آن است نیز وجود دارد.

در بخشهای سنی عراق هیچ پیروزی واقعی برای دولت ترامپ وجود ندارد. نبرد با دولت اسلامی در حال ویران کردن موصل است که تاکنون شهرهای سنی نشینی چون رمادی و فلوجه را نیز نابود کرده است. نه واشنگتن و نه بغداد برنامه ای واقع بینانه برای بازسازی آن ندارند.

با اینحال علی رغم یک پیروزی جزئی در کنار کردها و باخت قطعی مقابل شیعیان و سنی ها شاید بارقه امیدی در عراق برای ترامپ وجود داشته باشد و آن پایگاههای نظامی دائمی آمریکا خواهد بود.

عراق پس از دولت اسلامی یک ملت شیعه نزدیک به ایران خواهد بود. هزینه ای که عراق و ایران مجبور به پرداخت  آن در ازای عملگرایی ای ناخواسته  از سوی آمریکا هستند احتمالا بسیار ناچیز خواهد بود به غیر ازحضور پایگاههای دائمی آمریکا در داخل عراق که بخش وسیعی از آن در مناطق دوردستی در ناحیه غرب خواهد بود. ( لازم به ذکر است که آمریکا پایگاههایش در گوانتانامو را حتی بعد از قطع روابطش با کوبا در زمان سلطه اتحاد جماهیر شوروی نگاه داشت. )

 اینکه ترامپ پایگاههایش را از روی عجله برای اعلام پیروزی ترک کند ، آنگونه که پیشینیانش کردند، بسیار بعید است. همچنین او چندین هزار ارتش آمریکایی در محل برای حمایت از برنامه هایش دارد. آمریکا به دنبال ایجاد پایگاههایی است به عنوان نمادی از نوعی پیرزوی که از یک سو راه را برای هر گونه اقدام انتقام جویانه از جانب شیعیان -که فاقد جذابیت سیاسی هستند-  علیه سنی ها می بندد و از سوی دیگر به عنوان یک دیوار دفاعی  برابر هر آنچه  در  سوریه پیش بیاید عمل می کند. علاوه بر این انتظار می رود که اسرائیل خواسته ای مبنی بر ایجاد  پادگانی درغرب عراق به عنوان  حائلی برابر قدرت رو به افزایش ایران در سوریه را مطرح کند.

در نهایت به این نقطه خواهیم رسید. ایران چیز زیادی برای به دست آوردن از مناطق صحرایی ای که در هر صورت در آن بردی نخواهد داشت -زمانی که باقی عراق می تواند دستاوردش باشد- ندارد. پایگاههای نظامی آمریکا می توانند مانع هرگونه جانشینی یک دولت سنی به جای دولت اسلامی شوند و حضور دولت اسلامی را طولانی تر از انتظار کنند، درست همان چیزی  که در مورد القاعده رخ داد و این همان هزینه ای است که آمریکا پرداخت خواهد کرد.

با وجود اینکه نبرد با دولت اسلامی در عراق به پایان نرسیده است ،اتمام احتمالی آن راه را برای پیش گویی هایی منطقی هموار خواهد کرد. هر آنچه که پیش بیاید یک سوال بی جواب ، ناراحت کننده و شاید پرسیده نشده باقی خواهد ماند: آیا سرانجام این نبرد ارزش جان 4500 سرباز آمریکایی کشته شده و تریلیون ها دلار خرج شده مالیات دهندگان را طی 14 سال خواهد داشت؟

 

برگردان به فارسی: آنا یوسفیان

منبع: رویترز

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

نظرات
آخرین اخبار