فراتاب: مدتها بود که سر و سامان دادن به اوضاع فرهنگی در روستای آلوت ذهنم را درگیر کرده بود و دنبال راه چارهای بودم، در یکی از آخرین روزهای تیرماه 1394 حسب اتفاق فرصتی پیش آمد به کتابخانه «استاد هژار» سری بزنم، داخل که شدم خانم ناصری را دیدم که مثل همیشه با مهری خاص مهمانان کتابخانه را خوشآمد گفته و راهنمایی میکرد، در اتاق کنکوریها دلنیا احمدی و نیان خضرزاده را بە من معرفی کرد کە الان از فعالان فرهنگی تاثیرگذار در شهر ربط هستند، به اتاق دیگری راهنمایی شدم آنجا دور یک میز رسول پیروتی و هیوا طاهری با کتابهایی در دست نشسته بودند یک لحظه این فضا و صفا، یکدلی، عشق و امیدی را که دیدم جرقهای در ذهنم ایجاد کرد، برای آلوت هم چه چیزی بهتر از تاسیس یک کتابخانه؟ با آنها نشستم و ایدهام را گفتم که بلافاصله با استقبالشان روبرو شد ...
کتابخانه استاد هەژار جریانساز فرهنگی
ربط در نزدیکی شهرستان سردشت در استان ارومیه با ۲۰ هزار نفر جمعیت، شهری زیبا، با طبیعتی سرشار از چشمههای آب و اماکن تاریخی و باستانی مردمش بیشتر درگیر امور روزمره و کولهبری و پیدا کردن نان شب هستند. از لحاظ فرهنگی شهر در وضعیت خوبی قرار نداشته و کودکان نوجوانان و نوجوانان از وجود پربرکت کتاب و کتابخانەای عمومی محروم.
اولین کتابخانە در ربط
از سال ۱۳۷۵ کتابخانهای چند صد کتابی در مسجد جامع شهر راهاندازی شد، اما کمتر مورد استقبال عموم قرار گرفت تا اینکه در سال ۱۳۸۷، با همکاری جمعی از جوانان فعال شهر از جمله عبدالحمید سعدیزاده تاسیس و نامش را به نام نویسنده مشهور کُرد، استاد هَژار قرار میدهند و در سال ۱۳۹۱ قطعه زمینی جهت احداث ساختمان کتابخانه تهیه میگردد.
نقطه عطف کتابخانه
نقطه عطف کتابخانه زمانی است که در سال ۱۳۹۴ طی چند جلسه، تصمیم به انتخاب مدیریتی قوی و کارآمد برای کتابخانه گرفته میشود، که در این میان، اعضایی به مانند عبدالقادر مصطفایی، شپول فتاحی، فاطمه حسینزاده، سیران شمسی، عزالدین محمودی و رێبوار حسینی، به عنوان اعضای مدیریت داخلی و اجرایی و مطلب حسینی و هیوا طاهری و رسول پیروتی مسئول روابط عمومی از جمله ارتباط با کتابخانههای کل کشور علیالخصوص غرب کشور، ارتباط با کتابخانه ملی ایران و سایر حوزههای فرهنگی میشوند و با رای کل اعضا، د.پیروتی مدیرکل و اصلی کتابخانه انتخاب میگردد.
شروع فعالیت
بە سرعت شروع به ارتباط با عموم مردم میکنند، در مراسم فرهنگی سخنرانی کرده و مردم را به عضویت در کتابخانه تشویق میکنند. در مساجد مراسم میگیرند و مامۆستاهای مساجد را ترغیب میکنند تا مردم را به قانع کنند تا حضور فعالتری در کتابخانه داشته باشند در کتابخانه مهمانانی از اهل فکر و کتاب و قلم را از سراسر ایران و کردستان دعوت کرده و جلساتی را با مردم ترتیب میدهند. به روستاها رفته و سنت «کولە کتاب» را زنده میکنند و در بسیاری از روستاها نمایندهای قرار میدهند که مسئول پخش کتاب در بین کودکان، نوجوانان و جوانان میگردد.
در شهر ربط، برای اولین بار، همایش کتابخانههای غرب کشور برگزار میشود، که ۳۵ کتابخانه از شهرهای مختلف مهمان ربط و کتابخانه ماموستا هژار میشوند. به مناسبت همین فعالیتها، از دانشگاه کردستان دعوتنامه دریافت کرده و پنلی به آنها اختصاص داده میشود تا در آن خود را معرفی کرده و فعالیتهایشان را بیان کنند و در همایش ملی مروجین کتاب، دکتر رسول پیروتی و فاطمه حسینزاده، جزو مروجین برتر انتخاب میشوند.
سرانجام با همکاری انجمن حامی، شاخه بانه و مرکزی و کتابخانه استاد هژار ربط، این کتابخانه در روستای آلوت با تمام امکانات تاسیس و راهاندازی گردید.
متن گزارش به زبان کُردی
کتێبخانەی مامۆستا هەژاری ڕەبەت بنکەیەک بۆ پەروەردە و هزر
شاری ڕەبەت شارێکی سەرسنوورە لە پارێزگای ورمێ، بە 20000 دانیشتوو شارێکی لە مێژینەی کوردستانە. خەڵکەکەی زیاتر سەرقاڵی کار لە سنوور و پەیداکردنی بژێو و گیروگرفتی ڕۆژانەی ژیانن. کەمتر باس لە کتێب و خوێندنەوە دەکرێ، لە ١٣٧٥ەوە کتێب هەبوو بەڵام خانە نەبوو، لە قوژبنێکی مزگەوتی گەورەی شار چەند سەد کتێبێک داندرابوون بەناوی کتێبخانەی شارەوە بەڵام بێناسنامە و شوێنی تەرخان.
دامەزراندنی کتێبخانە لە ڕەبەت
لە ساڵی ١٣٨٧ لاپەڕەیەکی نوێ لە شاری ڕەبەت هەڵدەدرێتەوە، کتێبخانەیەک دادەمەزرێ بە ناوی نووسەری گەورەی کورد مامۆستا هەژار، و دەبێتە ژوانگەی ئەویندارانی کتێب و ئاموشۆی کەسانی خاوەن هزر و قەڵەم. ١٣٩٤٫٤٫٢٦ بوو بۆ یەکەمجار کە ڕووم کردە ژووری کتێبخانە، سەرەتا خاتوو مریەمی ناسری، کتێبدار و هەڵسووراوی چالاک لە کتێبخانە لە درگاوە بەخێرهاتنی کردم، کە چوومە ژوور، بست بە بست قوژبن بە قوژبن، کتێب لەسەریەک هەڵچنرابوون، منی وەیلانی کتێب، سەرمەست و حەیران. زۆرم بیستبوو لە چالاکییە بێوچانەکانی کتێبخانە لە ئاستی ناوچەی سەردەشت، دەمویست پێشنیاری دامەزراندنی کتێبخانەیەکی گشتی بۆ گوندی ئاڵۆت بدەم،
فەرموویان کردم بۆ ژوورێکی تر
دوکتۆر ڕەسووڵی پیرۆتی بەڕێوەبەری گشتی و هیوا تاهیری ئەمینداری کتێبخانە لە دەوری مێزێک دانیشتبوون، کۆڵێک کتێب لەبەر دەستدا و لە عەرزەوە تا بنمیچ، کتێبی چنراو، زۆر زوو ڕەزامەندیی خۆیان دەربڕی بەرامبەرم، هاوکات لەگەڵ ئەنجومەنی حامی لقی بانە و لقی ناوەند، بە کەمتر لە دوومانگ، لە ڕێکەوتی ١٣٩٤٫٦٫١٩، کتێبخانەیەکی سێ هەزار کتێبیمان لە گوندی خنجیلانەی ئاڵۆت، بە هەموو کەلوپەلی پێویستەوە کردەوە.
چالاکییەکانی دیکەی کتێبخانە
کتێبخانەی مامۆستا هەژار جیا لەوەی کە چالاک بوو لە دامەزراندنی کتێبخانەکان، لە زۆرێک لە گوندەکانی دەورووبەری سەردەشت، بنکەیەکی کاتیی هەبوو، هەفتانە و مانگانە کتێبی نوێیان بۆ دەبرد و بەسەر منداڵ و گەنجانی گوندەکاندا بڵاویان دەکردەوە. یەکێکی دیکە لە شانازییەکانی کتێبخانەی مامۆستا هەژار، ئەوە بوو کە لە زانستگەی کوردستانەوە بانگهێشتن دەکرێ و پەنێلێکی تایبەت دەکەن بە کتێبخانەی مامۆستا هەژار و ناساندنی هەڵسوڕاوانی و چالاکییەکانی. کتێبخانە بەشداری دەکا لە فیستیڤاڵی پەرەپێدانی کتێب کە لەوێ دکتۆر ڕەسووڵی پیرۆتی و خاتوو فاتمە حوسێن زادە وەک باشترین پەرەپێدەرانی کتێب خەڵات دەکرێن.
لە مانگی خەزەڵوەری ١٣٩٥ پەڕتووکخانە میوانداریی زیاتر لە ٣٠ کتێبخانەی گشتیی ڕۆژئاوای ئێران دەکا، لە شاری ڕەبەت و لە کۆبونەوەیەکی گەورەدا، پرسی کتێب و فەرهەنگی خوێندنەوە و پەرەپێدانی تاوتوێ دەکەن.
کتێبخانە و گۆڕانکاریی فەرهەنگی
لە ماوەی ساڵانی ٩٤ بۆ ٩٧، دەیان کەس لە کچان و کوڕانی ڕەبەت، بوونە ئەندامی کتێبخوێنی کتێبخانە و ئاڵوگۆڕێکی زۆر باشی لەناو ناوچەکەدا ساز کرد و کتێب هاتە ناو گۆڕەپانی ژیانی ئاساییی زۆرێک لە گەنجان.
خاڵی وەرچەرخانی کتێبخانە
خاڵی وەرچەرخانی کتێبخانە کاتێک ڕوو دەدات کە بڕیار دەگیرێ بەڕێوەبەرایەتییەکی نوێ بۆ پەڕتووکخانە هەڵبژێرن، لە کۆی چەند دانیشتندا، قادر مستەفایی، شەپۆل فەتاحی، عێزەدین مەحموودی، سەیران شەمسی، مریەم ناسری، ڕێبوار حوسێنی و فاتم حوسێنزادە، وەک ئەندامانی کارگێڕ و موتەلیب حوسێنی و هیوا تاهیری و دوکتۆر ڕەسووڵ پیرۆتی وەک بەرپرسانی پەیوەندییە فەرهەنگی و دەرەکییەکان، لەگەڵ کتێبخانەکانی سەرتاسەری ئێران و کتێبخانەی میللی و هتد هەڵدەبژێردرێن، کە بە کۆی دەنگی ئەندامان ڕەسووڵی پیرۆتی وەک بەڕێوەبەری گشتی هەڵدەبژێردرێ.تیمێک ساز ببوو، وەک یەک بنەماڵە بە یەک دەنگ و بە یەک ڕەنگ، کارەکانیان ڕادەپەڕاند ئەوە بوو هۆی سەرکەوتنی کتێبخانەی مامۆستا هەژار.
نویسنده: هیمن طاهری از اعضای کلاس روزنامهنگاری و برندسازی فراتاب – دوره پانزدهم.
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.