دست مادرش را گرفته بود، گربه را که دید به طرفش دوید، مادر با صدای آرام و لطیف فریاد زد، اسمی بسیار زیبا و مقدس را به زبان آورد که یادآور نیم قرن تلخ کامیهای زندگیم بود. گوشم درست میشنید؟ آن زن من را از دو دلی رهانید، «دخترم «مهاباد» نرو، گازت میگیره.»
فراتاب: این قسمتی از خاطرەی یک روز هێمن موکریانی است که در کتاب «هوار خالی» در دلنوشتهای با تیتر «مهاباد» خاطرهای از روزهای آوارگیاش را روایت میکند، روزی که دلتنگی بار دیگر بر جانش چنگ انداخت و او را به بیرون از روستا کشاند، تا در زیر درختی که همیشه سنگ صبورش بود، خلوت گزیند به یک مادر و دخترک بر میخورد و رویدادی برایشان پیش میآید که باعث مرور خاطرات ۵۰ سال قبل میشود و بە یاد شهر مهاباد و مردمان خونگرمش و قَسَمی که تمام دختران و زنان کُرد را خواهر خود بداند، میافتد.
درباره کتاب
هوار خالی، یکی از مجموعه آثار ارزشمند هیمن، در قالب نثر، حاوی نامهها، ترجمهها و داستانهای کوتاه استاد هێمن است که در سال ۱۳۹۵ توسط انتشارات کردستان در سنندج در ١٠٠٠ جلد به چاپ رسیده است.
در مورد نویسنده
«محمد امین شیخالاسلامی» مشهور به هیمن، شاعر عشق و آزادی، یکی از بزرگترین چهرەهای ادبیات معاصر کُردی است. او در سال ۱۳۰۰ در شهر مهاباد متولد و در سال ۱۳۶۵ در ارومیه چشم از دنیا فرو بست. در دوران جمهوری کردستان به همراه هژار مکریانی، لقب شاعر ملی را از قاضی محمد دریافت میکنند. نوجوانیاش را در سایهی تعلیمات ملا احمد فوزی، روحانی روستایشان، گذراند، کسی که او را به زنده نگهداشتن زبان کُردی در اشعارش سوگند داد. هیمن، این سوگند را تا آخرین نفس پاس داشت.
گفتار پایانی
آثار ادبی، چە داستان چە رمان و شعر، نەتنها ما را با گذشتگان پیوند میزنند بلکە شعلەی خلاقیت را در درون ما زندە میکنند. مطالعه مجموعه آثار هێمن، چراغ ادبی من را روشن کرد و من را با دنیای خیالات ادبی و شاعرانه استاد هێمن، که سرآمد شاعران کُرد معاصر در نوشتن است بیشتر آشنا کرد. در نوشتار هێمن، عشق به معشوق و وطن را بسیار میتوان به چشم دید، خصوصیتی که معرف اشعار هیمن است.
به کوردی
دەستی دایکی بەردا، چوو بۆ لای پشیلەکە، ژنەکە بە دەنگێکی زۆر ناسک و خۆش هاواری کرد ... ناوێکی ئەوەندە پیرۆز و خۆشی بە زاردا هات وەک بروسکە وا بوو، وشک بووم، بە چاوترووکانێک نیو سەدەی پڕ تاڵیی ژیانم بیر کەوتەوە. گوێم بە هەڵە نەیبیست؟ ژنەکە نەیهێشت چی دیکە دوودڵ ببم، هەرای کرد: "مەهاباد ڕۆڵە مەچۆ، دەتڕنێت."
ئەوە کۆپلەیەکە لە بیرەوەریی مامۆستا هێمن موکریانی کە لە کتێبی "هەواری خاڵی"دا هێناویەتی، لە نووسراوەیەکدا بە سەردێڕی "مەهاباد"، کە چیرۆکی ڕۆژێکی خۆی دەگێڕێتەوە کە لە ئاوارەییدا، ڕۆژێک بە دڵتەنگی، هەوڵی چوونە دەر لە ئاواییی بوو، لای دایە کۆڵانێک کەڕێگای دەشتودەر بگرێتە بەر.کە تووشی ئافرەتێک دەبێت، کچێکی پێیە بە ناوی مەهاباد و ڕووداوێک بۆی ڕوو دەدات، بیری شاری مەهاباد و کۆڵان و شەقام و دار و درەخت و تەنانەت سوێندە پاکەکەی کە تەواوی کچان و ژنانی نیشتمان بە خوشکی خۆی بزانێت، دەکەوێتەوە.
سەبارەت بە کتێبەکە:
کتێبی هەواری خاڵی کە لە چوارچێوەی کتێبێکی گەورەتر بەناوی "سەرجەم و کۆی شیعر و پەخشانی مامۆستا هێمن"دا هاتووە، شێوازی نووسینەکەی بە شێوەی پەخشانە و بریتییە لە زۆرێک لە وتار و وەرگێڕاوی چەند کورتە چیرۆک و نامەکانی مامۆستا.کە ساڵی ١٣٩٥، چاپەمەنیی کوردستان، لە ١٠٠٠ بەرگدا لە سنە، بە چاپی گەیاندووە.کۆی بەرهەمەکە بریتییە لە دوو بەشی بارگەی یاران، کە بەرهەمە شیعرییەکان و هەواری خاڵی کە پەخشانەکانی هێمن دەگرێتە خۆ.
سەبارەت بە نووسەر
سەید محەممەد ئەمین شێخولئیسلامی، ناسراو بە هێمن، شاعیری عەشق و ئازادی لە ناودارانی سەردەم و موعاسری ئەدەبیاتی کوردییە. لە ساڵی ١٣٠٠ لە شاری مەهاباد دێتە دونیا و لە ساڵی ١٣٦٥ کۆچی دوایی دەکات.
لە دەورانی کۆماری کوردستاندا، پێشەوا قازی محەممەد لەگەڵ مامۆستا هەژار نازناوی شاعیری میللییان پێ دەبەخشێت.لە تەمەنی منداڵیدا شیعر و هەست لە مامۆستا ئەحمەدی فەوزی مەلای ئاوایییەکەیان فێر دەبێ و سوێند بۆ فەوزی دەخوات تا مردن بە ئەدەبیاتی کوردی وەفادار بێ.
گوتەی کۆتایی
خوێندنەوەی ئاسەواری پێشینیان، لە چوارچێوەی چیرۆک و بیرەوەری و هۆنراوەدا، جیا لەوەی کە ئەوانمان پێ دەناسێنن، هانمان دەدەن کە خۆشمان ئاسەوار بخوڵقێنین.
خوێندنەوەی کۆی بەرهەمەکانی مامۆستا هێمن لە پەخشان و هۆنراوە، باری ئەدەبیمی دەوڵەمەندتر کرد.
ئاشنایەتی لەگەڵ قەڵەم و هەستی ناسک و بیری تیژی هێمن موکریانی، تێکەڵبوونە بەڕۆحی خالیسانەی کوردایەتی، تێکەڵبوونە بەڕووناکبیری. هێمن ناسراوە بە شاعیری عەشق و ئازادی، عەشق بە وڵات، خۆنیا، جوانی و ئافرەت، و ئازادیش داوا دەکات بۆ هەموو وەچەی ئادەمیزاد.
تایبەتمەندییەک کە زۆر بەرچاوە لە نووسینەکانی هێمندا، لێک بەستنی دڵدار و نیشتمانە کە لە سەرتاپای ٦٥٠ لاپەڕەی نووسینەکانیدا دیارە.
نویسنده: هیمن طاهری از اعضای کلاس آموزش روزنامهنگاری، نویسندگی و برندسازی فراتاب
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است