فراتاب: افزایش چشمگیر سگ‌های ولگرد در جوانرود به یکی از مشکلات جدی شهری تبدیل شده است. حضور گسترده این حیوانات در خیابان‌ها و مناطق مسکونی، نگرانی‌هایی درباره امنیت شهروندان، بهداشت عمومی و آلودگی محیطی ایجاد کرده است. برخی از شهروندان از حملات احتمالی این سگ‌ها، سر و صدای شبانه و پراکندگی زباله‌ها گلایه دارند. در مقابل، حامیان حقوق حیوانات بر لزوم برخوردهای علمی و انسانی تأکید می‌کنند.
این سگ‌ها به طور خاص در محله‌های شلوغ و پرتردد و نزدیکی مراکز خرید و مدارس به‌طور فزاینده‌ای مشاهده می‌شوند. در ساعات شب، بسیاری از این سگ‌ها به زباله‌گردی می‌پردازند و محیط زیست شهری را آلوده می‌کنند. نگرانی‌هایی هم درباره احتمال انتقال بیماری‌ها و آسیب به افراد به‌ویژه کودکان و سالمندان وجود دارد. علاوه بر این، حملات ناگهانی این حیوانات به مردم در برخی موارد گزارش شده که فشارهای روانی زیادی به شهروندان وارد کرده است.
دلایل افزایش سگ‌های ولگرد
کارشناسان بر این باورند که افزایش جمعیت سگ‌های ولگرد نتیجه‌ی مجموعه‌ای از عوامل است. از یک سو، نبود برنامه‌های منظم برای کنترل جمعیت سگ‌های بلاصاحب، باعث شده تا تعداد این حیوانات به طرز چشمگیری افزایش یابد. از سوی دیگر، دسترسی آسان به منابع غذایی مانند پسماندهای شهری، این سگ‌ها را به مناطق مسکونی جذب کرده است. همچنین، برخی از افراد (گله‌دارن ، باغداران و..) برای کاهش هزینه‌ها، سگ‌های خود را رها کرده‌اند، که به جمعیت سگ‌های ولگرد افزوده است.
پیامدهای حضور سگ‌های ولگرد
حضور سگ‌های ولگرد علاوه بر مشکلات بهداشتی، می‌تواند خطرات جدی برای سلامت عمومی به همراه داشته باشد. این سگ‌ها ممکن است حامل بیماری‌هایی چون هاری، توکسوپلاسموز، لیشمانیوز و سایر بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان باشند که می‌توانند به راحتی به انسان‌ها منتقل شوند. علاوه بر تهدیدات بهداشتی، رفتار پرخطر این سگ‌ها، مانند حمله به افراد یا دیگر حیوانات، نیز موجب نگرانی شهروندان است.
از جنبه زیست‌محیطی نیز، سگ‌های ولگرد به سبب جست‌وجو در زباله‌ها و پراکندگی آن‌ها، باعث آلودگی محیطی می‌شوند. این مشکل به ویژه در مناطق پرتردد و نزدیک به مدارس و بازارها قابل مشاهده است.
راهکارهای پیشنهادی
کارشناسان معتقدند که بهترین روش برای حل این مشکل، استفاده از روش‌های علمی و انسانی است. عقیم‌سازی و واکسیناسیون سگ‌ها یکی از راهکارهایی است که می‌تواند به کاهش جمعیت این حیوانات کمک کند. در برخی از شهرهای ایران و جهان، طرح‌های عقیم‌سازی موفقیت‌آمیز بوده و توانسته‌اند جمعیت سگ‌های ولگرد را کاهش دهند. به علاوه، ایجاد پناهگاه‌های استاندارد و امن برای این حیوانات، یک روش پایدار برای مدیریت جمعیت سگ‌ها است که از خطرات ناشی از حضور آن‌ها در خیابان‌ها می‌کاهد.
فرهنگ‌سازی عمومی نیز از دیگر اقدامات ضروری است. آموزش شهروندان درباره عدم رهاسازی سگ‌ها و اهمیت مشارکت در طرح‌های عقیم‌سازی می‌تواند تأثیر زیادی در کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد داشته باشد. همچنین، نیاز به افزایش آگاهی مردم در مورد تهدیدات بهداشتی ناشی از سگ‌های ولگرد و آشنایی با روش‌های صحیح برخورد با آن‌ها وجود دارد.
اقدامات دولتی و شهری برای کنترل سگ‌های ولگرد
در حال حاضر، بسیاری از شهرها در ایران با مشکل سگ‌های ولگرد دست و پنجه نرم می‌کنند و جوانرود نیز از این قاعده مستثنی نیست. شهرداری‌ها باید برای مقابله با این بحران اقداماتی فوری انجام دهند. این اقدامات می‌تواند شامل توسعه برنامه‌های عقیم‌سازی و واکسیناسیون، ایجاد پناهگاه‌های استاندارد و تجهیز نیروهای شهرداری به ابزارهای لازم برای جمع‌آوری سگ‌ها باشد.
در سطح ملی نیز لازم است که سیاست‌گذاری‌های لازم برای حمایت از این طرح‌ها و تأمین منابع مالی جهت اجرای آن‌ها انجام شود. همکاری بین نهادهای دولتی، سازمان‌های دامپزشکی و گروه‌های حامی حقوق حیوانات می‌تواند به یک راه‌حل جامع و پایدار برای کنترل سگ‌های ولگرد منتهی شود.
در نهایت، مشکل سگ‌های ولگرد در جوانرود یک معضل پیچیده است که نیازمند رویکردی علمی، انسانی و پایدار است. اجرای برنامه‌هایی همچون عقیم‌سازی، واکسیناسیون، ایجاد پناهگاه‌ها و فرهنگ‌سازی می‌تواند به کاهش این بحران کمک کند. همکاری میان شهرداری‌ها، سازمان‌های دامپزشکی و گروه‌های حامی حقوق حیوانات، به‌ویژه در زمینه آموزش عمومی و جلوگیری از رهاسازی سگ‌ها، می‌تواند راه‌حلی مؤثر برای این معضل باشد. تنها با توجه به تمام ابعاد این مشکل و اتخاذ رویکردهای مناسب می‌توان هم از سلامت شهروندان حفاظت کرد و هم از حقوق حیوانات دفاع نمود.
امید احمدیان از اعضای کلاس آموزش روزنامه‌نگاری، نویسندگی و برندسازی فراتاب – دوره 15.
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.
