فراتاب: زنان کُرد سوری (ژنانی روژئاوا) در سالهای اخیر و به دنبال تحولات اجتماعی، نظامی و سیاسی سوریه نه تنها توانستهاند نقشی کلیدی در این کشور و منطقه خود ایفا کنند بلکه به عنوان نمادی از مقاومت در مقابله با ظلم و افراطگرایی و ستم متجاوزان داعش، در منطقهی بحرانزده سوریه مطرح و در برابر دید و قضاوت جوامع بین المللی قرار گرفتهاند .
مقاومت در برابر داعش
در سال ۲۰۱۴ داعش در سوریه ظهور کرد داعشیها تلاش کردند تا کوبانی یکی از شهرهای کُردنشین چسبیده به مرز ترکیه را تسخیر کنند و در همین راستا موفق شدند ۳۵۰ روستای کُردنشین را اشغال و باعث آواره شدن ۳۰۰ هزار نفر از مردم آن منطقه شوند. اما در این زمان یگانهای مدافع زنان که به اختصار یپگنامیده میشود تشکیل و مبارزات مسلحانهایی را علیه این گروهک آغاز کردند. پس از اینکه ائتلاف آمریکا و کشورهای غربی با حمله به مواضع داعش موجب تضعیف آنها شدند، نه تنها محاصره کوبانی شکسته شد بلکه نیروهای یگان یپگ نقش موثر و تاریخی در باز پسگیری مناطق اشغال شده از دست داعش را ایفا کردند.
افزایش تعداد نیروهای زن
در پی حمله نظامی ترکیه به شمال سوریه نیز که در چند مرحله در خلال سالهای 2019 تا ۲۰۲۱ اتفاق افتاد و کانتون عفرین به اشغال آنها در آمد، حدود هزار داوطلب زن دیگر به یپگ اضافه شدند. حضور پررنگ و تاثیرگذار این زنان به گونهایست که چهل درصد نیروی نظامی در شمال و شرق سوریه را شامل شده است.
اهمیت نهادهای آموزشی زنان
در منطقه دارای خودمدیریتی شمال و شرق سوریه، زنان در ردههای بالای سیاسی دارای مسئولیت هستند. همچنین برای ارتقای سطح آگاهیهای زنان در منطقه مراکز آموزشی و آکادمیک چندی را نیز تاسیس کردهاند تا زنان علاوه بر فعالیتهای حزبی و سیاسی بتوانند در این آکادمیها و تشکلها ضمن افزایش آگاهیها و آموزشهای خود در حوزههایی نظیر مبارزه با خشونت و تعرض جنسی و دفاع از خود آگاهتر، توانمندتر و موثرتر فعالیت کنند.
زنان در راس رهبریهای سیاسی و دیپلماسی
«الهام احمد» یکی از مبارزاان و سیاستمداران کُرد سوری و رئیس مشترک کمیته روابط خارجی اداره خودگردان شمال و شرق سوریه است او برای بهبود وضع موجود بارها با مقامات کشورهای مختلف دیدار و گفتوگو کرده است. الهام احمد همچنین طی ماهها و هفتههای اخیر بارها با وزرای خارجه کشورهای مختلف در سطح منطقه و فرامنطقه با هدف حل بحرانهای این منطقه و کاهش تنش با دولت ترکیه گفتوگو و رایزنی داشته است.
در همین راستا الهام در سفر اخیرش به آلمان پیشنهاد بازگشت همه پناهجویان سوری را مطرح کرد، وی در یک مصاحبه مطبوعاتی اذعان داشت که «آماده پذیرش پناهجویان سوری از آلمان هستیم، صرفنظر از اینکه آنها اصالتا از این منطقه باشند یا از مناطق دیگری از سوریه»، همچنین خاطر نشان کرد که بایستی زیرساختها به سرعت ایجاد شود تا وضعیت اقتصادی بهبود یابد. خانم احمد با تکیه بر اینکه حدود ۷۰ تا۸۰ درصد منابع نفت و گاز و گندم سوریه در این منطقه تامین میشود اطمینان داد که منطقه تحت کنترل آنها به زودی جز امنترین و باثباتترین مناطق خواهد بود که زنان در آن نقش مهمی ایفا میکنند الهام احمد بیان کرد: «توسعه جهانی و فناوری، ظهور اندیشههای جنبشهای دموکراتیک آزادیخواه، راهی برای تبدیل شدن به یک نیرو و اراده در آینده را برای زنان هموار میکند تا جلوی سیاستهای نظام پدرسالار را بگیرند.».
گزارش از هلاله مسعود، کارشناس ارشد حقوق بین الملل و عضو کلاس آموزش روزنامهنگاری، نویسندگی و برندسازی فراتاب – دوره 15.