فراتاب: همزمان با اوجگیری کرونا در سال ۲۰۲۰ میلادی و قرنطیه رفتن مردم جهان، داوران فوتبال هم به اتاق قرنطینهای رفتند که نامش var بود. قرار بود var اشتباهات داوری را به حداقل برساند، طوریکه دو سال قبل از آن فیفا در یکصد و سی و دومین جلسه سالانهی عمومی خود استفاده از var را با هدف کاهش اشتباهات انسانی تاثیرگذار در نتیجهی بازیها و با فلسفه «تاثیر زیاد، دخالت کم» به اتفاق آرا تصویب و به جهان معرفی کرد.
اکنون اما، وار وارد ایران شده و لیگ امسال تحت تاثیر حضور آن دو هفتهایست که شروع شدهاست. با ایجاد کاهش اشتباهات مشهود داوری، ضایع نشدن حق تیمها و کاهش تنش میان بازیکنان، مربیان با جامعه داوری و اعتراضات هواداران. مثالی عامیانه میگوید: ماشین صد سال است وارد ایران شده اما هنوز فرهنگ آن وارد نشده! اما آیا var هم راه ماشین و اینترنت و گوشی هوشمند و تکنولوژیهای وارداتی دیگر را خواهد رفت؟
آیا جامعهی فوتبالی ما از مربی و بازیکن و هوادار و عوامل فدراسیون و دپارتمان داوری جنبهی تصمیمات کمک داوران ویدئویی را دارند؟
تاب تحمل اشتباهات انسانی که در اتاق وار گرفته میشود را دارند؟ در همین مدت var هم مانند هر پدیدهی دگری موافقان و مخالفان خودش را دارد. کارشناسان و مربیان نتیجهگرا موافق آن هستند اما خیلی از هواداران و فوتبالدوستان نظر دیگری دارند و کشتن روح زیبایی فوتبال را از آوردههای سیستم var میدانند.
در لیگ برتر انگلیس آمارها نشان میدهد که کمیته داوران این لیگ در سال گذشته به ۲۰ اشتباه سیستم var اعتراف کرده و در این گزارش نقل شده که تیم لیورپول با ۴ مورد بیش از سایر تیمها متضرر شده است.
حال مقایسه کنید لیگ حرفهای ناقصالخلقهی ۱۶ تیمی ما که هر هفته ۸ بازی باید برگزار شود و تنها دو محمولهی ویایار وارد کشور شده و تنها دو بازی با این سیستم که آن هم ناقص اجرا میشود پوشش داده میشوند.
در ایران بصورت انحصاری صدا و سیما مسئول پخش فوتبال است و میدانیم که این سازمان در همهی استانها و شهرها امکانات سختافزاری و نرمافزاری کافی برای پوشش تصویری همهی زوایای صحنههای بازیها را به دلیل کمبود دوربینهای جدید ندارد. از طرف دیگر استادیومها هم مکانی برای استقرار دائمی سیستم var به همراه کمک داوران ویدئویی را ندارند. تا جایی که این داوران و سیستم آنها درون کانکسی در کنار زمین مستقر هستند و فقط مانند بینندهها از دو سه زاویه محدود صحنههای آهسته را دیده و به داور وسط گزارش میدهند.
سیستم ناقصی که هنوز از نداشتن تکنولوژی خط آفساید و خط دروازه رنج میبرد و در همهی بازیها از آن استفاده میشود چطور میتوان از آن انتظار داشت که حق تیمی را ضایع نکند؟
سیستم فوتبالی که برخی ارکان مهم آن را میشود با سکه و دلار و السیدی خرید و تعدادی از داوران وسط و کمکهایشان را تطمیع کرد، اتاق var ش را نمیشود تطمیع کرد که مانند بینندگان تلویزیونی میتوانند نظر دهند و نظراتشان هم تاثیرگذار است؟
به نظر نگارنده آوردن var به این شکل نه برای کاهش اشتباهات انسانی تاثیرگذار در نتیجه بلکه برای کاهش انحراف افکار عمومی از داوران و کمیتهی آن و قانع کردن فیفا که فوتبال ما حرفهایست، مانند حضور بانوان در استادیومها.
به قول ناصر حجازی فقید «از حرفهای شدن فوتبال ما فقط شماره بازیکنان انگلیسی شده است!»
گزارش از علی عباسزاده
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است