فراتاب: تاریخ آغاز وکالت در ایران به شیوه مدرن به دوران پیش از مشروطیت باز می‌گردد در آن زمان قانونی وجود نداشت که بر اساس آن وکالت انجام شود و کسانی که در این زمینه فعالیت داشتند صرفاً بر اساس منابع و فتوای معتبر فقهی کار می‌کردند.
افتتاح کانون وکلا در 1309
در این راستا کانون وکلا در سال ۱۳۰۹ افتتاح شد این کانون برای آنکه عملکرد مناسبی داشته باشد نیازمند قانونی مستقل بود که در شهریور ۱۳۱۴ مشتمل بر ۵۵ ماده به تصویب رسید. قانون وکالت فراز و نشیب‌های زیادی را پشت‌سر گذاشت به گونه‌ای که اجرای این قانون که به تازگی تصویب شده بود متوقف شد و باز در سال ۱۳۱۵ قانون دیگری این بار با ۵۸ ماده به تصویب رسید اما این پایان کار نبود و بار دیگر در سال ۱۳۷۴ قانونی دیگر به عنوان قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری به تصویب رسید.
اولین زنان وکیل در ایران چه کسانی بوده اند؟
اینکه بگوییم اولین زنان وکیل در ایران چه کسانی بوده‌اند کار راحتی نیست چون هیچ‌کس اطلاع دقیقی از این موضوع ندارد اما باید بدانیم زنانی که برای اولین بار پا به این عرصه گذاشتن با سختی‌های فراوانی روبرو شده‌اند تا این مسیر برای زنان امروزی هموار شود به نحوی که اکنون آمارها نشان می‌دهد از کل شرکت‌کنندگان در آزمون وکالت سال 1400، حدود 47 درصد را خانم‌ها تشکیل می‌دهند.
خدیجه کشاورز؛ اولین وکیل زن ایران
خانم خدیجه کشاورز توانست پروانه وکالت پایه دوی خود را در سال ۱۳۱۶ دریافت کند چون در آن زمان هیچ زنی وکیل نشده بود وکالت زنان مخالفانی زیادی داشت اما با وجود همه‌ی آن مخالفتها وی توانست در سال ۱۳۲۵ وکالت پایه یک خود را نیز بگیرد.
دومین وکیل زن؛ کاترینا سعیدخانیان
خانم کاترینا سعیدخانیان فارغ التحصیل در سال ۱۳۱۰ است اما اطلاعات زیادی از او در دسترس نیست گفته میشود وی دومین زن ایرانی است که پروانه وکالت گرفته است.
مهرانگیز منوچهریان، برنده جایزه صلح حقوق بشر
مهرانگیز منوچهریان نخستین دانشجوی زن دانشگاه تهران و نخستین زن استاد دانشگاه کشور بود، او توانست در سال ۱۳۳۶ پروانه وکالت پایه یک دریافت کند. به دلیل فعالیت‌های منوچهریان در زمینه حقوق بشر، سازمان ملل متحد جایزه صلح حقوق بشر را به او تقدیم کرد او همچنین برنده جایزه صلح مرکز جهانی از طریق حقوق در سال ۱۹۷۱ شد.
توران شهریاری «بهرامی»؛ موسس اتحادیه بین‌المللی زنان حقوقدان
خانم توران شهریاری بهرامی عضو هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری ایران، پروانه وکالت خود را از کانون وکلای دادگستری ایران در سال ۱۳۴۲ دریافت کرد. وی اتحادیه زنان حقوقدان ایرانی وابسته به اتحادیه بین‌المللی زنان حقوقدان را در تهران بنا نهاد و همچنین عضو هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری ایران، تا سال ۱۳۸۴ بود.
شیرین عبادی؛ از ریاست دادگاه تا جایزه صلح نوبل
خانم شیرین عبادی یکی از اولین قاضی‌های زن ایران بود بعد از انقلاب اسلامی و تغییر قوانین موجود، از سمتش کنار گذاشته شد و حتی مدتی به عنوان منشی در همان دادگاهی که زمانی در آن قضاوت می‌کرد مشغول شد. عبادی درسال ۱۳۷۱ موفق به اخذ پروانه وکالت شد 10 سال بعد، او به دلیل مجموعه فعالیت‌هایش در راستای ارتقای حقوق زنان و کودکان در ایران به عنوان نخستین ایرانی برنده جایزه صلح نوبل شد، البته منتقدین داخلی او، جایزه‌اش را سیاسی و در راستای فشار بر دولت ایران ارزیابی می‌کردند.
گزارش از نسرین هاشمی‌زاده
