فراتاب: پدیده مهاجرت طی سالهای اخیر به یک اپیدمی در بسیاری از کشورهای دچار بحران اقتصادی از جمله ایران تبدیل شده است، و طی آن بخشی از شهروندان به طرق مختلف قانونی و غیرقانونی بدنبال تغییر محل زندگی خود، برای یافتن فرصتهای تازه کاری و درآمدی هستند، مسیری که برای متقاضیان غیرقانونی گاه نه فقط به نتیجه منجر نمیشود بلکه به مانند سرنوشت 9 شهروند کُرد پاوهای ممکن است به یک کابوس بزرگ تبدیل شود!
اخبار از تحویل 9 نفر پناهنده کردایرانی اهل پاوه یکی ازتوابع استان کرمانشاه توسط پلیس مرزی ترکیه به جبهه النصره مستقر درشمال سوریه خبر میدهد. اما چه چیزی این اهالی اورامانات را به وداع با دامنههای کوههای سربه فلک کشیده شاهو وا داشته است؟ مهاجرتی که عموما، شاید به عاقبت بهخیری افراد نیانجامیده چه بسا آینده آنها وخانوادههایشان را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
نرخ پایین درآمد وکمبود کار دراورامانات
طبق آمارها و به گزارش همشهری، شهرهای کُردنشین علیرغم پتانسیلهای فراوان برای سرمایه گزاری درزمینههای مختلف ازجمله؛ توریسم، واردات و صادرات و ... بهدلیل همجواریش با اقلیم کردستان عراق، اما از استانهای «فلاکت زده» ایران محسوب میشوند. داستان بیکاری و نداشتن شغلی ثابت بههمراه درآمدی مطلوب سالیان سال است که ساکنین این خطه را آزار میدهد که نتیجهی آن این موج مهاجرت به شهرهای بزرگ یا کشورهای خارجی را موجب میشود.
مقاصد نزدیک
معالوصف، باوجود مشکلات مبرمی که در شهرها و مناطق محتلف کردنشین دیده میشود؛ بیشتر جوانان کُرد بویژه اورامان را راهی شهرهای صنعتی ایران برای کارگری میکند. اما درچندسال اخیر با سقوط ارزش پولی ریال در برابر دینار و دلار، که بهدلیل تحریمهای بینالمللی علیه ایران پدید آمده؛ آنها را روانه اقلیم کردستان عراق میگرداند، تا زیر گرمای طاقت فرسای آنجا مشغول به کارگری شوند، هرچند سخت، اما درآمد نسبتا مطلوب، زندگی در غربت را برای آنها قابل تحملتر میکرد.
در این بین با شیوع بیماری کرونا و تعطیلی اغلب پروژهها و شرکتهای خارجی دراقلیم کردستان، اغلب این کارگران در مرز ایران و عراق مشغول به کولبری شدهاند. اکثرا آنها در ازای کیلویی بار 100 تا 150 هزارتومان کولههایی به وزن 50 تا 100 کیلوگرم که بعضا وزنهای بیشتری هم دیده شده، به جابجایی آنها در میان کوهها و کوهپایههای زاگرس تا ورود به خاک ایران را برعهده میگیرند.
اهداف نهچندان دستیافتنی برخی از کُردها در اروپا
حل نشدن مشکلات معیشتی همانا و خطرات شغل کولبری این ساکنین دیار کهن را هم همانا که آنان را به قبول کردن ریسکی پرخطر در زندگیشان تشویق میکند. سرابی به نام «اروپا»
شاید ازکسانی شنیده باشند ازقبل به این کشورها رفتهاند و احیانا زندگی خوبی را هم رقم زده باشند؛ اما فارغ از اینکه با خود فکر کنند چگونه مهاجرت کردهاند؟ یا اینکه اگر هم رفتهاند؛ آیا مخاطراتی تارسیدن به این سرزمینها آنان را تهدید کرده یا خیر؟
بعضا افراد قصد رفتن را دارند که از اقشار کم درآمد جامعه هستند و باید هزینههای هنگفتی را تا حدود 200 میلیون تومان بپردازند تا به صورت غیرقانونی وارد خاک اروپا گردند آنهم اگر درمیانه راه توسط ماموران مرزی این کشورها دستگیر و دیپورت نشوند.
غالبا این افراد، فاقد سواد مناسب و آشنایی با یک زبان خارجی هستند که با ورود و رسیدنشان به اروپا هم صرفا به کار در رستورانها یا بهعنوان کارگر در شهرداریها و ... یا دیگر مشاغل سطح پایین بهکار گرفته میشوند که تنها میتوانند زندگی پناهجویی خود در این کشور را اداره کنند؛ که این موضوع زمین تا آسمان با برداشتها و رویاهایی که قبل از مهاجرت داشتند متفاوت بوده است.
اخیرا گزارشهایی نیز از دستگیری 9 پناهنده اهل هورامان به دست نیروهای مرزی ترکیه و تحویل آنها به جبهه النصره در شمال سوریه که تحت حمایت ترکیه است، منتشر شده است. آنها در جنگلهای اطراف شهر استانبول هنگامی که قصد سوار شدن برقایق را داشتهاند دستگیر میشوند و به توصیه یکی از همراهان برای جلوگیری از دیپورت خود را سوریهای معرفی میکنند پلیس ترکیه نیز به همین دلیل آنان را به نیروهای اسلامگرای النصره درشهر اعزاز تحویل میدهد!
یکی از اعضای خانواده این 9 نفر، اظهار داشته طی تماسی که با قربانیان داشتهاند؛ اعضای جبهه النصره تحت حمایت ترکیه برای آزادسازی هرشخص مبلغ 2000 دلار را درخواست کرده بودند. اما بعدا که تماس گرفته بودند طی صحبتهایشان از مجازات این افراد سخن به میان آورده بودند و تاکید کرده بودند که سنی یا شیعه بودن آنها هم هیچ اهمیتی ندارد.
خانواده این افراد در تهران در وزارت خارجه تحصنی چند ساعته کردند تا مسئولان کشور را متوجه این رویداد کنند، نهایتا یک هفته بعد سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت خارجه، در پاسخ به سوال خبرنگار فراتاب درباره اقدامات وزارت خارجه برای آزادی این شهروندان، گفت: «اطلاعی از تازهترین وضعیت این نفرات ندارد اما به زودی آخرین اطلاعات در این مورد را منتشر خواهد کرد.»
این 9 نفر هنوز دربند گروه اسلامگرا در شمال سوریه هستند، 9 نفری که میخواستند با رفتن به اروپا زندگی تازهای برای خود و خانوادهشان رقم بزنند و رویاهای بسیاری در سر داشتند، اما اینک بزرگترین آرزوی خود و خانوادهشان بازگشت توام با سلامت به وطنشان است، و محتملا بسیاری از آنان از انتخاب این مسیر سخت پشیماناند!
گزارش از سیدشادمان عباسی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است