فراتاب – گروه اجتماعی: در همه جوامع و فرهنگهای دنیا از جمله ایران با شروع فصل برداشت محصولات زراعی و باغی، جشن برداشت به شکرانۀ پاسداشتِ موهبتهای الهی و نعمتهای فراوان برگزار میشود. هر چند که جشن برداشت، جشنی است که در میان کشاورزان مرسوم است اما امروزه این امر تبدیل به یکی از ابزارهای مهم صنعت گردشگری شده است و صنعت گردشگری به عنوان صنعتی نوپا با ویژگیهای بارز و منحصر به فرد، بخش مهمی از فعالیتهای اقتصادی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را تحت تأثیر خود قرار داده و میدهد. در این زمینه میتوان به جشن برداشت برنج بالی در اندونزی یا برداشت زیتون در ایتالیا و یا جشنواره گلابگیری در کاشان، جشن انگور و دوشابپزان ارومیه، که توانسته است گردشگران زیادی برای آن مناطق جذب کند، اشاره کرد. به عنوان مثال جشنواره گلابگیری کاشان در اردیبهشت 1397 با حضور 80 کشور برگزار گردید.
توانایی و قابلیت مردم هورامان و شایستگی مردم آن دیار برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار بسیار زیاد است به ویژه اینکه در چند سال اخیر به لطف برخی سایتها و شبکههای اجتماعی منطقه زیبا و بکر هورامان با جاذبههای خاص گردشگری آن معرفی شد و مسافران زیادی از داخل و خارج برای دیدن این منطقه آمدند، به طوری که در ایام تعطیلات عید نورزسال 1397 تعداد زیادی از مسافران و گردشکران با مشکل اسکان مواجه شدند و مردم مهمان نواز منطقه آنها را در منزل شخصی خود پذیرا شدند. در کنار طبیعت بکر و زیبای هورامان مراسمهای باستانی و سنتی ویژهای از جمله مراسم پیرشالیار در اورامان تخت، مراسم آیینی یارسانها در نوسود و همچنین در چند سال اخیر مراسم «شکرانه انارانه» در اکثر روستاهای منطقه با استقبال زیادی مواجه شده و اکثر کشاورزان روستاها محصولات ارگانیک و مرغوب خود را در این مراسمها به گردشگران عرضه نمودند و همچنین جاذبهای این جشنهای منجر به جذب مسافران بیشتر و معرفی منطقه هورامان و محصولات آن بوده است.
بدون شک این قبیل مراسمها و جشنها و حمایت از توسعه آنها در رونق اقتصادی منطقه تاثیر بسزایی خواهد داشت و این چیزی نیست که از چشم اهل بصیرت پوشیده بماند؛ از سوی دیگر، به جرأت میتوان گفت توسعه گردشگری منطقه و پدیده کولبری رابطهای معکوس دارند و باز این هم از چشمان بصیرت بین اهل نظر پنهان نیست؛ من به شخصه هنوز تصویر کشته شدن کولبر نوسودی مرحوم «عظیم احمدی» را در ماه گذشته پیش چشمان خود دارم و بارها این مسئله مطرح شده که آیا لیاقت این دیار و مردمانش با این پتانسیلهای این است که هربار شاهد باشیم در دل کوهستان، روحی برای نان پرواز کند؟! آیا لیاقت جوانان ما این است که در این زمانه کولبری کنند؟! و الان هم در خبرها آمده است که برگزاری جشن «انارانه» بخاطر بعضی حواشی در هورامان با مشکل مواجه شده است! آیا اگر در کنار برنامهای «اصیل» و «رَسَن» و «مردمی» که ریشه در اعماق اساطیر منطقه دارد، چند نفر برنامهای حاشیهای و غیر مرتبط با آن، برگزار کردند، باید کلیّت آن سنّت محلی و بومی را زیر تیغِ برد؟!
پیشنهاد ما این است که مسائل و معضلات این قبیل برنامهها را از هم تفکیک کنیم. بدون شکّ نباید حرمت دین و دیانت مردمان هورامانات که تاریخ بهترین گواه آنست، با برخی حواشی بیربط مورد خدشه و یا خدای ناکرده دهن کجی قرار گیرد و این کار از جانب هر کسی انجام شود، محکوم است و قطعاً هم مورد پذیرش مردمان دیندار هورامانات نیست. امّا از سوی دیگر نباید سنّتهای تاریخی مردمان این خطه را که خوشبختانه با دیانت آنان هم سازگار شده است و هیچ یک نافی هم نیستند برکَند و به کناری نهاد که البته اساساً از میان رفتنی هم نیستند که اگر بودند تا اکنون از میان رفته بودند.
پیشنهاد مشخص ما این است که «جشن شکرانه برداشت انار» و مراسم «پخترب انار» از سوی اداره میراث فرهنگی و جهاد کشاورزی منطقه به همراه سازمانهای مردم نهاد و فعالین حوزه گردشگری و با برپایی نمایشگاههای محصولات ارگانیک و صنایع دستی هورامان برگزار شود و برای هرچه با شکوه تر برگزار شدن این مراسم از شخصیتهای دینی، هنری، ورزشی و محبوب منطقه دعوت شود تا بازتاب گستردهتری نه تنها در سطح ملی، بلکه در سطح جهانی داشته باشد.
علی امینی فعال مدنی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است