فراتاب: رشد صنایع غذایی مدرن ایران از اویل دهه ۳۰ شمسی و همگام با توسعه شهرنشینی که از دوران پهلوی اول شروع شده بود و در پهلوی دوم گشترش یافت قابل بررسی میباشد. با افزایش جمعیت و خصوصا جمعیت شهری و نیز تغیرات سیاسی و اقتصادی بعد از اصلاحات اراضی که توسط رضاشاه پهلوی صورت گرفت تغیرات بزرگی در صنایع و خصوصا صنعت مواد غذایی ایران به وقوع پیوست. قبل از این ایام تولید و فروش مواد غذایی به صورت سنتی و غیرمدرن بود و بیشتر مواد غذایی بستهبندی با اقبال روبرو نبود. دهه چهل شمسی اغاز صنایع غذای مدرن در ایران است و با ورود محصولات بستهبندی ممالک غربی و امریکا و نیز شهرنشینی و زندگی کارمندی در ایران و افزایش قشر تحصیلکرده تقاضا و مصرف محصولات بستهبندی در کشور نیز توسعه یافت.
الف - شرکتها و صنایع غذایی موفق قبل از انقلاب 1357
1336؛ صنایع غذایی ترخینه
شرکت مواد غذایی ترخینه از سال ۱۳۳۶ تاسیس شد
1345؛ صنایع غذایی گلها
این شرکت در سال 1345 شروع به کار کرد.
1346؛ صنایع غذایی مینو
تولید محصولا خوراکی مدرن و بزرگ با گروه صنایع غذایی مینو با تاسیس علی خسروشاهی در سال ۱۳۳۸ باید شناخت.
1349؛ صنایع مهرام
پدر توسعه و بازاریابی مواد غذایی شرکت مهرام به بنیانگذاری شاهرخ ظهیری درسال ۱۳۴۹در تاریخ مواد غذایی ثبت شد.
1354؛ صنایع غذایی میهن
صنایع بزرگ میهن در سال ۱۳۵۴ رشد تاسیس شد.
در دهه۵۰ شمسی صنایع غذایی با اقبال زیاد روبرو گردید و سبد محصولات بستهبندی جزو سبد مصرف یکایک خانوارها قرار گرفت. از دیگر برندهای موفق قبل انقلاب میتوان به شرکت بهنوش فعلی و مالتای سابق که محصولات نوشیدنی ماءالشعیر محبوب دلستر تولید میکند اشاره کرد.
ب- شرکتها و صنایع غذایی موفق بعد از انقلاب 1357
اما بعد از انقلاب صنایع غذایی ایران رشد فراوانی کرد و تقریبا ۱۷ تا۲۰درصد اشتغال صنعت کشور را به خود اختصاص داده است که به اختصار به ۱۰ مجوعه بزرگ و برتر مواد غذایی کشور تا سال ۱۴۰۰ اشاره میشود: این طبقهبندی براساس حضور در بازارهست ونه سوداوری و یا سایر طبقهبندیها:
صنایع غذای زر ماکارون
با مدیرت مرتضی سلطانی بزرگ ترین تولید کننده اردسمولینا وماکارونی شروع بکار از سال ۸۸
صنایع غذایی میهن
با تاسیس و مدیریت ایوب پایداری ازسال ۱۳۵۴ که دارای بزرگترین کارخانه مواد لبنی و بستنی در ایران است
صنایع غذایی بهروزنیک
از سال ۱۳۵۶ توسط بهروز فروتن در منطقه صنعتی کرج با تولید انواع سس و مربا و سایر کنسروجات
صنایع غذایی برتر
تاسیس از سال ۱۳۷۳و با نام برند برتر از طرف شرکت تعاونی نویدکاران با سبد کاملی از کنسروجات
گروه صنایع غذایی مدلل
به مدیریت برادران مدلل جواد و ناصر مدلل صاحب برند روغن نازگل که ۶۰ درصد بازار روغن خوراکی ایران را در دست دارند. آب معدنی دالاهو و چای محمد از دیگر محصولات این کارآفرینان کرمانشاهی است.
صنایع غذای مهرام
تاسیس از سال ۱۳۴۹با تولید بالغ بر ۷۲ قلم محصولات کنسروی و بنیانگذاری شاهرخ ظهیری
گروه صنایع مینو
ازسال ۱۳۳۸ تاسیس توسط خانواده خسروشاهی و در حال حاضر به صورت هلدینگ سهامی عام جزو برترین شرکتهای مواد غذایی ایران است.
شرکت کاله
تاسیس از سال ۱۳۶۹ به دست غلامعلی سلیمانی در آمل با گسترده محصولات فراوان لبنی و سایر مواد غذایی در ۱۶ گروه یکی دیگر از برترینهای مواد غذایی در ایران است.
شرکت تک ماکارون
در سال ۱۳۷۳ و به صورت سهامی تاسیس شد سبد بزرگی از محصولا ماکارونی و پودر کیک و ... دارد
شرکت استیک
تاسیس از سال 1383 توسط برادران روزچنگ در سنندج تاسیس شد و یکی از بزرگترین محصولات گروه ماءالشعیر و نوشابه را دارد
شرکتهای بزرگ مثل لادن، شیرین عسل، تبرک، روژین، گلستان، پگاه، دلپذیر، اویلا، یک و یک و بسیاری دیگر از شرکتها ازدیدگاه طبقهبندی بتوانند لیست را تغییر و جابجا کنند.
لازم به ذکر است که ایران به دلیل شرایط جغرافیای و اقلیمی یکی از با استعدادترین اقلیمها در توسعه مواد غذایی وخوراک است که تا بحال به خوبی از آن بهره گرفته نشده است و به قول شاهرخ ظهیری توسعه ایران با توسعه صنایع غذای شکل میگیرد که با رفع این نقایص در حوزه صنایع غذای ایران در منطقه کم نظیر است.
گزارش از خالد رحمانی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است