فراتاب: امروزه نقش زنان در ورزش‌های رزمی در جامعه ایران پررنگ‌تر از گذشته شده است اما همچنان حضور آنان در رقابت‌های جهانی کم‌رنگ است این محدودیت با افزایش قیمت دلار و کاهش ارزش پول ایران بیشتر شده است. برای بررسی این موضوع به سراغ خانم اعظم خانی نایب رئیس بانوان کیوکوشین ماتسو شیما و عضو کمیته مربیان فدراسبون کاراته که یکی از شخصیت‌های تاثیر گذار در ورزش کاراته کیوکوشین ماتسو شیما بانوان رفتیم، که متن آن در ادامه خواهد آمد:
به عنوان نخستین سوال بفرمایید ورزش‌های رزمی در میان جامعه ایرانی دارای چه اهمیتی است؟
ورزش‌های رزمی در سال‌های اخیر طبق آماری که ما در مسابقات و کلاس‌های ورزشی داریم مخصوصا در استان تهران و شهرستان‌ها و در میان جوانان و بزرگ‌سالان طرفدار زیادی ندارند اما در سنین نوجوان، خردسال و نونهال طرافداران زیادی دارد و من فکر می‌کنم یکی از دلایل تمایل دختران به این رشته رزمی این است که خانواده‌ها می‌خواهند فرزندان‌شان دفاع از خود را در جامعه امروزی یاد بگیرند.
طی سال‌های اخیر شاهد افزایش گرایش خانم‌ها به یادگیری ورزش‌های رزمی هستیم، علت و علل این گرایش را چه مسائلی می‌دانید؟
بنظر من این موضوع دو علت دارد یکی این که والدین فرزندان خود را به کلاس‌های رزمی می‌فرستند تا هم دفاع از خود را یاد بگیرند و هم اعتماد به نفس آنها بالا برود علت دوم تبلیغات و مسابقات جهانی و مدال آوری دختران در این رشته ورزشی است.
آیا میان حس ایجاد ناامنی در جامعه مانند اخبار دزدی کیف و گوشی موبایل و زورگیری با افزایش کشش خانم‌ها برای یادگیری فنون رزمی و دفاعی ارتباطی می‌بینید؟
بله قطعا افزایش حس ناامنی در افزایش خواست خانم‌ها برای یادگیری فنون و رشته‌های رزمی تاثیر دارد چون طبق آماری که داریم در برخی محله‌های تهران که ضریب امنیت اجتماعی کم‌تری دارد میزان گرایش خانم‌ها برای ثبت نام و یادگیری رشته‌های رزمی بیشتر است!
حال برویم سراغ یکی دیگر از مسائل مهم در رابطه با ورزش بانوان، آیا به تناسب کشش و گرایش زنان به یادگیری و فعالیت در ورزش‌های رزمی، امکانات کافی وجود دارد؟
اگر بخواخم واقعیات را تشریح کنم باید بگویم خیر! چون کمبودهای زیادی در باشگاه‌ها داریم زیرا یک باشگاه رزمی باید از نظر فضا مناسب و استاندارد باشد اکثریت باشگاه‌های ما اینگونه نیستند همچنین از لحاظ وسایل جانبی هم کمبودهایی داریم.
در این بین از نظر سطح دانش و توانمندی، وضعیت مربی‌های کاراته‌کا و رزمی کار خانم در ایران چگونه است؟
مربیان ما به دو دسته تقسیم می‌شوند دسته اول مربیان فنی و سطح بالای ما هستند که حقیقتا حرفی برای گفتن در جهان دارند، بعضی از این مربیان در خیلی از کشورهای خاورمیانه و حتی اروپایی مربی تیم‌های ملی آن کشورها هستند من در حال حاضر آمار دقیق ندارم اما اطلاع دارم مربی تیم‌های ملی چندین کشور اطراف مانند کویت، امارات، مالزی و هند ایرانی هستند این مربیان از قهرمانان و مدال‌آوران ما بودند و الان به کشورهای دیگر مهاجرت کردند و در آنجا مشغول به آموزش و قهرمان‌پروری در رشته کاراته هستند. دسته دوم مربیانی سطح متوسط هستند که متاسفانه این مربیان از نظر مالی تامین نیستند و بیمه نمی‌شوند، به همین دلیل بعضی از این مربیان انگیزه اصلی‌شان مساله درآمدزایی است، که این کار را با افزایش تعداد کارآموز و کاهش میزان کیفیت آموزش پیگیری می‌کنند، در نتیجه شاگردان این مربیان از نظر فنی بسیار ضعیف هستند و این می‌تواند برای ورزش قهرمانی مخرب باشد. البته در کل باید بگویم وضعیت کلی کاراته در مقایسه با دیگر ورزش‌ها و بخصوص ورزش‌های رزمی بهتر است چرا که فدراسیون کاراته در مقایسه با دیگر فدراسیون‌ها یکی از مدال آورترین فدراسیون‌ها در رقابت‌های بین‌المللی به شمار می‌رود.
حال از نظر آموزشی مهمترین تفاوت یا بعضا مشکلات زنان رزمی‌کار و کارته‌کای ایرانی با همتایان خارجی‌شان چیست؟
فارغ از مساله امکانات و زیرساخت‌ها و بودجه‌های قابل توجهی که کشورهای توسعه یافته‌تر در این زمینه هزینه می‌کنند یکی دیگر از تفاوت‌ها به مسائل و شرایط متفاوت فرهنگی و اجتماعی بر می‌گردد. بطور مثال در زمینه آمادگی فندی و بدنی، به نظر من مهمترین مشکل برای زنان این است که کلاس‌ها مختلط نیستند چون در تمام کشورهای دنیا بیش از 90 درصد کلاس‌های کاراته مختلط است یعنی خانم‌ها با آقایان تمرین می‌کنند این امر دو مزیت دارد یکی اینکه آقایان از نظر جسمی از خانم‌ها قوی‌تر هستند وقتی یک خانم با آقا کمیته (مبارزه) می‌کند طبیعتا قوی‌تر شده و ارتقاء پیدا می‌کند و دوم اینکه چون آقایان بیشتر در مسابقات بین‌المللی و جهانی شرکت بیشتر و پررنگ‌تری دارند به همین جهت فنی‌تر هستند در نتیجه آن خانم‌ها وقتی در کلاس آقایان آموزش می‌بینند اطلاعات بیشتری را کسب می‌کنند و از نظر فنی، تکنیکی و جسمی قوی‌تر می‌شوند، اما در ایران با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی کشور چنین نیست کلاس‌ها بسته است خانم‌ها فقط با هم‌جنس خودشان کار می‌کنند و از این نظر تا حدی از نظر فنی و توانمندی بدنی ضعیف‌تر از همتایان زن در دیگر کشورها می‌شوند و طبیعتا این موضوع شانس موفقیت را کم می‌کند، اما در عین حال و به رغم این تفاوت‌های فرهنگی و نیز بعضا امکانات و بودجه کمتر، زنان کاراته کای ایرانی بسیار پرتلاش و سختکوش هستند و در بسیاری از مسابقات بین المللی درخشان ظاهر می شوند.
چشم انداز پیش‌روی ورزش‌های رزمی بانوان را در سطح کشور، منطقه و بین‌المللی را چطوری ارزیابی و پیش‌بینی می‌کنید؟
با اشاره ای که در سوال بالا داشتم، عرض کردم خانم‌ها در محیط بسته تمرین می‌کنند، البته اخیرا شاهد حضور بعضی از خانم‌ها در کلاس مربیان آقا هستیم؛ به نظر من اگر این روند ادامه داشته باشد و آقایانی که با خانم‌ها کار می‌کنند هدف‌شان صرفا آموزش کاراته و قهرمان‌پروری باشد مسلما می‌توانند قهرمانان خوبی از میان خانم‌ها پرورش دهند در کل اگر به این رشته ورزشی و ورزش‌های دیگر بها داده نشود باید عرض کنم ما خانم‌ها کمتر حرفی برای گفتن در جهان خواهیم داشت، اما مشکل اصلی دیگر مربوط به مسابقات برون‌مرزی و مشکلات مالی آن است زیرا ورزشکار باید خودش هزینه کند و این در توان هر ورزشکاری نیست و این مساله تاثیر منفی را در وضعیت عمومی ورزش زنان از جمله در کاراته داشته است.
آیا به فراخور میزان کشش به سمت یادگیری ورزش‌های رزمی، شاهد افزایش کیفیت مدال‌های آسیایی و جهانی در این زمینه نیز بوده ایم؟
خیر در سال‌های اخیر موفق نبودیم در سه سال گذشته ما، دو مشکل اساسی داشتیم برای مسابقات برون‌مرزی یکی گران شدن دلار بود زیرا تمام هزینه مسابقه را باید خود شخص پرداخت کند، دوم فدراسیون کارته فقط هزینه تیم‌های ملی را پرداخت می‌کند به همین دلیل ما نمی‌توانیم در مسابقات دیگر از جمله باشگاه‌ها شرکت کنیم و امیدوارم این مشکل حل شود.
گفت‌وگو کننده: سهیلا خالدیان
این گفت و گو در شهریور 1401 و در چارچوب تمرین‌های عملی دوره پیشرفته آموزش روزنامه‌نگاری انجام شده است.
