فرار یا عبور از دلار؟! | فراتاب
کد خبر: 8904
تاریخ انتشار: 31 مرداد 1397 - 21:28
روسیه، چین، ترکیه و ایران بدنبال جایگزینی دلار
چه اتفاقی خواهد افتاد اگر کشورهای خلیج فارس از دلار دور شوند؟

 فراتاب گروه بین الملل: خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، این بار در اندیشه تحلیل دنیای بدون دلار است و به طور خاص بر منطقه خلیج فارس تاکید دارد که آیا کشورهای خلیج ‌فارس به عنوان صادرکنندگان اصلی نفت جهان، به پیروی از جریان به راه افتاده از سوی چند کشور از جمله روسیه، ترکیه، چین و ایران خواهند آمد؟ چرا که کشورهای ذکر شده در میانه تعرفه‌ها و مجازات‌های اقتصادی آمریکا، در حال گریز از دلار و ترویج تجارت دو جانبه با واحدهای پولی ملی هستند.

در گفتگو با اسپوتنیک، اقتصاددانانی از خاورمیانه نظرات خود را در این زمینه بیان می‌کنند. محمد عبدالجواد، اقتصاددان مصری، به «اسپوتنیک عربی» گفت: «جدا شدن از دلار به تنهایی بسیار دشوار است، اما اگر کشورهای حاشیه خلیج ‌فارس تصمیم گرفتند که این کار را با هم انجام دهند و ارز واحدی را معرفی نمایند، این کار تاثیری زیاد و نیرویی برای پیشرفت خواهد داشت» وی افزود که «این امر می تواند کشورهای حوزه خلیج‌ فارس را به رهبران اقتصادی جهانی تبدیل خواهد کرد.»

وی شباهت‌هایی بین اتحادیه اروپا و کشورهای منطقه خلیج‌ فارس ترسیم کرده‌ است و نشان می‌دهد که اتحادیه بالقوه خلیج فارس ممکن است به دلیل ذخایر عظیم نفت و گاز خود نسبت به اتحادیه اروپا عملکرد بهتری داشته باشد. جواد اظهار داشت: «اگر کشورهای حوزه خلیج‌ فارس واحد پول واحدی بوجود آورند، دلار به لرزه درمی‌آید.»

به گفته عبدالعزیز العرایر، اقتصاددانان دیگری از خاورمیانه که به عنوان یکی از اعضای کمیته مشورتی شورای همکاری خلیج فارس در ساختار سیاسی این منطقه نیز مشارکت دارد، دولت‌های خلیج فارس نیازی به صرف‌ نظر کردن از دلار ندارند.

العرایر به اسپوتنیک گفت: «من نیازی به تغییر در ارزهای محلی کشورهای منطقه خلیج فارس نمی‌بینم، چه ریال باشد، چه دینار و یا درهم.»اقتصاددان سعودی گفت: «اینها ارزهای بسیار قوی و وابسته به دلار هستند.مهم نیست که پول رایج چگونه نامیده می شود. این مهم است که همه آن را به رسمیت بشناسند و متکی به یک اقتصاد قوی باشد.» که دلار، دارای این الزامات و شرایط است.

این اقتصاددان معتقد است بحران جاری در ترکیه ناشی از خروج سرمایه گذاری است.او توضیح داد که اقتصاد کشور بر مبنای سرمایه گذاری‌های خارجی ساخته شده است و افزود که وضعیت مشابهی در مالزی در دهه 1990 رخ داده است.

العرایر معتقد است که دلارزدایی، ترکیه را نجات نخواهد داد: «لازم است اعتماد در اقتصاد ترکیه را احیا کنیم.»تنوع لازم است، زیرا نمی‌توان تنها بر سرمایه‌گذاران خارجی تکیه کرد. این پول به حوزه ‌های غیرمتعارف مانند املاک و مستغلات و زیرساخت ها هدایت شد و این روند نتیجه مطلوب را در بر نخواهد داشت.

دور شدن از دلار

در ادامه سخن از فرآیند دلارزدایی[1] به میان می‌آید که به باور تحلیلگران اسپوتنیک، در حال حاضر در سراسر جهان آغاز شده ‌است. به عنوان شاهد، تحرکات اخیر چند کشور در تایید این روند ذکر می‌شود. رجب طیب اردوغان ،رئیس‌جمهور ترکیه، اعلام کرد که آنکارا برای پرداخت‌های بین‌ المللی از لیره استفاده خواهد کرد. این بیانیه در حین سقوط ارزش پول ملی ترکیه و تنش‌های تشدید شونده بین آنکارا و واشنگتن اعلام شد. پیشتر چین، هند، ایران و روسیه نیز از ارزهای ملی در تجارت دو جانبه انرژی استفاده کرده بودند.

از سوی دیگر، در روز 26 مارس، پکن ضربه‌ای قدرتمند بر نفت دلارمحور با راه‌اندازی «آینده نفت بر پایه یوان»[2] در بورس بین‌المللی انرژی شانگهای وارد کرد.

در ماه آوریل، تهران پول آمریکا را رها کرد و در میان تهدیدهای دونالد ترامپمبنی بر خروج از برنامه جامع اقدام (JCPOA) که معمولا به عنوان قرارداد هسته‌ای ایران شناخته می‌شود، تمام پرداخت‌های بین‌المللی را به یورو، انتقال داد.

هند تجارت انرژی خود را با ایران به یورو انجام می‌دهد. علاوه بر این، دهلی‌نو به تهران، یکی از مهم‌ترین تامین‌کنندگان انرژی خود، پیشنهاد کرده ‌است تا پرداخت‌ها را به روپیه تسویه کند.

ترکیه از دیرباز در نظر داشته ‌است که دلار را رها کند و اکنون بسیار محتمل است که آنکارا سخنان خود را به عمل تبدیل کند: در روز 10 اوت، ارزش لیره ترکیه به پایین ترین سطح خود رسید و تا 18 درصد کاهش یافت.

در حال حاضر، ممکن است روسیه به طور کامل در مراوده با چین، ترکیه و ایران به ارزهای ملی روی آورد. رها کردن دلار از سوی بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت ممکن است به طور بالقوه گرایش جهانی به دلارزدایی را افزایش دهد.

سرگئی لاروف وزیر خارجه روسیه در 14 اوت تاکید کرد که روسیه از تجارت با ارزی غیر از دلار با ترکیه حمایت می‌کند. لاروف گفت: «استفاده از ارزهای ملی برای تجارت دوجانبه به مدت چندین سال یکی از وظایفی است که روسای جمهور روسیه و ترکیه آن را تعیین کرده‌اند.» وی افزود که روندهای مشابهی در روابط روسیه با ایران و چین در جریان است.

وزیر امور خارجه روسیه اشاره کرد: «من مطمئن هستم که سو استفاده جدی از نقش دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره جهانی به مرور زمان منجر به تضعیف و نابودی نقش آن خواهد شد.»

در پایان می‌توان گفت گرچه از منظر این سرویس خبری، اراده چندانی در بین کشورهای عربی خلیج فارس در جایگزین کردن ارز دیگری به جای دلار وجود ندارد (که اگر چنین رخدادی به وقع می‌پیوست به دلیل ظرفیت عظیم این کشورها به عنوان صادرکنندگان اصلی نفت جهان، می‌توانست منشا تحولاتی عمده در صحنه سیاست و اقتصاد جهانی باشد)، اما شواهد حاکی از آن است که گویا اتحادی نانوشته در قالب تحرکات کشورهای روسیه، ترکیه، چین، ایران و هند در جهت مقابله با سوء استفاده از دلار در صحنه جهانی در حال تکوین است.

 

 

مترجم و تحلیلگر: انسیه اعتمادی نیا

منبع: sputnik news

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

 

[1]. de-dollarization

[2]. yuan-denominated oil futures

نظرات
آخرین اخبار