بسیاری از کارشناسان و منتقدان سیاست خارجی را یکی از موفق ترین بخش ها در دولت یازدهم می دانند. به عقیده این افراد، این امر به دلیل بسته شدن معاهده برجام بین ایران و کشورهای موسوم به 5+1 که در پی آن تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای ایران لغو شد حائز اهمیت می باشد. این توافق در شرایطی صورت گرفت که در این معاهده همچنان حق ایران در مورد انرژی هسته ای محترم و مورد تاکید قرار گرفت. با این حال سوالی که در مورد سیاست خارجی ایران مطرح است این است که در دولت دوازدهم سیاست خارجی چگونه برنامه ریزی و اجرا خواهد شد. این امر از آنجایی حائز اهمیت است که دولت جدید آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، از زمان روی کار آمدن همواره تلاش داشته که سنگ اندازی هایی را در مسیر تحقق اهداف برجام انجام دهد.
از سویی دیگر، تنش های منطقه ای در طول یکسال گذشته شکل جدیدی به خود گرفته که از جمله آنها می توان به بحران قطر، تیره شدن روابط ایران و عربستان سعودی و تلاش های اقلیم کردستان عراق برای استقلال اشاره کرد. تمامی این ها باعث شده که نگاه ها به دولت دوزادهم در بخش سیاست خارجی بیش از پیش جلب شود. در واقع تحولات خاورمیانه به گونه ای پیش رفته است که به نظر می رسد دولت دوازدهم در زمینه سیاست خارجی باید بیشتر تمرکز خود را بر روی مسائل منطقه ای و توسعه روابط سیاسی و به تبع آن اقتصادی با کشورهای منطقه قرار دهد.
سید علی طباطبایی کارشناس مسائل سیاست بین الملل در گفت و گویی که با عصراقتصاد داشت با تاکید بر تداوم وضعیت موجود در حوزه سیاست خارجی گفت: وضعیت موجود باید تداوم پیدا کند اما باید به موضوعات منطقه ای نیز توجه بیشتری شود.
طباطبایی افزود: در زمینه مسائل منطقه ای باید رئیس جمهور به سمت تنش زدایی در روابط بین ایران و عربستان گام بردارد و علاوه بر این در زمینه با توجه به منابع مشترک آبی که ایران با همسایگان خود در شرق و غرب کشور دارد تلاش کند که در این زمینه کشور به حقوق خود برسد.
این کارشناس مسائل بین الملل در پایان با اشاره به حضور در سازمان های بین المللی گفت: دولت دوازدهم باید تلاش کند که در سازمان های بین المللی غیر دولتی حضور فعال تری داشته باشد.
رحمان قهرمان پور کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر افزایش فعالیت های ایران در منطقه گفت: در منطقه خاورمیانه به دلیل شرایط موجود در این منطقه ایران قدرت مانور بیشتری در زمینه مسائل بین المللی دارد و ابزار چانه زنی ایران در این منطقه بیشتر است.
قهرمان پور ادامه داد: در زمینه مسائل اقتصادی باید تلاش شود که با کشورهای منطقه روابط بیشتری و توسعه یافته تری داشته باشیم زیرا کشورهای منطقه خاورمیانه از نظر سطح اقتصادی و توسعه اختلاف زیادی با یکدیگر ندارند.
این کارشناس روابط بین الملل در رابطه روابط تجاری کشورهای منطقه گفت: عمده کشورهای منطقه خاورمیانه از نظر اقتصادی با اروپا تبادل کالا و خدمات دارند و این روابط تجاری به صادرات نفت به اروپا و دریافت کالا و خدمات است. اما می توان با برنامه ریزی سطح روابط اقتصادی با کشورهای منطقه را افزایش داد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه در چهار سال گذشته تمرکز ایران بر افزایش روابط با جهان بوده منطقه خاورمیانه و کشورهای این منطقه را می توان در اولویت سیاست خارجی در دولت بعدی قرار داد و البته باید به این نکته توجه داشت که روابط با منطقه و جهان به هیچ عنوان نافی یکدیگر نیستند.
قهرمان پور در پایان با در مورد اهمیت منطقه گرایی گفت: منطقه گرایی بعد از پایان جنگ جهانی دوم ارزش و اهمیت بیشتری پیدا کرده و به همین دلیل ایران با توجه به شرایط منطقه قابلیت و پتانسیل تبدیل شدن به یک قدرت منطقه ای را دارد.
