فراتاب: با شروع جنگ داخلی سوریه در مارس 2011، آلودگی های نفتی نگرانی های فزاینده ای را به همراه داشته است؛ به طوری که زیر ساخت ها در این کشورتخریب شده و قدرت های رقیب بر سر کنترل منابع نفتی با هم به رقابت می پردازند.
بیش از یک دهه درگیری های مسلحانه همچنان تهدیدات فزاینده ای برای محیط زیست و مردم این مناطق وجود دارد. حملات مستقیم به زیر ساخت های انرژی و تخریب آن، عدم نگهداری و مدیریت ناموفق زیست محیطی، آلودگی های مرتبط با درگیری را در این کشور همراه داشته است. فقدان تجهیزات در مناطق تحت کنترل دولت سوریه مانع از ظرفیت ها برای واکنش سریع به این تهدیدها می شود که منجر به آلودگی فرامرزی در منطقه مدیترانه می شود. وجود لکه های نفتی در رودخانه خابور در نزدیکی استان حسکه سوریه که یکی از شاخه های اصلی فرات محسوب می شود، عملاً کشاورزی را در این منطقه غیر ممکن کرده است.
منشأ آلودگی نفتی در سوریه
پس از بمباران هوایی ماه گذشته ترکیه به تأسیسات نفتی وابسته به کُردها، از جمله پالایشگاه ها؛ مردم استان حسکه سوریه با لکه های نفتی که به رودخانه خاپور یکی از شاخه‌های اصلی رود فرات منتهی می‌شد مواجه شدند. حملات هوایی ارتش ترکیه به استان حسکه سوریه باعث مختل شدن جریان نفت شده است، به طوری که ساکنان این منطقه در بیشتر روز با قطعی طولانی مدت برق مواجه هستند.
با گذشت بیش از یک دهه از درگیری‌ها، حداقل 25 درصد از پوشش جنگلی سوریه از نظر آسیب‌پذیری و نبود آمادگی کافی برای سازگاری با تغییرات آب و هوایی در معرض خطر بسیار بالایی قرار دارد. روش استخراج نفت در این منطقه مدت‌هاست که مشکلاتی را ایجاد کرده است. سوزاندن نفت خام در این منطقه باعث شده است که تولید مشتقات مملو از گازهای سمی و سرطان زا تأثیرات منفی بر سلامت عمومی مردم در این منطقه بگذارد. از یک طرف کمبود مناطق سبز و از طرف دیگر عدم‌توجه کافی به احیای جنگل و در مقابل حملات ترکیه به این مناطق، گام‌هایی را برای احیای جنگل در این مناطق می‌طلبد. در همین راستا ائتلافی از 31 گروه جامعه مدنی در شمال شرق سوریه، یک کمپین داوطلبانه برای کاشت هزاران درخت در 27 فوریه 2024 آغاز کرده‌اند. سازمان‌های محلی در این مناطق تاکنون 400 درخت در حسکه، 200 درخت در قامیشلو که تقریباً 200 متر دورتر از محل نشت نفت است کاشته‌اند. همچنین در ماه مارس ساکنان منطقه الهلالیه قامیشلو در حد توان خود بیش از 100 اصل نهال برای کاشت درخت اهدا کرده‌اند. این تلاش‌ها یک راه‌حلی برای مقابله با خشکسالی و یک واکنش نسبت به حملات هوایی ترکیه است. این درختان می‌توانند حداقل اولین گام در جهت بهبود محیط زیست در این منطقه باشند.
نویسنده: خشایار بوربوری – پژوهشگر حوزه مسائل سوریه
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
