تحریریه فراتاب در گروه تلگرام ،دومین نشست و گفت و گوی شبانه را با موضوع بررسی (نهایی) پرونده کابینه پیشنهادی حیدر العبادی در عراق با دو سخنران پنج شنبه شب برگزار کرد.
سخنران نخست: آرام ولدبیگی، پژوهشگر خاورمیانه و دانش آموخته روابط بین الملل
عنوان سخنرانی: عبادی و تکنوکراسی، هدف: خدمت یا مقابله با رقبا!
سخنران دوم: هاشم محمد احمد، استاد علوم سیاسی دانشگاه گرمیان عراق
عنوان سخنرانی: کابینه عبادی: انقلابی یا تکنوکرات؟!
مدیر نشست: اردشیر پشنگ
بنام خدای بزرگ
با درود و عرض ادب خدمت یکایک اساتید، پژوهشگران، روزنامه نگاران، علاقمندان و دوستان گرامی، از این لحظه دومین بحث نشست و گفتگوی شبانه را در گروه تلگرامی فراتاب آغاز می کنیم. بنده اردشیر پشنگ ،دانش آموخته روابط بین الملل و به نمایندگی از تحریریه فراتاب هماهنگی و مدیریت این نشست را بر عهده دارم
لازم به ذکر است در نخستین برنامه در یکشنبه گذشته دو سخنران بنام جناب آقایان دکتر اسماعیل محمودی و دکتر ریباز قربانی نژاد به ارائه دیدگاههای خود در خصوص محور پرونده که «ارائه لیستی از وزرای تکنوکرات توسط حیدر العبادی به پارلمان عراق» بود، پرداختند. و امشب در دو ارائه مختلف سعی می شود ابعاد دیگری از تحولات جاری در عراق تحت تاثیر این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.و بدین ترتیب این پرونده را به پایان خواهیم رساند.
اما برای آگاهی بیشتر حاضرین بصورت مختصر به موضوع مورد بحث پرداخته می شود
در هفته های اخیر بغداد صحنه اعتراضات طولانی اما نسبتاً ملایم بوده است اعتراضاتی که عمدتاً به نظر می رسد توسط جریان صدر و با همراهی مجلس اعلای اسلامی و بخشی از ائتلاف دولت قانون (با محوریت حزب الدعوه اسلامی) مدیریت و حمایت می شد. تداوم مشکلات امنیتی، سیاسی، اقتصادی و معیشتی، فساد افسار گسیخه در سیستم حاکم، فقدان توافق و تفاهم میان جریان های عمده و سه گانه کُرد، عرب شیعی و سُنی، عدم توانمندی دولت آقای حیدر العبادی در کاستن از مشکلات و تنش های موجود ریشه اصلی و ساختاری این اعتراضات به شمار می رود.
در همین راستا حیدر العبادی ،نخست وزیر عراق، ضمن ابراز همراهی و همدلی با معترضین به آنان وعده انجام اصلاحات گسترده و ساختاری برای کاستن از مشکلات و بخصوص مبارزه با فساد (سیاسی، مالی و اداری) داد. در چنین فضایی وی از لزوم انجام جراحی سخت و بزرگ و تغییرات گسترده در کابینه سخن گفت و اعلام داشت یکی از مشکلات اصلی فقدان کارایی دولت و وزرا و وابسته بودن آنها به احزاب و جریان های مختلف سیاسی است لذا عبادی با اعلام عزل بیشتر وزرا، روز پنجشنبه 12 فروردین (31 مارس)، اسامی اعضای جدید کابینه را تحویل پارلمان داد. لیستی 14 نفره را منتشر کرد که از آنان با نام «متخصص و تکنوکرات» یاد کرد. این در حالی است که طبق قانون اساسی این کشور و عرف حاکم در 11 سال گذشته شخص نخست وزیر به تنهایی و بدون توافق با احزاب و ائتلاف های تشکیل دهنده دولت، نمی توان اقدام به تغییر گسترده کابینه کند، امری که منجر به واکنش گروههای مختلف سیاسی، قومی و مذهبی قرار گرفته است.
و اما آخرین اخبار پیرامون این مساله
- امروز در پارلمان عراق: اعلام برکناری سلیم الجبوری رئیس پارلمان از سوی 171 نفر از نمایندگان اهل سنت به دلیل اختلاف نظر در خصوص مواضع وی در قبال کابینه مورد نظر حیدر العبادی
- البته تعدادی نماینده غیر سنی نیز در این تصمیم همراه شده اند
- وقوع تنش و درگیری محدود فیزیکی بین تعدادی از نمایندگان پارلمان در روز گذشته (عمدتاً از ائتلاف دولت قانون نزدیک به نوری مالکی با ائتلاف کردستانی) و سرانجام اینکه روز شنبه حیدر العبادی ،نخست وزیر، و فواد معصوم ،رئیس جمهور، طبق قرار پیشین قرار بوده است به پارلمان بروند، تا رای پارلمان به کابینه پیشنهادی داده شود، اما با تحولات امروز مشخص نیست این دیدارها انجام خواهد گرفت یا خیر؟
و اما اینک ارائه سخنران نخست
و پیش از شروع به معرفی ایشان خواهم پرداخت: هاشم کرمی (محمد هاشم احمد) متولد شهرستان جوانرود، استان کرمانشاه. کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای خاورمیانه از دانشگاه علامه طباطبایی. استاد دانشگاه گرمیان از سال 2012 . ترجمه کتاب "خون، باورها و برگه های رأی: مدیریت ناسیونالیسم کُردی در ترکیه 2007-2009" اثر رابرت اُلسن از انگلیسی به فارسی. ترجمه کتاب "جنبش های ناسیونالیستی کُردی در ترکیه از 1980 تا 2011" اثر رابرت اُلسن از انگلیسی به فارسی. تالیف مشترک کتاب "Historical Texts in English 1: History of Kurdistan" با دکتر سیامند کریم محمود بعنوان کتاب درسی برای دانشجویان تاریخ. ترجمه کتاب "مادها" از انگلیسی به فارسی (در دست چاپ) اثر جورج راولینسونو اینک از ایشان می خوام که به ارائه مقاله و نظراتشان در این خصوص بپردازند، با احترام
هاشم کرمی:با سلام خدمت همه دوستان گرامی. بنده تلاش خواهم کرد نگاهی به زوایای پنهان تغییر کابینه حیدر عبادی بیاندازم.آن گونه که به نظر می رسد در پی اعتراضات مدنی یک سال گذشته حیدر العبادی ترمیم کابینه خود را در دستور کار پارلمان قرار داده است. فارغ از اینکه این کابینه موفق به جلب نظر نمایندگان پارلمان عراق خواهد شد یا خیر، باید هدف، ساختار و همچنین شرایط تشکیل چنین کابینه ای مدنظر قرار گیرد.
ساختار کابینه پیشنهادی حیدر العبادی در نوع خود شایان توجه است چرا که وی در طرح پیشنهادی خود تعداد وزارتخانه ها، مدیران کل، معاونان و مشاوران را به طرز قابل توجهی کاهش داده است. در واقع، ترمیم کابینه در این حد بیشتر به انقلابی در نظام سیاسی می ماند تا استقرار کابینه ای تکنوکرات برای افزایش کارایی یا گذار از شرایط ناگوار امنیتی و اقتصادی و سیاسی. البته بدون شک ساختار کنونی ناکارآمد بوده و امکان هرگونه واکنش سریع در برابر مشکلات و تصمیم گیری مؤثر و به موقع را از دولت سلب کرده است.تجربه 13 سال گذشته نشان مؤید ناکارامدی ساختار کنونی است که بر پایه سهمیه بندی دقیق پست ها برای سه گروه اصلی عرب شیعه-عرب سنی- کورد چیده شده است. برای مثال، وقتی وزارتی به اعراب شیعه واگذار می شود دو پست معاونت وزیر به دو گروه دیگر واگذار شده و این ساختار باعث می شود که افرادی که در بدنه قوه مجریه عراق حضور دارند، افرادی به شدت وابسته به احزاب خود باشند تا کابینه دولت عراق. همچنین، با هر اختلاف نظر در سطح احزاب، این اختلاف از طریق منصوبین آنها به وزراتخانه و ادارات مربوطه سرایت، و کابینه دولت مختل می شود.
مسئله مهم دیگر، پاسخ به این پرسش است که تغییر ساختار کابینه در چه شرایط و با چه هدفی انجام می شود؟ در ماه های اخیر شاهد پیشروی نیروهای بسیج مردمی (حشد شعبی) و ارتش عراق هستیم که هر دو سازمان نظامی تحت کنترل و فرماندهی نیروهای شیعی هستند. از طرفی، تضعیف بیش از پیش داعش و مهار کامل پیشروی های آن واضح است.
بخش زیادی از موفقیت داعش در مناطق سنی نشین بدان خاطر بود که خود را چون نیرویی ضد سلطه سیاسی اعراب شیعی، و خواهان احیای سلطه سیاسی اعراب سنی معرفی کرده بود. بنابراین، مهار فعلی و شکست آتی داعش را می توان شکست تلاش اعراب سنی برای احیای سلطه سیاسی بر عراق دانست. این بدان معناست که در فاز پساداعش، اعراب سنی خواسته های سیاسی دیگر بویژه "منطقه خودمختار سنی" را مطرح خواهند کرد که زمزمه آن نیز از همین حالا شنیده می شود..
در نتیجه، تغییر ساختار کابینه عبادی در عراق می تواند گامی پیشگیرانه برای سد راه سیاسی اعراب سنی جهت طرح موضوع. به نظر می رسد مشروط سازی رأی به کابینه عبادی و نشست پنهانی اخیر سلیم الجبوری نماینده اعراب سنی و رئیس کنونی پارلمان عراق، در راستای نگرانی از بسته شدن کانال های سیاسی برای طرح های آتی مطلوب اعراب سنی است.
علاوه بر این، تجربه تلخ سقوط دولت نوری المالکی با اصرار و تلاش های دیپلماتیک ریاست حکومت منطقه ای کوردستان از نظر حیدر العبادی دور نمانده است. در این راستا، به نظر می رسد عبادی برای اطمینان از کاهش وزن کوردها، در تلاش است که در کابینه دولت آتی خود هیچ وزیر کوردی نداشته باشد یا حداکثر یک وزرات غیرحساس را آن هم به کوردی اسلامگرا واگذار کند.نکته شایان توجه دیگر اینکه، تشکیل کابینه ای تکنوکرات (فن سالار) اگر چه برای گذار از شرایط بحرانی مطلوب است اما در صورتی که واقعیت های قومی-مذهبی عراق نادیده گرفته شوند، چنین کابینه ای با بخشی قابل توجه از مردم عراق بیگانه خواهد بود. چنین روندی به جدایی بیشتر عراقی ها از همدیگر منجر خواهد شد و چه بسا آغازی برای پایه گذاری سلطه فرقه ای دیگر –این بار اعراب شیعی بر اعراب سنی و کوردها- باشد که به ناامنی و بحران های جدید داخلی و منطقه ای منجر خواهد شد.
همچنین یک ساعت پیش طی تماسی تلفی با دکتر فرهاد قادر نماینده پارلمان عراق از ایشان خواستم اتفاقات تازه را بیان و و دیدگاهشان را ارائه کنند. که در زیر برایتان خواهم نوشت
نوری المالکی راهی لبنان شده تا با رقیب خود، مقتدا صدر که از دو روز پیش در لبنان نزد حسن نصرالله است، دیدار داشته باشد. به نظر می رسد نصرالله در پی متحد کردنمالکی و صدر برای برکناری عبادی است.
عبادی در صدد است که خود به شخصیت اول شیعیان تبدیل شود و با تغییر کابینه در پی برکناری جعفری (وزیر خارجه) و شهرستانی (وزیر آموزش) است که هر دو نفر از شخصیت های برجسته شیعه بوده و نسبت به عبادی نافرمانی می کنند.
اعتصاب کنندگان امروز در پارلمان عراق ، به حد نصاب قانونی نرسیدند اما در رای گیری به برکناری رئیس مجلس و دو معاون او رای دادند. جلسه مجدد در شنبه برگزار خواهد شد. در زمان خاتمه جلسه امروز، اعتصاب کنندگان خواهان برکناری عبادی نیز شدند که در صورت موفقیت آنها باید رئیس جمهور نیز برکنار گردد.
شیعیان اگرچه در بین خود اختلاف نظر دارند اما هنوز هیچ گروهی حاضر نشده با سنی یا کورد وارد مذاکرات سیاسی شود و در واقع شیعیان می خواهند تمام تغییرات را با صرفا با رای خودشان انجام بدهند.
اردشیر پشنگ: بسیار سپاسگزارم هم از ارائه و هم از در اختیار قرار دادن آخرین اطلاعات از تحولات جاری در عراق.
و اما سخنران دوم که خودشون غایب هستند اقای آرام ولدبیگی پژوهشکر و مترجم در حوزه روابط بین الملل، کارشناس ارشد روابط بین الملل، و دارای مقالات چندی در قبال تحولات خاورمیانه با تمرکز بر مسائل و بحرانهای جاری در سوریه و عراق. که از طرف ایشان جناب اقای بهنام درودی یکی از اعضای تحریریه فراتاب که خود فعال فرهنگی هستند، به ارائه مقاله خواهند پرداخت.
عرض ادب و احترام دارم خدمت دوستان حاضر در گفتگوی امشب، اینجانب بە نمایندگی از آقای ولدبیگی مقالە ایشان را ارائە خواهم کرد.
در طول چند ماه گذشته حیدر عبادی تلاشهایی را برای اصلاحات در سیستم سیاسی و اداری این کشور را آغاز کرد و در نهایت بعد از چند هفته تظاهرات در بغداد و بخشی از شهرهای این کشور حکومت تکنوکرات خود را به پارلمان تقدیم کرد. حال این سوال پیش میآید که در گرمه جنگ با داعش و گسست هرچه بیشتر جغرافیای سیاسی عراق حیدر عبادی با این اقدام درصدد دستیابی به چه اهدافی است و آیا این اقدام میتواند به عنوان آماده سازی برای عصر پسا داعش قلمداد شود؟ آیا حیدر عبادی با کارت حکومت تکنوکرات خواستار عقب نشینی کردها و سنیها از مواضع خود و خارج کردن نیروهای رقیب شیعی از ساختار قدرت است؟
بعد از سال 2003 و اشغال عراق سیستم اداره این کشور به دمکراسی توافقی پارلمانی تغییر پیدا کرد، براین اساس هر سه گروه اصلی این کشور یعنی شیعیان، کردها و سنیها براساس میزان جمعیت خود در ساختار قدرت مشارکت پیدا کردند ولی خروج آمریکاییها از عراق و تلاشهای نوری مالکی برای اعاده حاکمیت سنترالیستی و در پایان ظهور داعش و گسست کامل جغرافیای سیاسی این کشور، سیستم تقسیم قدرت توافقی و پارلمانی را با تغییرات جدی و حتی پایان تلویحی نزدیک کرد
بعد از نزدیک به دو سال از ظهور داعش در عراق در حال حاضر اقلیم کردستان در شمال به لحاظ نظامی و سیاسی اکثریت مناطق کردنشین را در اختیار دارد و در حال آماده سازی برای برگزاری رفراندم در مورد تعیین سرنوشت اقلیم خود است. سنیها نیز علیرغم آنکه دارای مرکزیت سیاسی و تصمیم گیری نیستند ولی این امر به طور واضح مشخص شده است که در عراق بعد از داعش آماده نیستند در زیر حاکمیت مرکزی و سنترالی بغداد باشند و ناکامی تلاشها برای آزاد سازی موصل و تعویق این پروسه در طول چند ماه گذشته به همین امر مرتبط است زیرا سنیهای به طور واضح اعلان کردهاند خواستار اداره مناطق سنی نشین توسط خود هستند و حضور ترکیه در اطراف موصل نیز برای حمایت از این پروژه است
در درون شیعیان نیز نیک مشخص است تنها دلیل انتخاب حیدر عبادی- که در انتخابات سال 2014 پارلمان عراق کمتر از شش هزار رای به خود اختصاص داد- برای نخست وزیری این کشور، به مقبول نبودن نوری مالکی برای دوره دیگر نخست وزیری این کشور و همچنین نبود آلترناتیو دیگری در حزب دعوه باز میگشت. در طول دو سال گذشته حیدر عبادی به عنوان یک شخصیت ضعیف در میان حزب خود و همچنین گروهای شیعی شناخته شده است. وی از یک طرف به شدت تحت فشار قدرت نوری مالکی شخصیت مقتدر حزب دعوه و از طرف دیگر در زیر سایه شخصیتهای بزرگی همچون عادل عبدالمهدی و حسین شهرستانی،،،، در کابینه بود.
علاوه براین در طول چند ماه گذشته داعش به منتهی الیه ضعف خود در عراق رسیده است و بیشتر مناطق تحت سیطره خود را از دست داده است به همین دلیل و در پرتو تحولات فوق یعنی پایان عصر توافق، میل کردها برای برگزاری رفراندوم، تلاش سنیها برای خارج شدن از حاکمیت بغداد سنترالیست، پایگاه ضعیف حیدر عبادی در میان نیروهای شیعی و حتی حزب خود و همچنین شروع پایان داعش در عراق این شخصیت پروژهای نوین را برای برون رفت خود و جغرافیای سیاسی این کشور از بحران را فراهم کرد وی درصدد است با حکومت تکنوکرات به مصاف این همه بحران، نیرو و گروه رقیب برود.
عبادی با حکومت تکنوکرات به طور رسمی با سیستم توافقی پارلمانی پایان داد و این پیام را داده است که آماده نیست براساس توافق و میزان جمعیت همه گروهای عراقی را در کابینه و ساختار قدرت مشارکت دهد. و عملاً دیگر آماده سپردن بخشی از قدرت به کردها و سنیها براساس سیستم بعد از صدام حسین نیست. برخی از تحلیل گران این اقدام عبادی را به عنوان اهرم فشاری بر کردها و همچین سنیها قلمداد میکنند و معتقدند عبادی با این اقدام خواستار عقب نشینی کردها از میل به برگزاری رفراندم و همچنین سنیها از طرح اقلیم سنی و تمرکززدایی از بغداد و مدیریت مناطق سنی توسط خود سنیهاست. از طرف دیگر عبادی با این اقدام عملاً درصدد خارج کردن چهرهای برجسته شیعی از کابینه و همچنین کاهش قدرت و نفوذ گروهای شیعی از جمله حزب خود یعنی دعوه اسلامی در پروسه تعیین وزرا و همچین نظارات و دست اندازی آنان در کابینه است وی میخواهد ضعف پایگاه خود در حزب مطبوعش و همچنین جامعه شیعی این کشور را با خارج کردن چهرهای شیعی برجسته از کابینه و کم اثر کردن نقش احزاب شیعی در پروسه سیاسی جبران کرده و جایگاه خود را برای عصر پسا داعش تقویت نماید.
جغرافیای سیاسی عراق در طول دو سال گذشته بیش از هر مقطع دیگری گسسته شده است، ارتش این کشور در منتهی الیه ضعف و ناتوانی است، بروکراسی و سیستم اقتصادی این کشور نفتی با کاهش روزافزون قیمت نفت در سراشیبی سقوط است، با این اوصاف حیدر عبادی که دارای پایگاه ضعیفی در درون حزب خود و نیروهای شیعی است پروژه بزرگی و مخاطره آمیزی را برای عصر پسا داعش در نظر گرفته است. وی درصد است با کارت حکومت تکنوکرات تمام رقبا و دشمنان خود را را در میدان شطرنج عراق کیش و مات کند، ماه های آینده مات کردن یا مات شدن عبادی را مشخص خواهد کرد، اگرچه در حال حاظر آرایش قوای شطرنج او برای حمله ای به این بزرگی بسیار لرزان و سست مینماید.ارائه مقاله اقاي ولد بيگي به پايان رسيد.سپاس از حسن توجه شما عزيزان
با سپاس بسیار از جناب درودی برای قبول زحمت اراده مقاله آقای ولدبیگی در غیاب ایشان. از آقای درودی خداحافظی می کنیم.
و از این لحظه در وهله اول به مدت 15 دقیقه فرصت خواهیم داشت برای طرح سئوالات و ابراز نظرها، انتقادات و دیدگاههای مختلف. چنانچه سئوالات و نظرات بیشتر بود این وقت ده دقیقه دیگر اضافه خواهد شد.
سوالات:
محمدرضا ستاری:با سلام و تشکر از کارشناسان محترم و بحث خوبتون. جناب اقای کرمی گرامی، با توجه به اینکه دکتر ایاد علاوی از رهبران پر نفوذ اهل تسنن مخالف کابینه پیشنهادی حیدر العبادی است، به تظر شما این کابینه تا چه میزان می تواند مورد قبول و حمایت اهل تسنن عراق واقع شود؟ تشکر از لطف شما
دکتر کرمی:در واقع مشکل اصلی و سوال اصلی در زمان حال نه اهل سنت هستند و نه کوردها. سوال و مسئله اصلی رقابت درون خانه شیعیان است. همان طور که در نوشتار هم اشاره کردم شیعیان عراق درصدد ایجاد نظم نوین از طریق وزن و رای خودشان هستند..
.
.
چلک ابرویی:درود وسپاس فراوان خدمت مدیریت محتڕم گروه..سوال من از اقای کرمی، آیا کاهش وزن کوردها درکابینه ی جدید عبادی اراده ی کوردها رابرای برگزاری رفراندوم وجدایی ازحکومت مرکزی تقویت میکند؟؟؟؟
دکتر کرمی:بلی حتما. کوردها اکنون به دو دسته کلی تقسیم شده اند. گروهی هنوز به بغداد و مذاکره با آن امیدوار هستند اما در صورتی که منافعشان تامین نشود ناچار به تغییر رویه خواهند بود و به جبهه دوم خواهند پیوست که مسیر رفراندوم و استقلال را دنبال می کنند
.
.
سارا:خوب من يه سوال دارم پس امريكا عملا از صحنه سياسي و درگيري عراق خارج شده و تمامي سرنوشت حاكميت عراق به دست خودشون سپرده پس اين همه هزينه نظامي براي ازبين بردن صدام و بعد گير كردن در بن بست ان براي هيچ منافعي بوده. فقط ببخشيد اگه زياد به بحث ربطي نداره ؟
اردشیر پشنگ:
آمریکا دچار دوگانگی تصمیم در قبال عراق است، از یکسو بصورت رسمی خواهان یکپارچگی این کشور است و از سوی دیگر سیستمی که با فشار و حمایتش در عراق برقرار کرده است خود یکی از عوامل بروز و افزایش تنش و بحران بوده است، در قبال کابینه معرفی شده توسط حیدر العبادی، امریکایی ها از آن حمایت جدی کرده اند، حتی برخی این را طرحی آمریکایی با اجرای عبادی قلمداد می کنند. اما پیداست این طرح نخواهد توانست به مثابه یک راهکار برای اینک و فردای عراق موفق باشد
.
.
.
محمد علی قاضی زاده:ضمن عرض سلام و ادب .جناب آقای کرمی در روند معرفی کابینه ی عبادی دخالت همسایگان به کدام سو این مسیر را هدایت میکنند از دید جناب عالی؟
دکترکرمی:به نظر نمی رسد برای همسایگان و بویژه ایران اهمیت چندانی داشته باشد که چه کسی در میان شیعیان حکومتدار آینده خواهد بود چرا که اتحادی استراتژیک بین ایران و شیعیان وجود دارد که وابسته به شخصیت ها نیست. اما در مورد ترکیه باید گفت که به نظر می رسد هم اکنون ترکیه بیشتر توجه اش به سوریه و حداکثر مناطق سنی نشین و کوردنشین عراق است..
.
.
.
سیروان:با سپاس از ارائه های دوستان سوال: آیا واقعا این خکومت تکنوکرات بیشتریک درگیری احزاب شیعه با هم نمی باشد؟ نکته قابل توجه دیگر اینکه از نظر اینجاب عراقی واحد فقط به صورت نمایشی مانده است چون نه سنی و نه کوردها خواهان اوامر بغداد نیستن تا چه حد عراق به سمت تجزیه شده می رود ؟(نظر اساتید)
اردشیر پشنگ:در این خصوص اقای محمد حاجی محمود دبیرکل حزب سوسیال دموکرات کردستان تعبیر جالبی دارد و می گوید اگر سوار بر هواپیما و برفراز اسمان عراق را ببینید آن را یکپارچه می بینید اما اگر بخواهید با خودرو از عراق عبور کنید عملا ممکن نیست چون سه بخش است و هر بخش اش قوانین و وضعیت خاص خود را دارد. به نظر می رسد طرح اقای عبادی تنها برای این بوده که نشان دهد می خواهد همراه و همگام با معترضین و مردم باشد و در عمل این طرح نه تنها کمکی به کاهش بحرانهای جاری نمی کند بلکه برعکس به تشدید بیشتر آنها نیز دامن می زند
.
.
.
تحسین چمانی:بە نظر میاد کابینه تکنوکرات کە از سوی عبادی یا بخشی از(شیعە های عراق)مطرح شدە است کاملا یک سناریو است، این سناریو در درجه اول سبب تنش جدی میان احزاب میشود، دوم اینکە بە نظر میاد برای حذف یا به حداقل رساندن نقش سنی ها است. بنابر این حکومت تکنوکرات عبادی تنها یک سناریو است و این سناریو بحران های امنیتی و اقتصادی و سیاسی در عراق را تشدید میکند، و نمیتواند راه برون رفت از هر کدام از بحران های امنیتی اقتصادی سیاسی باشد.مهمترین پرسشی که قابل طرح است، این است که چرا عبادی به سمت یک کابینه تکنوکرات رفته است؟آیا بحران های امنیتی سیاسی عراق با یک کابینه تکنوکرات قابل حل است؟
دکتر کرمی:کابینه ای تکنوکرات در صورتی می تواند بحران های امنیتی و سیاسی را حل کند که با پشتیبانی و همدلی بیشینه مردم و سیاستمداران عراقی شروع به کار کند نه به حاشیه رانی یا اخراج بخشی از مردم عراق. نبود چنین فضای همدلی و پشتیبانی از کابینه تکنوکرات موجب یاس و ناامیدی از آن شده است. به جای استفاده از اصطلاح سناریو بودن تلاش عبادی بهتر است این گونه مسئله را مطرح کنیم که : شیعیان با وجود اکثریت جمعیتی و دارا بودن بیشینه کرسی های پارلمانی هنوز نتوانسته اند آن گونه که می خواهند بر عراق حکومت کنند و شاید همین باعث شده است که به سوی ایجاد سلطه شیعی و به حاشیه رانی و اخراج سنی و کورد گام بردارند
.
.
.
.فرزاد گودرزی:جناب آقای کرمی: لطفا در مورد آخرین جناح بندی ها و تشنجات پارلمان عراق بیشتر توضیح دهید؟ آیا خروج احتمالی کردها میتواند عملا منجر به خروج سنی ها هم بشه؟
دکتر کرمی:در مورد اینکه سطح تشنجات به کجا خواهد انجامید باید صبر کنیم و سیر حوادث هفته آتی را دنبال کنیم چرا که واقعا قابل پیش بینی نیست. اما در مورد اتحاد کوردها با سنی ها چنین مسئله ای به درک سیاستمداران از وزن سیاسی شان بستگی دارد. در عراق شکاف های قومی و مذهبی به حدی است که در اکثریت موارد حتی حاضر نیستند بطور تاکتیکی و برای مدتی محدود علیه دشمن مشترک با هم متحد شوند. احتمالاتحادسنی با کورد زیاد نیست.
.
.
.
سرمست:فكر ميكنم در كوتاه مدت اقاي العبادي پيروز ميدان است چون اگر پارلمان واحزاب راي اعتماد دهند نخست وزير به شعار اصلاح رسيده ومراجع ومردم را راضي كرده وگر پارلمان راي اعتماد نده پس مردم ومراجع در مقابل احزاب قرار داده ولي در دراز مدت شايد باعث سقوط كابينه حيدرالعبادي شود الان دو شرايط موجود اختلافات دروني حزب الدعوه با هم جنگ قدرت مقتدا با حكيم شرايط ائتلاف براي اقاي حيدر العبادي سخت كرده
دکتر کرمی:در مورد اینکه سطح تشنجات به کجا خواهد انجامید باید صبر کنیم و سیر حوادث هفته آتی را دنبال کنیم چرا که واقعا قابل پیش بینی نیست. اما در مورد اتحاد کوردها با سنی ها چنین مسئله ای به درک سیاستمداران از وزن سیاسی شان بستگی دارد. در عراق شکاف های قومی و مذهبی به حدی است که در اکثریت موارد حتی حاضر نیستند بطور تاکتیکی و برای مدتی محدود علیه دشمن مشترک با هم متحد شوند. احتمال اتحاد سنی با کورد زیاد نیست.
.
.
.
ریحانا:با سلام و تشكر از ارائه دهندگان با توجه به درگیری روز گذشته در پارلمان، و مساله برکناری سلیم الجبوری از سوی اهل سنت، ایا به نظر شما امکان تشکیل جلسه پارلمان و رای اوردن گروه مورد نظر اقای عبادی هست یا خیر؟
دکتر کرمی:امکان تشکیل پارلمان هست اما اینکه آقای عبادی رای بیاورد به توان راضی نمودن رقبای خود بویژه صدر، مالکی، جعفری و شهرستانی بستگی دارد که این چهار شخصیت از وزنه سیاسی خوبی در پارلمان برخوردار هستند.
.
.
.
فهیمه:باسلام.ممنون از اطلاعات جامع کارشناسان.و ممنون از مدیریت محترمبنظر شما آیا راه حل عبادی برای حل مشکل منجر به مشکلات و اختلافات داخلی بیشتر نخواهد شد؟
دکتر کرمی:بستگی دارد که آقای عبادی بتواند فضای متشنج کنونی را آرام کند یا خیر. هم اکنون "همه خواستار تغییر همه چیز هستند" که در صورت عدم کنترل به آشوب سیاسی منجر می شود. باید دید توان آقای عبادی در اقناع رقبایش تا چه حد است.طی هفته آتی شاید بتوانیم دیدگاه روشن تری در این مورد بدست بیاوریم
.
.
.
کاردو مرادی:آیا فکر نمی کنید که هدف اصلی عبادی تحت فشار قرار دادن کردها و اعراب سنی است کردها را از انجام رفراندوم منصرف سازد و سنی ها را تحت فشار بیشتر قرار دهد تا بدین ترتیب سیطره شیعیان بیشتر از قبل شود؟
دکتر کرمی:عبادی بیشتر از اینکه به رفراندوم کوردها فکر کند به شکست رقبای سرسختش مانند مالکی فکر می کند. او دنبال افزایش وزن خود و سپس شیعیان در حکومت عراق است اما گام اول حذف رقبای خودش است
.
.
.
کمال مهرابی:درودبردوستان
جناب کرمی بزرگوار:فارغ ازظن سناریوبودن اتفاقات سیاسی اخیرآیامیتوان این روند را کودتایی سیاسی قلمدادنمود؟کدامیک از بازیگردانان منطقه ای وفرامنطقه ای نقش ورنگ بیشتری دراین معادلات دارند(آشکار وپشت پرده)؟باسپاس
اردشیر پشنگ:از نظر قانون اساسی و رویه جاری در عراق می توان حتی آن را نوعی شبه کودتا تفسیر کرد چون نخست وزیر بی آنکه اختیار قانونی کافی برای انجام تغییرات گسترده کابینه داشته باشد تنها به پشتوانه اعتراضاتی محدود در بغداد نوعی جراحی بزرگ در کابینه را میخواهد انجام دهد. انهم در شرایطی که دولت یک دولت ائتلاف ملی است و عمده احزاب و جریانها در ان مشارکت دارند و خود صدارت اعظم اقای عبادی ناشی از این توافقات است، حال وی میخواهد بدون کسب آن توافقات دولتی جدید را تشکیل دهد بدون رعایت سهم بندی مرسوم در این کشور، پیداست چون جلسه دیروز و امروز پارلمان این طرح تنها تشنج و تنش را بیشتر خواهد کرد.
.
.
.
عادل مرادپور:باسلام و عرض ادب و احترام خدمت هم وندان گرامی و تشکر از پاسخگویی کارشناس محترم جناب کرمی سهم کوردها از بدنه ی کابینه ی عبادی را چگونه می سنجید؟
آیا در وزارت خانه ها احتمال تغییری با توجه به ژئوپلیتیک حاکم پیشرو محتمل خواهد بود؟
دکتر کرمی:عبادی سعی خواهد کرد سهم کوردها را به حداقل ممکن برساند. کوردها برای عبادی یادآور سقوط نخست وزیر قبلی هستند. پس دوست ندارد جایگاهی را به آنها واگذار کند که مهم باشد
.
.
.
فرانک:باسلام . اینکه آقای عبادی بنام دولت تکنوکرات ،همراهی وهمگامی سنی وکرد را از دست میدهد و حتی موقعیت خود را نیز متزلزل میکنداما وقعی نمینهد ،بسیار تعجب آور است .آیا چون میداند که دیگر کاری از دستش ساخته نیست وبزودی حذفش خاهندکردچنین اقدامی انجام میدهد؟و آیا بااین اقدام آنچه از عراق باقی مانده راهم باخود به قعر میکشد و تجزیه عراق راسرعت میبخشد یا جبهه جدیدی از رویارویی سنی وشیعه وکرد را برای پسا داعش زمینه سازی میکنند ؟
اردشیر پشنگ:برداشت بنده این است که اولا امکان رای اوردن این کابینه از پارلمان بسیار ضعیف است و اگر بخواهد رای را بگیرد نیاز به تغییر دادن برخی چهره ها و دادن امتیاز به گروهها دارد کما اینکه اینک اقای عبادی در قبال کردها تا حدی عقب نشینی کرده است و انتخاب وزرا را منوط به رضایت انان اعلام کرده است. اگر هم دولت مذکور تشکیل شود، شانس زیادی برای موفقیت نخواهد داشت و به نظرم عملکردش ضعیف تر از دولت قبل خواهد بود و البته یک پیامد منفی بزرگتر نیز دارد و آن هم افزایش بیش از پیش شکاف بین گروههای سه گانه اصلی و دورتر شدن کردها و سنی ها از بعداد است و اتفاقا کردها را برای برگزاری رفراندوم تعیین سرنوشت مصمم تر خواهد کرد و سنی ها را برای مشارکت در دولت مرکز نومیدتر
دکتر کرمی:بنده با گزینه دوم موافق تر هستم. عبادی می خواهد با ترساندن شیعیان از تجزیه عراقی که می توانند کاملا بر آن مسلط شوند خود را به شخص اول شیعیان مبدل کند و در گام بعدی و در فاز پسا داعش ابتدا به سلطه بر مناطق سنی نشین و سپس به فشار هر چه بیشتر اقتصادی و حتی نظامی بر کوردها بپردازد.
.
.
.
سجاد بهرامی مقدم:با سلام و احترام
آيا بيرون راندن داعش از موصل بدون اعطاى خودمختارى سياسى به موصل امکان پذير است؟انتظار مى رفت که حيدر العبادى براى غلبه بر داعش همراهى بخشى از متنفذين سنى را جلب کند آيا چنين امرى امکان پذير است؟
اردشیر پشنگ:بی شک بدون کسب رضایت اهل سنت از جمله نیروهای حزبی و تکنوکرات و یا نیروهای قبایلی سنی، و نیز مشارکت کُردها، تسخیر و ازادسازی موصل برای دولت تنها با پشتوانه نیروهای عمدتاً شیعی و ائتلاف بین المللی بسیار بسیار سخت و محتملا بعید خواهد بود و اگر هم رخ دهد مثل بسیاری دیگر از مناطق سنی نشین نظیر فلوجه و ... بصورت صوری خواهد بود، لذا شانس موفقیت شکست دادن داعش در موصل، را دولت می بایست با راضی کردن سنی ها و همراه کردن کُردها بیشتر کند، اما اکر این اقدام اقای عبادی برای تشکیل کابینه تکنوکرات را نوعی زمینه سازی برای این جمله یا اقدامی موثر بر ان ارزیابی کنیم، درخواهیم یافت که دولت در راستای جلب رضایت سنی ها گام برنداشته است، اقدام امروز نمایندگان سنی علیه رئیس پارلمان هم در همین چارچوب بوده است
دکتر کرمی:تصرف موصل کار آسانی نخواهد بود چرا که جنگی مذهبی و به صورت جنگ بین شیعه - سنی نگریسته می شود اما به مرور زمان جمعیت سنی نیز تحت فشار زیادی قرار می گیرند و بعید نیست به مرور زمان خودشان حاضر به تسلیم باشند. تاکتیک "از گرسنگی بمیر یا تسلیم شو" به تاکتیکی رایج در جنگ کنونی با داعش تبدیل شده است.
.
.
.
بهروز نامداری:جناب کرمی با توجه به روند جاری در عراق و موقعیت جغرافیایی شیعیان که با استقرار در جنوب آن کشور عملا نفتخیز ترین مناطق عراق را در کنترل خود دارند به نظر شما آیا شیعیان به نوعی تمایل به تجزیه عراق را با تمام انکارها ظاهری تسریع نمی کند و مایل به این اتفاق نیستند
دکتر کرمی: شیعیان خود را به عنوان نیرویی می بینند که می توانند بر تمام عراق مسلط شوند. مشکل این نیست که می توانند در جغرافیای خودشان سیستم سیاسی و اقتصادی موفقی داشته باشند، بلکه مشکل ذهنیت تمامیت خواه است. شیعیان از خود می پرسند چرا سنی با کمتر از 20 درصد جمعیت نزدیک به یک قرن حکومت کند و شیعه با بیش از 50 درصد جمعیت به عراقی کوچک تر راضی شود؟
.
.
.
سرمست:فكر ميكنم در كوتاه مدت اقاي العبادي پيروز ميدان است چون اگر پارلمان واحزاب راي اعتماد دهند نخست وزير به شعار اصلاح رسيده ومراجع ومردم را راضي كرده وگر پارلمان راي اعتماد نده پس مردم ومراجع در مقابل احزاب قرار داده ولي در دراز مدت شايد باعث سقوط كابينه حيدرالعبادي شود الان دو شرايط موجود اختلافات دروني حزب الدعوه با هم جنگ قدرت مقتدا با حكيم شرايط ائتلاف براي اقاي حيدر العبادي سخت كرده
دکتر کرمی:معادله منطقی و خوبی است اما دشمنان عبادی هم کم نیستند و از وزنه سیاسی خوبی هم برخوردار هستند. احزاب منتظر نمی مانند که عبادی آنها را در برابر مردم و مراجع قرار دهد. فضای عراق رادیکال تر از آن است که احزاب بتوانند شکستی این چنین را تقبل کنند. عبادی یا برنده خواهد بود به شرط راضی نمودن دیگر شیعیان و یا نمی تواند شیعیان را راضی کند و خودش هم بخشی از تغییر کابینه خواهد بود
.
.
.
مدیر نشست،اردشیر پشنگ:
با سپاس بسیار از جناب آقای هاشم کرمی استاد علوم سیاسی دانشگاه گرمیان عراق، جناب آقای بهنام درودی برای قبول زحمت ارائه مقاله آقای ولدبیگی، و سپاس از صبوری، همراهی و همکاری یکایک شما اساتید و دوستان گرانسنگ در این دومین بحث شبانه گروه فراتاب. خسته نباشید.
بدین ترتیب پرونده بررسی کابینه پیشنهادی آقای حیدر العبادی پس از دو شب بحث در فراتاب به پایان می رسد اما همچنان اخبار و تحلیلهای جدید در این باره در سایت فراتاب منتشر خواهد شد. همچنین از دوستان علاقمند برای پیگیری بحث ها می خواهم لینک زیر که کل مقالات و بحث های مربتط با این موضوع در آن است را مطالعه کنند.همچنین نیاز هست تاکید کنم این روند خوب فعلی قطعاً با انتقادات، پیشنهادات و راهکارهای شما بهتر نیز خواهد شد و همگی خواهیم توانست استفاده بیشتری کنیم. لذا چه از این طریق چه از طریق سایت فراتاب و یا ارسال پیام به ادمین های این گروه نظراتتونو در میان بگذارید و مطمئناً مورد توجه قرار خواهد گرفت.از بردباری و همراهی یکایک شما مجددا کمال سپاس را دارم و برای شما در هرکجا که هستید ساعات خوبی را آرزو میکنم. شادی مهر افزون
