فراتاب- «قطب‌الدین صادقی» یکی از 30 نفر افراد منتخب در کنگره «مشاهیر کُرد» می گوید: این کنگره به هیچ عنوان سیاسی نبود و کاملا رویدادی فرهنگی و مشروع بود و حق ماست، حتی اگر این آزادی ها مقطعی باشد باز هم ارزش دارد.
«قطب‌الدین صادقی»، کارگردان تئاتر، نویسنده و بازیگر تلویزیون و سینما، متولد سال 1331 در سنندج است. او لیسانس را در رشته هنرهای نمایشی از دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران دریافت نمود و سپس فوق‌لیسانس هنرهای نمایشی را از دانشگاه سوربن پاریس در سال 1357 و دکترای هنرهای نمایشی را از همین دانشگاه در سال 1364 را اخذ کرد. وی از جمله 30 نفری بود که در کنگره «مشاهیر کُرد» مورد تجلیل قرار گرفت.
او پس از چند دهه تلاش در حوزه تئاتر و نمایش، شامگاه چهارشنبه مقارن با 12 تیر ماه بر روی سن رفت و اولین تندیس مفاخر کُرد در این بخش را دریافت کرد.
پس از دریافت تندیس با وی به گفت و گو پرداختیم و نظرش را درباره این کنگره جویا شدیم. به گفته «صادقی» 6 کمیته کار انتخاب این مشاهیر را برعهده داشته اند و افراد بیشتری انتخاب شده بودند که اگر آنها هم می آمدند قطعا حضورشان می توانست بر غنای کنگره بیفزاید.
او منکر وجود واقعیات سیاسی در این کنگره نیست و می گوید: کنگره «مشاهیر کُرد» بار اول است که اجرا می شود و بعضی افراد به حق جایشان در این کنگره خالی است چون یا خودشان همچون «عبدالله پشیو» دعوت را نپذیرفتند و یا با نظام زاویه سیاسی داشته اند بنابراین باید قبول کنیم که واقعیات سیاسی هم در این کنگره وجود داشته است اما این کنگره باز هم ادامه خواهد داشت.
تغییر در استراتژی فرهنگی دولت
این کارگردان و بازیگر تئاتر و تلویزیون معتقد است برگزاری این کنگره نشان از تغییر استراتژی فرهنگی دولت نسبت به فرهنگ ملی و کُردی دارد. او در همین رابطه می گوید: اگر تعریف جمهوری اسلامی از فرهنگ بعد از 40 سال تغییر کرده است و اعتراف می کند که کُرد، رجال، زنان و مردان بزرگ و فرهنگ و هنر غنی دارد یعنی اینکه از باور اولیه اش دست کشیده است چون سیاست فرهنگی خودش شکست خورده است.
بنا به گفته این منتخب کنگره «مشاهیر کُرد»، معمولا اینگونه به نظر می رسید که دولت یا برخی دولتمردان، کرُدها را نمی شناخت و آنها را انکار می کردند اما اینک با برگزاری چنین کنگره هایی دیگر نمی توانند. البته کنایه «قطب الدین صادقی» به گفته های چند سال پیش وزیر کشور است که در پاسخ به این سوال که، چرا از کُردها کسی را در بدنه دولت انتخاب نمی کنید؟ گفته بود چون کُرد رجال ندارد!
به اعتقاد این نویسنده و کارگردان تئاتر و نمایش، تمام تلاش دولت در سال های گذشته این بود که فرهنگ و ایدئولوژی دیگری را در جامعه جابیندازد که نتوانست و نتیجه این شد که فرهنگ ملی وضعیت نامناسبی یافت بنابراین اینک به این نتیجه رسیده اند که حداقل فرهنگ ملی را دوباره به دست بیاورند.
این هنرمند شهیر کردستانی برگزاری این کنگره را فرصتی بزرگ برای کردستان می داند و می افزاید: واقعیت این است که دولت به این نتیجه رسیده است که اگر فرهنگ کُردی را گسترش دهند و مردم این فرهنگ را بشناسند بهتر از آن است تا فرهنگ آمریکایی و اروپایی در جامعه گسترش پیدا کند و این تغییر استراتژی فرهنگی دولت است که برای ما فرصت بزرگی است تا هم مردم بدانند که در اقتصاد، رزم، بزم، پزشکی، موسیقی و ... چه کسانی را داریم و چه کارهایی انجام داده اند و هم اینکه مردم، باور به خود و اعتماد به نفس را در وجود خود پیدا کنند.
او با اشاره به ویژگی های فرهنگی خاص در کردستان می گوید: فرهنگ ملی ممکن است در سطح کلان و در شهرهایی همچون تهران کتابی به نام «شاهنامه» باشد اما در کردستان، فرهنگ ویژگی های خاص خود را دارد که باید به آن توجه شود.
رستگاری جوانان در تداوم فرهنگی است
این هنرمند نامدار کُرد از دغدغه های فرهنگی خود پرده بر می دارد و می گوید: چیزی که باید بگویم و برای من بسیار مهم است این است که بزرگترین نگرانی من در خصوص نسل جوان است. این نسل از نسل گذشته جدا شده است و نمی دانند چه کسانی بوده اند و چه کرده اند.
به عقیده وی رستگاری جوانان در این است که تداوم فرهنگی داشته باشند بنابراین مشاهیر باید به نسل جوان معرفی شوند تا الگوهایشان را پیدا کنند.
«صادقی» یکی از دلایلی را که کُردها همیشه شکست خورده اند در این می داند که هیچ نسلی نتوانسته است که تجربه خود را به نسل بعد انتقال دهد چون قطع رابطه شده است.
او با تاکید بر اینکه برگزاری کنگره «مشاهیر کُرد» سیاسی نیست، می گوید: به نظر من این چنین کنگره هایی می تواند بسیار کمک کننده باشد و باید تقویت شود. این کنگره به هیچ عنوان سیاسی نیست و کاملا فرهنگی و مشروع است و حق ماست، حتی اگر این آزادی ها مقطعی باشد باز هم ارزش دارد.
در جست و جوی ریشه های اسطوره ای/تبدیل ابیات به شاهنامه
«قطب الدین صادقی» به دنبال ریشه های اسطوره ای در ادبیات کُردی می گردد. او در همین رابطه می گوید: آنچه برای من اهمیت دارد و به دنبال آن می گردم ریشه های اسطوره ای در فرهنگ کُردی است که این اسطوره ها چگونه باعث شده اند دیدگاهی دراماتیک داشته باشیم یا چگونه می توانیم آنها را به کار ببریم.
این نویسنده شهیر کردستانی به دنبال تبدیل کردن ابیات به نمایشنامه است و می گوید: به دنبال این هستم که چگونه می توان ابیات را دراماتیک کرده و تبدیل به نمایش نامه کنیم و در همین زمینه نیز تاکنون 11 بیت را به نمایش نامه تبدیل کرده ام و 45 بیت دیگر را هم انتخاب کرده ام که امیدوارم عمرم کفاف دهد همه آنها را تبدیل به نمایش نامه کنم.
این کارگردان و بازیگر تئاتر و سینما در خصوص کارهای جدید در دست تمرین، می گوید: کار جدیدی که فعلاً در حال تمرین هستیم مربوط به دو زندانی کُرد است یکی از کردستان عراق و دیگری از کردستان ترکیه که در آلمان زندانی هستند این نمایش به موضوع مهاجرت می پردازد و اینکه کسانی که دست به مهاجرت می زنند با چه مشکلاتی روبه رو می شوند. نمایش دیگری نیز به نام «آینه آنتیگون» در دست اجرا دارم که روایت دختری جوان است که اسطوره آزادی است. در مورد زمان اجرای آنها نیز اجازه دهید فعلاً چیزی نگویم.
گفت و گو از ظریفه احمدی - فراتاب
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
