ناکامی سیاست های راهبردی آمریکا در خاورمیانه | فراتاب
کد خبر: 9203
تاریخ انتشار: 22 اردیبهشت 1398 - 13:25
اسدالله افشار

آمریکایی‌ها از سال ۲۰۰۰ میلادی تاکنون، در اقصی نقاط دنیا جنگ‌ها راه انداخته و جنایات مرگبار فراوانی را در خاورمیانه و آسیا به جامعه جهانی تحمیل نموده اند، جان میلیون‌ها انسان را گرفته، به نا امنی ها دامن زده اند و هزینه‌ها و ویرانه‌های بسیاری نیز ازخود برجای گذاشته اند. کشور ایالات متحده کشوری خودسر و متجاوزی بی رحم در نیم قرن گذشته باید خوانده شود. رد پای جنایات ضد بشری این کشور استعمارگر قلدر در کشورهایی که جرم وجنایت آفریده است، هیچ گاه از حافظه ملت ها و تاریخ پاک شدنی نبوده و نخواهد بود.  پیشینه لشکرکشی و تحرکات نظامی مستقیم آمریکا در سال‌های اخیر، که مملو از جنگ، جنایت، اشغال و خونریزی در مناطق مختلف جهان از جمله آسیا و خاورمیانه است مؤید خودسر و متجاوز بودن آمریکا در عرصه  بین المللی است. کارنامه آمریکائیان در این خصوص بسیار درخشان و تابان است. افغانستان، عراق و سوریه، مصادیق و مستند این ادعا می باشد. البته آمریکاییان به صورت غیر مستقیم  و با حمایت از جنایتکاران دست نشانده خود، در امور داخلی پاره ای از کشورها ازجمله؛ یمن، پاکستان، سومالی، لیبی، فلسطین اشغالی، بحرین، لبنان، مراکش، عربستان،اردن، نزوئلا و... دخالت آشکار داشته و در تلاش بوده و هست تا آزادیخواهان این کشورها را از سر راه خود بردارد و منافع کشورش را از طریق غارت منابع ملی کشورهای یاد شده تأمین نماید!

ایالات متحده آمریکا همواره خود را منادی و حامی حقوق بشر در جامعه جهانی جلوه داه و سیاست های به ظاهر زیبای داخل آمریکا را بهترین ساختار و سیاست موجود برای حمایت از ملت ها نشان داده است. جنایت های آمریکا علیه بشریت برکسی پوشیده نیست. این کشور موجودیت خود را از ابتدای پیدایش با کشتار و جنایت بر سرخ پوستان بنا نموده و تا به امروز که  کارنامه سیاهش؛  به  جنایات جنگی، نقض حقوق شهروندی در داخل آمریکا و سایر جنایات در سراسر جهان مزین گشته است. آری جنگ افروزی ها و نسل کشی های آمریکا علیه بشریت پایانی ندارد.

 

اعتراف صریح ترامپ به هزینه های جنگ افروزی آمریکا در خاورمیانه

دونالد ترامپ میزان هزینه نظامی ایالات متحده در خاورمیانه را در جریان تصویب بودجه 2019 این کشور اعلام کرده است. ترامپ در حساب کاربری‌اش در توئیتر از این که آمریکا در سال‌های گذشته چندین تریلیون دلار در آسیای غربی (خاورمیانه) هزینه کرده انتقاد کرده است.

او در توئیتر نوشت: «هفته بزرگی برای زیرساخت‌ها خواهد بود. بعد از این همه حماقت برای هزینه کردن 7 تریلیون دلار در خاورمیانه، حالا وقت این است که در کشور خودمان سرمایه‌گذاری کنیم.»

کارشناسان و تحلیلگران نیز می‌گویند آمریکا حدود ۱.۸ تریلیون دلار بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ برای جنگ‌های افغانستان و عراق هزینه کرده است. بر این اساس، ارزیابی جامع‌تر از هزینه‌های آمریکا در خاورمیانه در مسائل مربوط به کشورهای عراق، سوریه، افغانستان و پاکستان نشان می‌دهد که در بازه زمانی ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶، حدود ۳.۶ تریلیون دلار هزینه شده است.

ترامپ در حالی از هزینه‌کرد دولت‌های قبلی آمریکا در خاورمیانه انتقاد می‌کند که خود او در بودجه پیشنهادی‌اش برای سال ۲۰۱۹ افزایش ۳۶ میلیوند لاری بودجه برای آن چه که منزوی‌سازی کره شمالی و افزایش فشار تحریم‌ها علیه ایران خوانده، را پیشنهاد داده است.

 

 برآورد هزینه جنگ آمریکا در عراق و افغانستان

دانشگاه هاروارد در گزارشی در سال 1392، جنگ آمریکا در عراق و افغانستان را شش تریلیون دلار هزینه برآورد کرد. لیندا بیلمز استاد دانشگاه هاروارد و جوزف استیگایتز اقتصاددان در این گزارش اعلام کردند این هزینه گزاف صرف پرداخت غرامت و درمان صدها هزار نظامی آمریکایی در عراق و افغانستان می شود که با مشکلات جسمی و روحی فراوان به کشورشان باز گشته اند.

در این جنگ ها ، پنجاه هزار نظامی آمریکایی زخمی و صدها هزار نظامی دیگر به بیماری های روحی و روانی دچار شدند.

هدف چنین جنگ هایی سلطه بر مردمان این کشورها و دستیابی به ذخایر راهبردی از جمله نفت است.

در این گزارش فقط تاثیر این دو جنگ بر اقتصاد آمریکا ارزیابی شده است اما هزینه بازسازی این کشورهای جنگ زده چقدر خواهد بود؟

در این جنگ ها بیش از یک میلیون عراقی و افغان جان خود را از دست دادند و میلیون ها نفر بی خانمان یا دچار نقص عضو شدند.

خسارات وارد شده به تاسیسات آب و برق ، بخش های آموزش ، خدمات درمانی و همچنین اشتغال بسیار گزاف خواهد بود.

مقامات دولت جرج دبلیو بوش رئیس جمهوری پیشین آمریکا از جمله دونالد رامسفلد وزیر دفاع این کشور در ابتدا هزینه جنگ عراق را حدود پنجاه میلیارد دلار برآورد کردند.[1]

 

تبعات اشغال کشورعراق به دست آمریکایی‌ها

جنگ عراق در ۲۹اسفند ۱۳۸۱ (۲۰ مارس ۲۰۰۳) با حمله یک ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا و انگلیس و به بهانه از بین بردن زرادخانه‌های شیمیایی رژیم صدام حسین و ارتباط میان صدام و سازمان تروریستی القاعده، آغار شد.16 سال از زمان حمله آمریکا و متحدانش به عراق می‌گذرد. عراق که زمانی به عنوان یکی از کشورهای صاحب نام، ثروتمند و قدرتمند جهان عرب به شمار می‌رفت، امروز به کشوری جنگ زده با ویرانه‌های فراوان تبدیل شده است. در ۱۵ دسامبر سال ۲۰۱۱ زمانی که بخشی از نیروهای آمریکایی عراق را ترک می کردند، مقامات واشنگتن رسما اعلام کردند که یورش به عراق، ۷۵۰ میلیارد دلار هزینه روی دست مردم این کشور گذاشته و ۴۵۰۰ نفر از نیروهای نظامی و تخصصی آمریکا در این جنگ کشته و ۳۲ هزار نفر دیگر مجروح شدند. اگرچه شمار کشته شدگان عراقی در این جنگ در آمار و ارقام رسمی چیزی بیش از ۱۰۰هزار نفر اعلام شده اما نمی‌توان انکار کرد حملات تروریستی بی‌شماری که به دنبال جنگ آمریکا در عراق در این کشور روی داده و نیز تلفات فراوان ناشی از حضور داعشی‌ها در عراق، از تبعات اشغال این کشور به دست آمریکایی‌ها است.[2]

 

رئوس سیاست خارجی دولت های آمریکا تا کنون

رئوس سیاست خارجی دولت های آمریکایی تا کنون و در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ عبارت بوده است از: اختلاف افکنی منطقه ای، بهره جویی مالی و نهایتاً تهدید متحدان.  

دولت کنونی آمریکا که جریان ملی گرایی اقتصادی را در این کشور نمایندگی می کند، معتقد است که    سیاست های گذشته واشنگتن در قبال منطقه خاورمیانه تماما هزینه بر بوده و موجب اتلاف حداقل 7 تریلیون دلار از پول مالیات دهندگان آمریکایی طی 18 سال گذشته شده است. البته باید اذعان داشت که؛ کوبیدن بر طبل ایران هراسی، حمایت از جریان جنگ طلب در عربستان، شکل دادن به بحران در روابط ریاض – دوحه، مطرح کردن سوریه به عنوان کشور ناقض قوانین بین المللی در ممنوعیت استفاده از سلاح های شیمیایی و در یک کلام، به جان هم انداختن تمامی کشورهای منطقه خاورمیانه بخشی از سیاست خارجی دولت ترامپ به شمار می آید.

 

هزینه جنگ‌های افغانستان، عراق و سوریه برای آمریکا

وزارت دفاع آمریکا در گزارشی اعلام کرد که جنگ‌های افغانستان، عراق و سوریه از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تاکنون بالغ بر یک و نیم تریلیون دلار برای مالیات دهندگان آمریکایی هزینه داشته است. طبق این گزارش، از این مبلغ، عملیات‌های فعلی آمریکا شامل عملیات "نگهبان آزادی" در افغانستان، عملیات "عزم راسخ" در سوریه و عراق و عملیات "عقاب باشکوه" برای ماموریت‌های امنیتی داخلی آمریکا و کانادا ۱۸۵.۵ میلیارد دلار را به خود اختصاص داده‌اند. هزینه عملیات‌های نظامی آمریکا در افغانستان، عراق و سوریه نسبت به سال‌های گذشته به مراتب کمتر شده است اما ایالات متحده همچنان برای حفظ نیروهایش در این کشورها سالانه میلیاردها دلار هزینه می‌کند.

همچنین از میان این سه عملیات نیز عملیات نگهبان آزادی در افغانستان بیشترین میزان هزینه را داشته و بعد از آن عملیات عقاب باشکوه در داخل آمریکا و کانادا و سپس عزم راسخ در سوریه و عراق هزینه داشته‌اند.

میزان هزینه عملیات نگهبان آزادی ۱۳۴.۳ میلیارد دلار، هزینه عملیات عقاب باشکوه ۲۷.۷ میلیارد دلار و هزینه عملیات عزم راسخ ۲۳.۵ میلیارد دلار بوده است.

طبق این گزارش این پول صرف آموزش، تجهیز، نگهداری و مواد غذایی، البسه، خدمات پزشکی و حقوق سربازان شده است.[3]

ناکامی آمریکا در خاورمیانه

ناکامی سیاست های راهبردی آمریکا در خاورمیانه از یک دهه اخیر آغاز شده است و امروز این شکست ها در سه کشور افغانستان،  سوریه و عراق قابل رؤیت بوده و خود حکایتگر از به گل نشستن کشتی آمریکاییان در این منطقه مهم ازجهان است. بنابراین از مجموع  مباحث مطروحه  این نتایج حاصل است که:

1-  آمریکا حدود پنجاه میلیارد دلار در افغانستان هزینه کرده است.[4]

2- به اذعان «دونالد ترامپ» ، هزینه نظامی آمریکا در افغانستان و سوریه بی نتیجه بوده است.

3- آمریکا با بی نتیجه بودن این جنگ ها، بخشی از  نظامیان خود را به آمریکا بازگردانده است.

4- آمریکا، طی هفت سال حضور غیرقانونی و حمایت از تروریست ها در سوریه نتوانست به اهدافش برای سرنگونی دولت قانونی دمشق و تقویت موضع رژیم صهیونیستی در منطقه دست یابد.

5- بحران در سوریه از سال 2011 با تهاجم گسترده گروه‎های تروریستی مورد حمایت عربستان، آمریکا و متحدانشان برای تغییر معادلات منطقه به نفع رژیم صهیونیستی آغاز شده که با تلاش ارتش و مردم سوریه توطئه دشمنان ناکام ماند.  

6- آمار و ارقام و گزارش‌هایی که در مورد عملکرد نظامیان آمریکا و ناتو در افغانستان، عراق و سوریه منتشر می شود، بیانگر ناکامی واشنگتن در این کشورها است.

7- نیروهای آمریکایی که به اصطلاح برای نجات مردم افغانستان به این کشور لشکر کشی کرده اند خود به عنوان عامل ناامنی و تروریسم در افغانستان تبدیل شده اند.[5]

8- برخی تحلیل گران غربی نیز معتقدند دستور خروج بخشی از سربازان آمریکایی توسط «ترامپ» فرار از هزینه های  سنگین بازسازی سوریه بوده است.

 

 

جان کلام این که باید بپذیریم؛

- آمریکا در بحران سوریه نشان داد؛ کشور قابل اتکا و قابل اعتمادی برای بازیگران خرد و کلان منطقه نمی باشد.

- همزمانی تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای نظامی از سوریه و کاهش توان نظامی در افغانستان؛ در واقع با هدف انحراف اذهان از شکست آمریکا در منطقه و خصوصا در سوریه برای حفظ پرستیژ این کشور ارزیابی شده است.

- خروج بخشی ازنیروهای آمریکایی از سوریه و افغانستان را در واقع باید مقدمه اخراج کامل آمریکا از منطقه غرب آسیا و جهان اسلام دانست.

- البته از نقش ایران و  محور مقاومت در منطقه نیز نباید غافل شد که توانست آمریکا را به شکست خوردن در منطقه متقاعد و بدرقه نماید.

- آمریکا دیگر در منطقه جایی ندارد و باید بداند دوران قلدریش تمام شده و تمامی سیاست های راهبردیش به شکست انجامیده  و دوران افولش کلیدخورده است و به زودی با بیداری ملل منطقه خاورمیانه دیگر جایی در جامعه جهانی نخواهد داشت و باید با شرمندگی و سرافکندگی از صحنه بازیگری و بازیگردانی خارج و دست از پا درازتر منطقه خاورمیانه را پس از چهار دهه شرارت، فتنه، فساد و خون ریزی  بدون تحقق اهداف استراتژیک ترک نماید!      

 

 

پی‌نوشت‌ها

[1] - سایت دیپلماسی ایرانی، ۱۵ فروردین ماه ۱۳۹۲، کد: ۱۹۱۴۵۳۸

[2] - آمریکا و ۲ دهه جنگ های بی مجوز- بخش اول، اطلاعات : چهارشنبه 19 اردیبهشت ماه 1397- شماره  26998

[3] - پایگاه خبری اقتصادنیوز، 21 شهریور ماه 1397، کدخبر: ۲۳۸۲۹۵

[4] - به گفته«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «سی بی اس نیوز»

[5] - نهاد غیر دولتی موسوم به «گروه دادخواهی برای حفاظت از غیرنظامیان افغانستان» در تازه ترین گزارش خود اعلام کرد، تنها در ماه سپتامیر سال 2018 بیش از یکصد غیر نظامی براثر حملات هوایی نیروهای آمریکایی و ناتو در 12 ولایت افغانستان کشته شده اند.

 

 اسدالله افشار، نویسنده و محقق

نظرات
آخرین اخبار